4
VERGADERING VAN 17 DECEMBER 1919.
Besluit tot het toekennen van een maand extra salaris aan de gemeente-ambtenaren, -beambten
en -werklieden. Voorstel tot het toekennen eener subsidie van f 1500.— in de kosten
der loonen van het personeel der Z.-N. Stoomtramweg-Maatschappij.
den toestand op 1 December j.1. Nu heeft de heer Valken
burg er aan toegevoegd: en daarboven ƒ20.- per kind
beneden de 18 jaar. U neemt niet over de 100 - en
75.-
De heer Valkenburg: Neen, wanneer uw voorstel het
eerst aan de orde wordt gesteld.
De VoorzitterWanneer dat verworpen is, is ons voorstel
nog niet verworpen. U moet dan geen nieuw voorstel meer
doen, want dan kunt u het niet meer.
De heer van GastelIs het voorstel, dat de heer Valken
burg gedaan heeft, voldoende ondersteund geworden
De VoorzitterIk wil er alleen den Raad maar op attent
maken, dat wanneer niemand meer een ander voorstel doet,
als het in stemming komt, er niets meer aan gewijzigd kan
worden, en dan komt het voorstel van Burgemeester en
Wethouders in omvraag. De heer Valkenburg heeft er nog
aan toegevoegd om ƒ20.- per kind toe te kennen onder
de 18 jaar.
De heer Steyaard: Voorzitter! Het lag in de bedoeling
van Burgemeester en Wethouders, meen ik vernomen te
hebben, om de hulpwerklieden buiten beschouwing te laten,
dat die dus niet in dien extra toeslag zouden deelen. Gaarne
wilde ik, alvorens tot stemming wordt overgegaan, nog van
den heer Valkenburg, die den vorigen keer het voorstel
indiende om 5% te geven met een minimum van ƒ100.-
voor gehuwden en 75.- voor ongehuwden, vernemen, of
het zijne bedoeling was die bedragen toe te kennen aan de
hulpwerklieden en aan de menschen, die bij wijze van
werkverschaffing in dienst der gemeente zijn?
De VoorzitterDie zijn er geenwij hebben geen men
schen meer, die bij wijze van werkverschaffing in dienst
zijn. Ook hulpwerklieden krijgen de uitkeering niet, maar
alleen zij, die in los vasten dienst zijn. Zij, die bij wijze van
werkverschaffing 14 dagen of langer gewerkt hebben, vallen
er niet onder, alle anderen wel. En de zoogenaamde losvaste
werklieden vallen er wei degelijk onder, ofschoon er al
zeven bij zijn, die ouderdomsrente trekken, omdat zij 65
jaar oud zijn. Die heb ik hier allemaal opgeschreven maar
niet hen, die bij wijze van werkverschaffing acht of veertien
dagen in dienst .zijn geweest. Hoe zou ik dat moeten be
rekenen zelfs. Dat zou een beetje te ver gaan. Het overige
personeel valt er onder. Nu geloof ik toch, dat de zaak
voldoende van alle kanten bekeken is.
Ik breng eerst in stemming het amendement Valkenburg
om aan punt III toe te voegen, dat bovendien zal worden
toegekend ƒ20. per kind beneden de 18 jaar.
Dit amendement wordt ondersteund door de heeren
Steyaard en Raats.
In stemming gebracht wordt het voorstel met 12 tegen 4
stemmen verworpen.
Tegen stemden de heeren Van Gastel, Voeten, Jongeneelen,
Braat, Verheijen, de Bruyn, K. v. Wely, A. Vos, van Dorst,
E. v. Wely, Jac. Vos en Heerma van Voss.
Vóór stemden de heeren Steyaard, Geerssen, Raats en
Valkenburg.
De Voorzitter: Nu breng ik het voorstel van Burgemeester
en Wethouders in omvraag, dat ik voldoende heb toegelicht,
voorkomende onder punt III der agenda zonder eenig
amendement.
