- 9 -
De Kring Breda Omstreken heeft lang Jac van der smissen in zijn midden mogen
hebben. Jac gedroeg zich in deze kring als een uiterst bewogen man. Zijn stel
lingen werden opgebouwd in verscheidene fasen, waarbij hij, niet schroomde soms
heilige huisjes om te kegelen. Ware het in de Kring nog maar huisjes, we mogen
dan aannemen, dat hij ten gemeentehuize soms als een olifant door de porcelein-
kasten van bestuurderen en ambtenaren tekeer ging. Jac kon en mocht dit. Hij had
een langdurige ervaring, waarvan wij allen konden profiteren en het chargeren op
bepaalde momenten gaf een bepaalde dimensie aan zijn betoog. Onze Kring kende
kleurrijke figuren zoals Jos de Kroon en Jan v.d. Dam. Edoch dezen zijn van een
geheel ander kaliber dan Jac. Jac blijft in de vechtershouding. Hij is niet
iemand die zich een mening laat opdringen. Zijn ja is ja en neen is neen, ver
pakt in mooie volzinnen. Ik geloof dat dit nog steeds een gevolg is van je beze
tenheid voor het recht, begonnen in de Tweede Wereldoorlog en daarvoor blijf je
strijden tot nu toe.
Belangrijk was je houding tegenover je collegae. Met adviezen, doorspekt soms
met humor, stond je hen serieus terzijde. Je leefde mee met het wel en wee van
je collegae in ambtelijk en persoonlijk verband.
Aan alle mogelijke instellingen gaf je je beste krachten. Politiek beheerste
lange tijd je leven. Voor een gemeentesekretaris is het een pré, wanneer je de
politiek aanvoelt omdat juist altijd er een spanningsveld is tussen de volksver
tegenwoordiging en het ambtenarenkorps. Het komt niet vaak voor dat sekretaris-
sen politieke dieren zijn. Als ze het zijn dan kan de sekretaris als scharnier-
funktie beter funktioneren. Onze eerste kennismaking had overigens niets met
ambtenarij te maken maar met politiek. In dier voege heb ik je leren kennen.
Toch zijn personen als jij hoekstenen in de ontwikkeling van het bouwwerk de
gemeente. De vinger opsteken en de feilen aanwijzen ter voorkoming van nog meer
onheil is altijd de taak van de sekretaris geweest.
Jij hebt de ontwikkeling van Zevenbergen in de na-oorlogse periode meegemaakt.
Je moet in een dergelijke moeilijke ontwikkeling ook niet gespeend zijn van
koopmansgeest. Immers je hebt alles zien veranderen en daarnaast heb je heel wat
bestuurderen zien komen en gaan.
Toen je aankondigde dat je vertrok, dacht ik: hoor ik het goed, jawel en nog op
korte termijn ook. Ondanks je lange staat van dienst heb je je strijdlust en je
bestuurlijk elan niet verloren, integendeel tot de laatste dag in funktie blij
ven is je devies. Dat ik verbaasd stond hield dan ook in dat ik je altijd met
een jeugdig en stralend karakter ontmoette. De tand des tijds schijnt niet aan
je te knagen.
In de jaren dat ik gemeentesekretaris ben en daarbij nog de Kring verpersoon
lijkt, is de Kring nu bijna geheel vernieuwd. Het is derhalve goed dat de oud-
sekretarissen en de sekretarissen de band behouden en zelfs dat de oud-sekreta-
rissen een eigen kring -de Senaat- hebben, waar ze kunnen praten over vroeger en
nu. Dit betekent voor ons geen afscheid maar gewoon elkaar nog eens tegenkomen.
Reizen zit je in het bloed, je organiseerde verscheidene malen tochten naar alle
windstreken. Nu komt de tijd om dit op een wat rustiger, kalmer en wat langdu
riger manier te doen.
