6
7-
Si
eerste plaats zal geschieden door de gemeente en wanneer deze
het niet of niet voldoende kan,door den Staat.
Om het wezen en doel van de taak der overheid te kennen
is het noodig wezen en doel der maatschappij te kennen,omdat
de taak der overheid is de maatschappij te leiden tot haar
doel.
Spreker toont aan,dat de burgerlijke maatschappij eene
noodzakelijke maatschappij is,volgende uiJ' de natuur van den
mensch en derhalve door God gewild en haalt als daarvoor aan
le ..een historisch feit,hierin bestaande dat steeds staatkun
dige organisaties hebben bestaan en 2e een psychologisch feit,
hierin bestaande,dat de mensch door zijn innerlijk bewustzijn
wordt getrokken tot staatkundige organisatie en wel omdat de
familiën niet in staat; zijn de haar bedreigende gevaren af te
weren en ook omdat de familiën afzonderlijk niet in staat zijn
zich dat te verschaffen wat zij op geestelijk en stoffelijk ge
bied noodig hebben.
Als doel der maatschappij geeft spreker aan: het bescher
men van rechten en het bevorderen van het particulier initia
tief; eene dubbele taak,ook wel genoemd de behartiging van het
algemeen welzijn.
Met voorbeelden verklaart spreker wat onder algemeen
welzijn is te verstaan en op welke wijze het algemeen welzijn
door de overheid moet worden behartigd en komt daarbij tot de
conclusie,dat de Katholiekenmet hunne opvatting omtrent de
overheid staan midden tusschen liberalon^en socialisten,waar
van de eersten als taak der overheid alléén rechts bescherming
erkennen,die ze dan voor het economisch terrein nog ontkennen
en waarvan de laats ten niet alleen hulp en aanvulling van het
particulier initiatief willen,maar algehéele regeling door de
overhe id.
De vraag welke belangen nu in het bijzonder door de ge
meentelijke overheid worden behartigd,beantwoordt sprekerdoor
aan te geven,dat drie groepen van speciale belangen en een
groep van algemeene belangenhaar bijzondere aandacht vragen,
speciale belangen hierbij zoó. op te vatten,dat de behartiging
van het particuliere belang van individuen buiten het terrein
der^overheidsbemoeiing valt,doch dat,wanneer bepaalde catego
rieën van personen,b.v. de werknemersstand,de middenstand,de
landbouwstand in nood verkeeren,de overheid verplicht is dien
stand als zoodanig te helpen.
Achtereenvolgens behandelt spreker de spec'ale belangen
die moeten worden behartigd, en wel t.en opzichte van:
lohet middenstahdsvraagst.uk,waarbij middelen zijn te be
ramen ter bevordering van de kleinindustriebevoidering van de
welvaartvan den middenstand,door eene goede belastingheffing;
bestrijding van oneerlijke concurrentie,vervroegde winkelslui-
ting,Zondagswet,beteugeling van het venten en het marktwezen;
het dienen der belangen der middenstanders bij openbare aanbe
stedingen en gemeentelijke leveranties;
2o. het arbeidersvraagstuk,waarbij drie groepen de aanda...cht
vragen n.1. allereerst de gemeente-ambtenaren,wier rechtspositie
een billijke regeling eischt,wier arbeidsloon en arbeidsduur
een model moet zijn voor particuliere patroons,al mag niet uit
het oog worden verloren,datzoolang de strikte rechtvaardigheid
geen geweld wordtaangedaan,eenige wisselwerking tusschen de
loonen in het vrije bedrijf en in gemeentedienst genoten,ge-
wenscht is; ten tweede de arbeidsvoorwaarden van Irbeiders in
dienst van aannemers en consessionnarissen van werken en dien-
ovpÏ dSr S^nte,waarbij zich de kwestie voordoet
er de bepalingen van minimum loon en maximum arbeidsduur in
bestekken en op de derde plaats de zorg ook voor de overige ar
beiders m de gemeente door het in het leven roeoen van werk
verschaffingen en arbeidsbeurzen; roepen „an werk-
Jo. het landbouwvraagstuk,waarbij is te Jetteh oo het land
bouwonderwijs en een goed wegenstelsel en ook d^ ongezSnde
trek van boeren en boerenarbeiders naar de industrie
gelden il algemeene belangen, die/voor alle standen, zegt
hfeft de gemeentelijke overheid niet het minst haar
aandacht te schenken,als voorbeelden waarvan hij noemt het
woningvraagstuk,ae openbare gezondheid{Reinigingsdienst,
rioleering
rioleering,zorg voor de plantsoenen) de drankbestrijding,het
onderwijs in het algemeen en het nijverheidsonderwijs in het
bijzonder en de monopoliebedrijven.