In stemming gebracht wordt het voorstel van Burgemeester
en Wethouders met 11 tegen 5 stemmen aangenomen. De
heeren van Gastel, Voeten, Jongeneelen, Braat, Verheijen,
De Bruijn, K. van Wely, A. Vos, v. Dorst, E. van Weiyen
Heerma van Voss, stemden vóór, de heeren Steyaard, Geerssen,
Raats, Jac. Vos en Valkenburg stemden tegen het voorstel.
De VoorzitterNu moet er nog gestemd worden over
het voorstel voorkomende onder II.
In stemming gebracht wordt het voorstel van den heer
Valkenburg, waarover in de vorige vergadering de stemmen
hebben gestaakt met 11 tegen 5 stemmen verworpen.
Tegen het voorstel stemden de heeren Van Gastel, Voeten,
Jongeneelen, Braat, de Bruyn, K. van Wely, A. Vos, van
Dorst, E. van Wely, Jac. Vos en Heerma van Voss.
Vóór stemden de heeren Steijaard, Geerssen, Verheijen,
Raats en Valkenburg
De VoorzitterNu hebben wij nog het request van St.
Paulus inzake duurtetoeslag aan de gemeentewerklieden
Burgemeester en Wethouders stellen voor hier een afwijzende
beschikking op te nemen. Verlangt hierover iemand stem
ming? Niemand? Dan is het aangenomen.
oorstel tot het betalen van eene som groot f1500.
in de kosten der loonen van het personeel der Z. N.
►Stoomtram-Maatschappy
De Voorzitter: Ik geef hieromtrent het woord aan den
wethouder der bedrijven.
De heer BraatMijnheer de VoorzitterIk stel mij voor,
dat de leden van den Raad de stukken hebben ingezien
omtrent deze kwestie. Zij zullen dan gezien hebben, dat de
gemeente voorstelt om aan de tramwegmaatschappij 1500.-
subsidie te verleenen.
Ik was op de vergadering in Breda belegd door de Kamer
van Koophandel, waarop gevraagd waren afgevaardigden
van de dertien gemeenten, welke aan de tramlijn zijn ge
legen. Op die vergadering was men niet zoozeer tegen het
verleenen van subsidie als wel tegen de laatste dienstregeling,
welke bij die maatschappij op 't oogenblik van kracht is.
Dat neemt niet weg, dat van de dertien afgevaardigden der
gemeenten er waren, die vonden, dat het bedrag, waarvoor
zij door de Kamer van Koophandel als bijdrage waren ge
schat, te hoog vonden. Nu zal dat geen bezwaar zijn, want
veronderstel, dat b.v. Oudenbosch ƒ1000.- zou moeten
geven, doch zou besluiten om ƒ500 bij te dragen en Hoeven
zou besluiten heelemaal niets bij te dragen, dan zal het
zeer wel te vinden zijn, dat b.v. Breda, dat in deze toch
zeer zeker de grootste belangen heeft, dat tekort zal willen
bijpassen, want als wij nagaan, dat Roosendaal aangeslagen
wordt voor ƒ1500.- en Breda voor 2000.-, dan zullen
de leden het er wel over eens zijn, dat dit eigenlijk geene
goede verhouding is.
Dus, Mijne Heeren, Burgemeester en Wethouders stellen
voor om 1500.— subsidie te verleenen aan de Maatschappij.
U weet waarom die subsidie gevraagd wordt. Zij wordt
gevraagd, omdat de maatschappij de loonen, die het per
soneel wenscht, niet kan betalen. Deze subsidie zal slechts
gelden voor één jaar, en misschien nog niet eens vooreen
jaar. Zoodra de tramwet van 1917 in werking treedt - en
de minister heeft beloofd, dat deze in het eerste halfjaar van
1920 zal in werking treden dan vervalt de subsidie, want
in de tramwet worden de salarissen van het personeel vast
gesteld en rente en aflossing verzekerd door het Rijk. Dus,
wanneer die wet eenmaal in werking is, dan mogen wij
5
VERGADERING VAN 17 DECEMBER 1919.
