-8-
2. Maar nu 1985 komt er weer een nieuwe overval op de gemeente.
Minister Rietkerk heeft een hernieuwd plan voor gemeentelijke herindeling
gemeenten van minder dan 10.000 inwoners moeten van de kaart.
In de benadering, die de gedeputeerde staten van Noord-Brabant voor ogen
staat, zal de aandacht primair uitgaan naar opheffing van gemeenten met
minder dan 5.000 inwoners.
3. Dit zou dus betekenen dat onze gemeente Willemstad als zelfstandige ge
meente moet verdwijnen.
Vanzelfsprekend roept dit bij velen emoties op; toch willen wij als C.D.A
fractie het ontwerp-voorstel van gedeputeerde staten zakelijk benaderen.
4. Een van de door de minister van Binnenlandse Zaken gehanteerde criteria
is, dat de gemeentelijke grenzen niet door de historie bepaald dienen
te worden.
We leven, wonen en werken in Willemstad juist in een gemeente met een
rijke historie, met een beschermd stadsgezicht, rnet relatief zeer veel
monumenten.
Ook de gemeentegrenzen zijn hier immateriële monumenten. Die grenzen zijn
in de "Tachtigjarige Oorlog" tot stand gekomen, toen Willemstad - na een
door Prins Maurits gevoerd proces - werd afgescheiden van het markiezaat
Bergen op Zoom; het afgescheiden gebied werd toen een afzonderlijke heer
lijkheid van het huis Oranje-Nassau.
Wie een materieel monument aantast is een cultuurbarbaar; immateriële
monumenten dienen eveneens behouden te blijven.
De bestaande gemeentelijke begrenzing is mede bepalend geweest voor de
culturele, sociale en economische ontwikkeling van de gemeente.
5. Het is ondankbaar nu met het getalscriterium van 5.000 te komen.
Door zijn functie als vestingsstadje, heeft Willemstad tot 1926 nooit
kunnen en mogen uitgroeien.
Op grond van de Kringaxwet( van 1853) werden bebouwingen welke de verdedi
ging van het stadje zouden kunnen belemmeren, geweerd en verboden.
Het heeft jaren geduurd, voordat een verantwoord uitbreidingsplan tot
stand kon komen; immers, de unieke sfeer van het historisch monument, dat
Willemstad is, mocht niet worden aangetast.
In ruim tien jaar liep het inwonertal van 2.000 inwoners op naar ruim
3000 inwoners
Toen kwam het Streekplan West-Brabant roet in het eten gooien: Willemstad
werd in groeiklasse 2 ingedeeld, waardoor de geplande uitbreiding tot
een inwonertal van boven de 5.000 inwoners denkbeeldig werd.
6. Bepaald beangstigend vinden wij de uitspraak van de minister "dat het
oordeel van de huidige bewoners"hoezeer dit ook alle aandacht moet krij
gen en respect verdient, niet van doorslaggevende betekenis kan zijn.
Het is daarom dan waarschijnlijk cok, dat de gebruikelijke hoorzitting van de
minister in het herindelingsgebied in de procedure geen plaats meer heeft
gekregen
Eventueel kunnen de provinciale staten zich via een hoorzitting op de
hoogte stellen van de opvatting van de betrokkenen.
De minister had beter eerlijk kunnen zeggen: de mening van de inwoners
interesseert me niets; het is of hij schrijft: "Laat ze maar kletsen, ik
ga toch mijn eigen ondemocratische gang".
Toch is het oordeel van de inwoners van groot belang in verband met het
criterium, dat de gemeente een eigen, voor de burgers herkenbare en aan
vaardbare identiteit moet bezitten.
En nog altijd is onverminderd van kracht het woord van de liberale staats
man Thorbecke, die eens heeft gezegd, dat een goed staatsburgerschap bij
een plaatselijk burgerschap moet beginnen.
Voor een democratisch bestuur is immers noodzakelijk een behoorlijke pu
blieke geest bij de bevolking en belangstelling voor de publieke zaak.
-7. In-