Spreker zegt gemeend te hebben deze inleiding aan zijne
bijzondere beschouwingen te hebben moeten laten voorafgaan,mede
omdat zijne collega's .die een andere beginselrichting zijn
toegedaan eens en voor altijd die beginselen zouden kennen en
zich in 't vervolg onthouden va n op- of aanmerkingen,die kant
noch wal raken en waarmede zij- blijk gaven deze beginselen niet
te kennen.
Met betrekking tot zijne zakelijke critiek op de ge
meente- oegrooting za-..,l spreker kort zijn; hij maakt daarbij de
opmerking,dat feitelijk niet van critiek mag worden gewaagd,
omdat de meerderheid van het Dagelijksch Bestuur zitting heeft
kracntens het verlangen der R,K.Raadsfractie en zijne daden
hare instemming hebben;het gesprokene zal derhalve beteekenen
het aangeven van een gewilde lijn in het gemeentebeleid of het
actieve behandelen van eene reeds in behandeling zijnde zaak.
Allereerst behandelt spreker het belastingvraagstuk,
waarbij met genoegen wordt geconstateerd,dat de vermenigvuldi
gingsfactor dit jaar aanmerkelijk lager is dan het voorafgaande
en wordt gememoreerd,dat de hooge belastingheffing 't vorig
jaar noodig was om de geschokte gemeente-financiën te saneeren.
Spreker z egt er zich over te verheugen,dat zijne frac
tie de toezegging heeft gekregen,dat door een tijdige inning
der belastinggelden veelvuldige en hooge kasgeldleeningen zul
len worden voorkomen,waartoe ook de vervroegde vaststelling
der begrooting niet weinig zal bijdragen.
het voorstel van Burgemeester en Wethouders om de nieuwe
loonregeling van het gemeente-personeel te renvoyeeren naar de
Commissie voor overleg en onderwijl de oude lndnregeling,met
aftrek van .10%, toe te passen,wordtzegt spreker, door zijne
fractie met instemming begroet.
,s?r^ker ze§t verder,dat zijne fractie het altijd betreurd
heeft,dat door wederzijdsch niet-begrijpen van eikaars be-
o ingen,ae loonregeling der Salariscommissie werd gehandicapt,
heeft tot tal van administratieve moeilijkheden,zeker
niet in het voordeel van het belanghebbend personeel en dat
pijne fractie gaa-rne er aan zal meewerken om van het nieuwe
loonontwerp een model-regeling te maken,die beide partijen kan
ZflkPi?^Kn* Jpreker maakt hierbij de opmerking,dat het,om zuiver
akelijke redenen,gewenscht zal zijn het overleg zooveel moge
lijk te voeren met de direct-belanfehebbenden. zooveei 'moSe
Spreker dringt verder aan op wijziging van de politie
verordening m dier voege,dat het liggen aan den openbareh weg
van personen van verschillend geslacht wordt strafbaar gesteld
waartoe kleinere gemeenten reeds het voorbeeld gaven tefwljl
meer en verscherpt toezicht op de voor de oerbaarheid lanstoote-
geacht)001,Ste S6n 6n PlatSn d00r henl «enmto Sapla^st SÏIt
Liet ^et ö°g op de woningtoestanden in deze gemeente
rengè spreker het Dagelijksch Bestuur lof voor hetgeen in'deze
Ze?%dat n°S ™rdep.strekLnleSmattiegflen
lan SfaWchtin? "srdaanh" ïaChe h?4 Zal toe;M°hen,wanfeer
v I r? 8 StJcseph" toestemming wordt verleend om nna
riteitsredenen S£^ktLlSi",arOP P-
Spreker
