Toen stuitte de vijand plots de opmars; de slag om Arnhem werd verloren;
voor noordelijk Nederland brak de beruchte hongerwinter aan, die zwar
ter dan de zwartste nacht was en waaruit tallozen niet meer ontwaakten.
Eindelijk - na 5 jaren, die oneindig lang leken - kwam de bevrijding,
vandaag, precies 20 jaar geleden. En alles wat ons geteisterde volk 5
lange, lange jaren niet meer had mogen uiten, stortte het in een bijna
uitzinnige vreugde uit en men vergat één ogenblik alle leed, alle el
lende, alle verdriet en alle geleden verliezen.
Eén ogenblik maar, want toen we na de feestvreugde ons realiseerden wat
de vrijheid had gekost, was het ons plotseling te moede.
Zo is de herdenking van onze doden ontstaan op de 4e mei, die wij gis
teren in zo grote getale meemaakten en waarbij wij gedacht hebben aan
al die honderdduizenden grote en kleine mensen, die in die 5 verschrik
kelijke jaren zijn omgekomen.
Zij - en vooral de jongeren onder ons - zullen dit nooit mogen vergeten.
Daarom gaat de dodenherdenking vooraf aan het feest, opdat wij ons de
diepe zin van het levensoffer altijd bewust zullen blijven.
Vandaag dan vieren we de 20e verjaardag van onze bevrijding, van onze
terugverworven vrijheid. En onze dankbaarheid daarvoor mag groot zijn.
Gewoonlijk is het zo, dat het gemis van iets, de waarde daarvam aan
toont
Bevrijding, dat betekent de vrijheid terug geven, vrij maken van hetgeen
hindert
UJat ons in die lange oorlogsjaren heeft gehinderd is te veel om te zeg
gen. UJaarschijnlijk is het juist te stellen, dat ons tóen alles van de
bezetter hinderde en irriteerde, omdat het ons éénzijdig opgelegd, ons
opgedrongen werd.
En wat is vrijheid?
Vrijheid dat is het recht van ons volk om zich zelf ene zaak op te leg
gen, of ons van de andere te ontslaan.
Vrijheid dat is het recht van een ieder om zijn mening te uiten, hetzij
in woord of geschrift.
Vrijheid dat is ons goede recht om de eigen koers te bepalen.
En zo zijn er nog vele kenmerken van vrijheid te geven.
Absolute vrijheid is er echter niet. UIij zijn met lichaam en geest aan
zovele toestanden en omstandigheden gebonden, dat die absolute vrijheid
volkomen uitgesloten is.
Vrijheid zal altijd gebondenheid moeten inhouden, maar ook van de vrij
heid in gebondenheid, kan en zal de mens genieten en er voldoening aan
beleven. Als men vrijheid anders gaat zien, zal zij ontaarden in bande
loosheid en daarvoor zou ik juist de jongere generatie, die zo haakt
naar vrijheid, willen waarschuwen.
De vrijheid is een rijk, eigenlijk het rijkst bezit voor de mens persoon
lijk
Laten wij ons die vrijheid waardig tonen door haar op de juiste wijze te
beleven.
Laten wij, elke dag opnieuw, dankbaar zijn voor onze vrijheid.
Laten wij God bidden en smeken om de vrijheid te mogen behouden voor ons
en voor de komende geslachten.
Hierop verzoekt de voorzitter de Harmonie "Oefening" het "Wilhelmus" te
spelen en dit gezamenlijk te zingen.
Daarna sluit de voorzitter deze plechtige vergadering met het gebed,
voor vandaag speciaal daaraan toegevoegds "fïloge er in ons land vrede,
welvaart en vrijheid blijvend heersen.
De voorzitter,
De wethouder,