- 7 -
In het recente krante-interview moet u dat zelf, sekretaris, als volgt hebben
uitgedrukt
"Dat gevoel van alles samen doen, mis ik tegenwoordig. In de jaren zeventig
maakte de solidariteit plaats voor het ik-tijdperk. Het aksent kwam te veel te
liggen op de ontplooiing van het individu.Maar de mens is een sociaal wezen. Ik
vindt dat ik-tijdperk heel erg."
Sekretaris, niemand twijfelt aan de oprechtheid, waarmee u tegenover journalis
ten uw gevoel op dat punt hebt bloot gegeven. Dit was Van der Smissen in hoogst
eigen persoon en ten voeten uit.
Sekretaris,
Zeker de kollega's van het management-team, die uiteraard het meest-direkt met u
te maken hadden, zullen beamen, dat het wekelijks overleg nagenoeg altijd in een
prettige en amikale sfeer plaats vond. Alhoewel u de voorzitter van het team
was, kan bepaald niet gezegd worden, dat u zich daarin een houding van "de baas"
aanmat. Dat zou u overigens ook niet liggen. In dat overleg zullen wij overigens
bepaalde gedachtenwisselingen missen, waarbij zekere uitdrukkingen bijna stan
daard waren. Wat dacht u, sekretaris, van begrippen als het monistische en dua
listische stelsel, kollegiaal bestuur, departementale verkokering en niet te
vergeten Moerdijk als katalysator. Maar ja, zo kent elke periode waarschijnlijk
wel z'n stereotype uitdrukkingen. Zo was dat b.v. in een vroegere periode van
een andere ambtsdrager het gezegde: "C'est le ton, qui fait la musique"Het
navrante daarbij was dan wel, dat uitgesproken in die ambtsdrager weinig muziek
zat. Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig, niet waar sekretaris.
Sekretaris,
U beschikt echter over nog meer eigenschappen, die van bijzonder belang zijn
voor leidinggevenden. Op de eerste plaats wil ik noemen -en dat is de afgelopen
dagen al diverse keren meer naar voren gebracht- de gave om naar anderen te
luisteren. U kunt daarbij -uiterlijk althans zeer zeker- een engelengeduld op
brengen. U kunt eigenlijk ook met iedereen overweg. En mocht deze inschatting
een onjuiste zijn, dan bent u bovendien nog een goed akteur.
Naast de al eerder genoemde adviesvrijheid kende u aan de ambtenaren in z'n
algemeenheid, maar aan de afdelingshoofden toch zeer zeker, een grote mate van
handelingsvrijheid toe. Ook met delegatie en mandaat had u geen enkele moeite. U
was beslist geen hiërarchiebijter, maar van onderonsjes tussen individuele leden
van het kollege en ambtenaren, waarbij de lijn naar de sekretaris werd overge
slagen, moest u daarentegen absoluut niets hebben. Dat verstoorde uw coördina
tiemogelijkheid
Sekretaris,
U bent een man, die bovenal van gezelligheid houdt, hebt graag mensen om u
heen. U kunt dan heerlijke verhalen naar voren brengen. Ik heb met u nogal wat
kongressen of wat daarvoor moest doorgaan mogen bezoeken. Het frappeerde me dan
telkens weer hoeveel mensen u kende en hoe snel u -vooral buiten het eigenlijke
kongreswerk- een gezelschap om u heen had. Men hoorde u dan graag vertellen.
Vaak was het daarbij dan "leve de lol". Wat hebben we met name aan de voormalige
ARKA-kongressen samen veel plezier beleefd.
Sekretaris,
U houdt van humor. Een goede mop is ook nooit weg. U bent redelijk ongekompli-
ceerd: waarom moeilijk doen als het ook gemakkelijk kan? Een andere eigenschap
-of liever gezegd gave- waarom menigeen u zal bewonderen of misschien zelf wel
zal benijden: u kunt erg goed relativeren. In deze tijd van hartinfarkten en
stress een groot goed.