Voorstel tot het toekennen eener subsidie van f 1500.in de kosten der loonen
van het personeel der Z.-N. Stoomtramweg-Maatschappij.
aannemen, dat het personeel zoodanig gesalarieerd zal worden,
dat het daarmede genoegen zal kunnen nemen. Wij staan
dus hier voor een toekenning van een bedrag van 1500.-,
dat waarschijnlijk wel terug gebracht kan worden tot ƒ1000.-
of iets minder, want het is niet te voorzien, dat die subsidie
over een vol jaar zal moeten uitbetaald worden.
De heer E. van WelyIk heb gelezen, dat Breda maar
ƒ2000.— heeft gegeven. Ik vind daarom het bedrag voor
Roosendaal wel wat hoog. Ik zou dit willen bepalen op
ƒ1000.-
De heer Braat: Wanneer de andere gemeenten allen de
gevraagde subsidie verleenen, dan heeft Breda maar'/2000. -
bij te passen.
De heer E. van WelyIk heb gelezen, dat Breda het
bedrag van ƒ2000.— reeds gestemd heeft.
De heer BraatDat neemt niet weg, dat, wanneer Ouden
bosch en Hoeven niets geven, Breda vanzelf bij moet passen.
Breda heeft er enorme belangen bijhet meest van alle
gemeenten.
De heer SteyaardVoorzitterIk heb gehoord van den
heer Braat, dat de subsidie slechts gegeven zal worden
voor een half jaar, of zooveel korter of langer als het zal
duren, dat de tramwet in werking zal treden, maar dan zullen
de loonen toch niet zoodanig zijn, dat er gezegd kan worden,
nu kan de subsidie ophouden. Wij moeten die subsidie, die
thans gegeven wordt, zoolang handhaven, totdat de loonen,
welke het personeel verlangt, werkelijkheid zijn. Wanneer
wij nu beginnen met die menschen dat bedrag toe te kennen
en zij krijgen dan een behoorlijk bestaan, waarna ineens de
tramwet in werking komt, waardoor de loonen naar beneden
zullen gaan, dan gaan zij er weinig op vooruit. Wij moeten
zorgen, dat een dergelijk conflict niet meer voorkomt. Ik
geloof, dat ook de gemeente Roosendaal er nog al nadeel
van heeft gehad.
De heer BraatIk zou den heer Steyaard willen ant
woorden, dat het al heel mooi is, wanneer de gemeenten
in deze aangelegenheid willen bijpassen. Waar moet het
toch eigenlijk heen, wanneer de gemeente zoo'n maatschappij
op den duur geheel zou moeten onderhouden, als die
maatschappij zijn personeel niet zoodanig kan salariëeren,
dat het kan bestaan. Maar, zooals ik medegedeeld heb, heeft
de Minister gezegd: in het voorjaar van 1920 zal de tram
wet in werking komen en bij die wet zullen de loonen zoo
danig zijn geregeld, dat het personeel tevreden zal zijn. Ik
weet natuurlijk niet precies, welke salarissen zullen worden
gegeven, maar dat neemt niet weg, dat de Maatschappij in
elk geval in betere condities komt, omdat rente en aflossing
door het Rijk worden gegarandeerd, waardoor zij allicht het
personeel beter zal kunnen betalen.
De heer VerkeyenMijnheer de Voorzitter! Ik heb niet
zonder eenige verbazing punt 5 op de agenda gevonden.
Naar mijne meening toch is de toestand deze, dat het niet
op den weg van openbare lichamen ligt om zich te mengen
in loonacties, welken door een groep personeel, of beter
door een bepaald organisme worden ingesteld. Waar gaan
wij naar toe, wanneer wij vandaag den stap zetten in deze
richting, dat wij, teneinde een loonconflict uit de wereld te
helpen, eenvoudig zeggengoed, wij zullen subsidie geven.
Wanneer wij dien stap eenmaal gezet hebben, belet niemand
een onzer Roosendaalsche ingezetenen, om, wanneer hij door
zijn personeel om meer loon wordt aangevallen te zeggen,
ik ben bereid dat loon te garandeeren, wanneer door de
gemeente subsidie wordt verleend. Daarom wil het mij
voorkomen, dat wij hiermede een onjuisten weg inslaan.
