-4-
weten te schatten. Er zal volgens hem nog veel werk verricht moeten worden voor het
verder inrichten van de organisatie. Dat is ook nodig om de doelstellingen van de
gemeentelijke herindeling waar te kunnen maken. Daar waar dat een spanningsveld
oplevert, zal de ambtelijke organisatie haar uiterste best doen en zich inspannen om haar
aandeel te leveren. Hij wenst degenen die in de nieuwe raad zitting zullen nemen en hun
achterbannen veel succes toe. Hij rekent erop dat ook in de toekomst sprake zal zijn van
een constructieve en prettige samenwerking.
De VOORZITTER stelt dat het nu bijna is afgelopen. Bijna afgelopen voor de gemeente
Rijsbergen als zelfstandige gemeente, maar ook bijna afgelopen voor hem als burgemee
ster. Er zijn in een carrière twee momenten waarop een functionaris vrijuit kan zeggen
wat hij altijd al wilde zeggen. Bij het aantreden gebeurt dat met de nodige idealen. Bij het
afscheid wordt de balans opgemaakt of er sprake kan zijn van tevredenheid. Dat is een
persoonlijke afweging. Of anderen tevreden zijn, is aan hun oordeel en hun afwegingen.
Een burgemeester doet dat aan de hand van zijn ambtseed en dat is niet altijd alleen een
plezierige taak. In het archief heeft hij aangetroffen dat in 1811 Petrus Josephus Floren de
eerste burgemeester was. Die was overigens al sinds 1800 Schout van Rijsbergen. De
tiende burgemeester legt over enkele dagen zijn ambt neer. Sinds 1814 hebben 13
personen de functie van secretaris vervuld. Het openbaar bestuur heeft in de afgelopen
periode grote veranderingen ondergaan, zowel op rijks- als op gemeentelijk niveau.
Hoewel de visie van Thorbecke nog steeds terug te vinden is, is daar voortdurend
gepoogd verandering in aan te brengen. Nog steeds is het systeem van de drie be
stuurslagen de meest optimale vorm gebleken. Hij durft zelfs te stellen dat dat juist nu
blijkt. Hij zegt dat gedurende de laatste jaren de aanwezigen allemaal inhoud hebben
gegeven aan de visie op besturen op een eigentijdse wijze. In 1986 is reeds begonnen met
wat wel genoemd wordt 'het beleidsvoorbereidend bestuur'. De gemeenteraad als hoogste
bestuursorgaan bestuurt op hoofdlijnen. De gedetailleerde uitvoering wordt overgelaten
aan het college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie. In de
praktijk blijkt steeds weer dat afstand nemen van details geen gemakkelijke opgave is.
Daar ligt voor een gemeenteraad volgens hem een gevaar. De complexiteit van de
problematiek en de grotere openheid vergroten het probleem van de aansturing. Als die
bij een select gezelschap komen liggen, gaan de noodzakelijke controle en toezicht
ontbreken. Democratie is meer dan alleen overleg en inspraak. Democratische besluitvor
ming betekent ook dat keuzes gemaakt worden die tot realisatie leiden. Nadat besluitvor
ming volgens democratische regels heeft plaatsgevonden, mag ook verwacht worden dat
besluiten worden gerealiseerd. Dit met inachtname van de beroepsmogelijkheden die er
zijn. Kiezers worden steeds mondiger en blijken in toenemende mate een eigen oordeel te
hebben. Vertrouwen moet verdiend worden. Besturen doet niemand alleen. Dat gaat in de
eerste plaats met het college. Er is heel veel tot stand gebracht en in gang gezet. Hij
vertrekt dan ook met in het hart veel hoogtepunten en dierbare herinneringen. Maar, wat
is een gemeentebestuur zonder gemeentesecretaris? Hij neemt nu afscheid van Maurice de
Schwartz. Hij memoreert met nadruk het vele werk dat deze heeft verricht. Hij doet dat
met het grootst mogelijke respect. De beloning is ook tot uitdrukking gekomen in het be
richt dat de meeste medewerkers vandaag hebben ontvangen. Hij spreekt ook zeer
waarderende woorden aan het adres van de ambtelijke organisatie. Dat doet hij vervolgens
ook aan het adres van politie en brandweer. Hij gaat niet dieper in op de drugsproblema
tiek. Wel blijft volgens hem een spanningsveld aanwezig tussen gedogen en handhaven.
Dat heeft te maken met de betrouwbaarheid van de overheid en heeft het gevaar dat
ra
4
