steeds goed in de gaten houden, kan die regelgeving in feite
de vrijheid vergroten. Waar echter nooit enige beperking aan
mag worden ge&teld, is de vrijheid van meningsuiting, want
die is fundamenteel in een democratische samenleving, het
is daarvan de enige en volstrekte toetssteen.
Meningsuiting moet mogelijk zijn op alle manieren: in
direct contact tussen mensen, in geschrift, via de media,
door bijeenkomsten, staande, zittende of gaande.
Tot zover zal ik weinig tegenspraak ontmoeten. Het cru
ciaal punt is echter: in hoever moet overlast, die het onver
mijdelijk gevolg is van bepaalde vormen van meningsuiting,
worden toegelaten en geaccepteerd? Mijn antwoord is: heel
ver. Het is mijn diepe overtuiging, dat een gemeenschap meer
haar vrijheid waard is, naarmate zij meer ruimte laat aan
"lastige" vormen van meningsuiting. Als immers daaraan beper
kingen worden gesteld, wordt in feite aan andere waarden dan
vrijheid een zwaarder accent gegeven, b.v. rust, ordelijkheid,
regelmaat, hetgeen de basis van onze democratische samenleving
aantast. En wat valt er dan eigenlijk nog te verdedigen als
je het meest wezenlijke verliest? Op die vrijheid kun je toe
passelijk achten dat zeer diepzinnige woord: wat baat het
de mens als hij de hele wereld wint maar schade lijdt aan
zijn ziel.
Natuurlijk zijn er grenzen, n.l. die gesteld in de
strafwetgeving, die o.a. aantasting van persoon en goed
verbiedt. Maar daarbuiten zijn nog tal van vormen van hinder
denkbaar, die er het leven van deze of gene burger bepaald
niet plezieriger op maken. Het zal de kunst zijn, en een op
dracht aan ieder van ons, telkens als we met hinderlijke vormen
van meningsuiting worden geconfronteerd, onze democratische
gezindheid te tonen en de waarde van de vrijheid hoger stellen
dan ons gemak. Helaas zullen de lasten (weer eens) niet gelij
kelijk kunnen worden verdeeld, zij die in een bepaalde buurt
wonen zullen meer hinder ondervinden dan anderen, zij die
een bepaalde route zo snel mogelijk willen volgen, kunnen
op een gegeven moment worden gefrusteerd - dat hoort allemaal
bij onze vrijheid. Het is zaak je boven de ergernis van het
ogenblik te verheffen en de gebeurtenissen te zien in het
juiste perspectief. Dat is moeilijk en lastig, maar het is
een oefening in wat we als mens steeds moeten doen: de dingen
zien in hun juiste verhouding. Daarbij mag geen rol spelen
de vraag, of we het met de opvatting van de demonstranten
al dan niet eens zijn. Bepalend is, dat zij hun vrijheid,
die ook de onze is, beleven, en dat is de hoogste waarde in
onze samenleving, daarvoor moet alles wijken wat buiten de
strafwetsfeer ligt.
Wij allen hopen, dat de "raketten" er niet zullen komen
omdat zij niet nodig zijn. Belangrijker echter is de hoop,
dat onze Woensdrechtse samenleving zich haar democratische
vrijheid waard zal tonen, juist in het jaar, waarin de 400ste
sterfdag van de Vader des Vaderlands wordt herdacht.
En nu wenden wij het oog naar wat er in die samenleving
overigens aan de hand is.