Blijkt, dat die tramweg voor Roosendaal van zeer groot
belang is, wat ik op 't oogenblik niet meen te mogen be
twijfelen, en zou de Raad eenmaal besluiten, dat wij het
bezit van dien tram moeten handhaven, dan ligt het naar
mijne meening op den weg te zorgen, dat op eene andere
wijze in de bestaansmogelijkheid van den tram wordt voor
zien. Zoolang vaststaat, dat de gemeenteraad op het bezit
van den tram prijs blijft stellen, meen ik, dat wij niet moeten
ingaan op het voorstel van Burgemeester en Wethouders,
waardoor wij den eersten stap zetten op een weg, dien wij
niet willen inslaan en kunnen inslaan, omdat die daartoe
zou leiden, dat wij op een gegeven moment alle particuliere
zaken zouden moeten overnemen.
De heer Heerma van VossMijnheer de VoorzitterIk
meen er den heer Verheijen op te moeten wijzen, dat hij
met zijne redeneering van een geheel verkeerd standpunt
uitgaat. Er is hier geen kwestie van een particulier bedrijf
wanneer dat het geval was, zou het groote dwaasheid zijn,
dat wij ons daarin gingen mengen om de loonen te verbeteren.
Het gaat hier echter om een bedrijf, dat van algemeen be
lang is, en waar het algemeen belang eischt, dat zoodra
mogelijk die tram weer rijdt, dunkt mij, dat het geheel is
te motiveeren dat wij aan die maatschappij subsidie verleenen.
De heer Verlieyen Mijnheer de Voorzitter! Ik geloof,
dat de heer Heerma van Voss mij absoluut niet begrepen
heeft. Ik heb gezegd, dat, wanneer de Raad heeft uitgemaakt,
dat het bezit van dien tram voor Roosendaal van belang is,
wij naar mijne meening op eene andere wijze moeten steunen,
in geen geval echter op deze wijze. Ik heb ook gezegd en
de heer Heerma van Voss ontkent dat, dat de tramweg
onderneming eene particuliere onderneming is. Of die par
ticuliere onderneming nu op 't oogenblik werkt ten dienste
van het algemeen belang, dat doet aan de zaak niets af.
De tram is en blijft eene particuliere onderneming, precies
hetzelfde als andere zaken in Roosendaal. Ik zie hier de
zaak der firma Laaneop dezelfde wijze als zij voor het
openbaar belang zorgt door in Roosendaal kruidenierswaren
te verkoopen, op dezelfde wijze zorgt de tram voor het
algemeen belang door de waren naar Roosendaal te ver
voeren, maar dat neemt niet weg, dat, wanneer wij op het
bezit van dien tram prijsstellen, wij de maatschappij zullen
steunen, maar dan op eene andere wijze. Het lijkt mij absoluut
verkeerd ons in loonconflicten te mengen en door het verleenen
van subsidie een loonconflict te beëindigen.
De heer Heerma van VossMijnheer de VoorzitterIk
heb den heer Verheijen wel degelijk begrepen, hij zeide
zelf, dan zullen wij alle bedrijven in Roosendaal moeten
ondersteunen. Nu vergelijkt hij de zaak van Laane met de
tramwegmaatschappij. Wat is dat voor een vergelijking
Eene tramwegmaatschappij kan men beschouwen als eene
zaak van algemeen belang, de staking ioch is eene treurige
geschiedenis geweest, en daar heeft het algemeen belang
wel degelijk nadeel van ondervonden. Wanneer dan naar
eene oplossing gezocht wordt, is het niet meer dan rationeel,
dat wij tijdelijk steunen," totdat de tramwet in werking treedt,
waarbij de toestand verbeterd wordt.
De heer Van Valkenburg Juist, Mijnheer Heerma van Voss.
De heer SteyaardVoorzitterNaar aanleiding van de
discussie tusschen de heeren Verheijen en Heerma van Voss,
zou ik even willen mededeelen, dat ik met het gesprokene
