II'
Zie hier een der vele fouten, welke mij aangerekend kunnen worden.
Maar, heren leden van de raad, wij moesten verder, wij konden kiezen
of delen, de werken doorgang doen vinden of de wederopbouw voorlopig stop
zetten. Aan de grootte van het wederopbouwplan werd niet getornd en dit was
een winstpunt van niet te onderschatten waarde. De fout, die gemaakt is door
de aanleg van een trottoir met steenkoolsintels, moet mijn opvolger maar
herstellen.
Met dat al mag Noordhoek toch gezien worden. Het is er best wonen in.
dat nieuw opbouwplan. De mensen hebben voldoende grond bij hunne behuizing,
ja, ik ben er van overtuigd, dat er wel wat royaal met de uitgifte van grónd
is omgesprongen. Maar deze fout is voor de bewoners een ontzaggelijk groot
voordeel gebleken. Wat zegt U van grondprijzen van 1,-., 1,50 en 250
per m2, om van de verkoopsprijs van grond voor de kleuterschool en het Wit-
Gele Kruisgebouw maar niet te spreken.
De heropbouw ging echter niet vlot. De toenmalige Minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting kwam in de prachtige Statenzaal te 1s-Hertogen-
bosch, waar de burgemeesters bijeen waren geroepen, verklaren, dat de toe
wijzing van bouwvolume voor de industrie moest voorgaan ten einde met de uit
voer harer producten het herstel van onze betalingsbalans te bevorderen. De
herbouw werd naar het tweede plan verschoven.
Ir. Evers van Wederopbouw Boerderijen vroeg mijn hulp om de herbouw van
de boerderijen op gang te brengen. Het was voor hem een onmogelijkheid ge
bleken. Men had de landbouwers voorgehouden, dat de geleden oorlogsschade vol
ledig vergoed moest worden, waaronder te verstaan nieuw voor oud. Dit was iet
waarop de boeren recht zouden hebben.
Gelukkig vonden wij samen spoedig gehoor bij de heer B. Rommens aan de
Molendijk; het ijs was gebroken en de vaart kon een aanvang nemen.
Laat ik niets vertellen over de moeilijkheden, die de oorlogsslacht
offers ondervonden bij de vaststelling van de schadevergoedingen, welke zij
zouden moeten ontvangen. Het duurde lang, maar uiteindelijk zijn allen boven
verwachting goed uit de bus gekomen.
Dankbaar ben ik voor de steun, welke ik steeds van de wederopbouwambte-
naren heb ondervonden. Mijn aankloppen is niet tevergeefs geweest. Ik denk
aan die goedwillende mensen, die weieens uitgescholden worden, maar in wer
kelijkheid ambt-.neren waren met groot begrip voor de lijdende mensheid.
Nooit zal ik een uitlating van een der hoofdambtenaren van het Minister!
van Wederopbouw en Volkshuisvesting vergeten, toen hij bij bezoek aan Stand-
daarbuiten zeide: "Burgemeester, het is mensonterend zoals de mensen hier
moeten verblijven".
Al kon deze ambtenaar niet ALLES geven wat hij wilde toestaan, en al
kon de nodige spoed niet betracht worden, welke geboden was, omdat er niet
was, toch doet het een burgemeester goed en geeft een dergelijke uitlating
hem een injectie om onverdroten verder te gaan, niettegenstaande vele teleur
stellingen.
Heren leden van de raad, laat ik in mijn afscheidswoord van Noordhoek
afstappen en Uw gedachten nog even bezighouden met het kerkdorp Standdaar-
buiten. Hoe zag dit kerkdorp eruit na de bevrijding in de laatste dagen van
oktober en de eerste dagen van november 1944, dus nu 18 jaar geleden
In deze gemeente waren 278 Amerikanen gesneuveld en 28 burgers van Stand
daarbuiten hadden bij deze bevrijding het offer van hun leven gebracht.
De burgerslachtoffers en de gesneuvelde bevrijders zijn voor een groot
deel reeds vergeten. Alleen hunne naaste familieleden, welke nog in leven
zijn, denken nog met weemoed aan hen en vragen zich misschien nog dagelijks
af: "WAAROM DIT ALLES"? en ik zou er nu aan toe moeten voegen "Moet zoiets
wederom gebeuren, maar dan in veel groter en erger mate?" Men mag er niet aan
denken. De slachtoffers hebben na opgraving van hun stoffelijke resten een
nieuwe rustplaats gekregen in de vorm van een gemeenschappelijk graf op de
voor ieder onzer - hetzij vroeg of laat - bestemde rustplaats.
Dankbaar ben ik voor de financiële gaven en de arbeid om dit gemeenschap
pelijk graf te kunnen bouwen.
