- 2 -
Daarbij is het vanzelfsprekend dat argumenten ontleend worden
aan het verleden: hoe is het zo geworden, waarom is er toen
zo besloten Zelfs komt daarbij steeds meer tot uitdrukking
onze verantwoordelijkheid naar de toekomst. Wij proberen nu
reeds de geschiedenis van straks te schrijven. Dit is naar
mijn mening een nieuw aspect in onze wereld: ons wereldbeeld
is veranderd van een gesloten naar een open wereld, gericht
op de toekomst.
Die strijd van groei, vallen, opstaan, twijfelen, vooruitgang,
rust komt, als u het boek goed leest, ook tot uiting in de
globaal beschreven geschiedenis van uw - en ik denk dat ik ook
mag zeggen: mijn - gemeente. Een kleinschalige geschiedenis
en daarom misschien wel meer sprekend dan de wereldgeschiede
nis, die noodzakelijkerwijs onpersoonlijk is en zich beperkt
tot de grootmachten en grootheden.
De zin van een soort dergelijk boekwerk zit hem hierin, dat u
dat menselijke, dat dorpse, het kleine kunt herkennen en er
wellicht iets mee kunt doen. Niet al te veel lessen eruit
haalt - die illusie heb ik niet-, maar wel het heden beter
kunt plaatsen in de lijn van het verleden naar de toekomst,
of, zoals de burgemeester het in het voorwoord zegt: een relaas
van menselijk wedervaren, dat niet alleen op zich interessant
is, maar ook aan het heden een perspectief geeft dat de be
trekkelijkheid van onze huidige bestaanswijze en opvattingen
in het licht stelt, (einde citaat).
Daarenboven is de rol van de locale/regionale geschiedenis
zeker ook van belang voor de nationale en provinciale geschied
schrijving. Zij geeft de bouwstenen, zij levert het verge
lijkend materiaal voor die geschiedschrijving.
Wanneer zo het boek enigszins mag functioneren heeft het zin
gehad dat u daarvoor de nodige financiële middelen hebt vrij
gemaakt
Over de inhoud van het boek zelf zal ik - en u zult dat be
grijpen - weinig vertellen. Het boek is juist geschreven om
gelezen te worden. In grote lijnen behandelt het boek de
oudst bekende geschiedenis van de vijf oude heerlijkheden
WoensdrechtHoogerheide, Zuidgeest, Hildernisse en het voor^
malige Zeeuwse gebied Hinkelenoordwaaruit de gemeente uit
eindelijk in 1821 is gevormd, tot aan het heden. Een precieze
eindgrens is niet aangehouden. Zelfs tijdens de correcties
is een enkele zeer recente ontwikkeling nog met een regel
in het boek opgenomen. De geschiedenis vanaf ongeveer 1800
concentreert zich voornamelijk op de twee hoofdkernen. Daar
heeft namelijk toch vooral het bestuurlijk en maatschappelijk
leven zich afgespeeld. Ook de titel "historische tweeling"
brengt dat tot uitdrukking. Niet dat het buitengebied niet
zou meetellen of wij het niet zouden waarderen, maar de zicht
bare geschiedenis concentreert zich nu eenmaal op de dorpen
Woensdrecht en Hoogerheide
Ik heb het al gezegd: het is geen integrale geschiedenis van
zeven eeuwen geworden. Dat kon ook niet: dan zou het letter
lijk een levenswerk geworden zijn. In de titel wordt gesproken
van een "kleine geschiedenis". Het is een globale geschiedenis
geworden, waarin de diverse aspecten van het gemeente- en
maatschappelijk leven min of meer worden belicht. Daar komt bij
dat zij geschreven is vooral vanuit de invalshoek van de taak,
die de gemeentelijke overheid heeft ten opzichte van de ge
meenschap