VERGADERING VAN 29 DECEMBER 1916.
Herziening van de verordening betredende de bezuiniging in bet gasverbruik.
opgenomen el at .Burgemeester ten "Wethouders daartoe de
bevoegdheid bezitten.
Verlangt thans een 'der leden over de verordening in
haar geheel het woord?
De heer Verheijen: Mijnheer de Voorzitter! Het doet
mij genoegen, dat U eene zeer uitgebreide toelichting!
hebt gegeven op onze verordening waarvan het concept
eerst gisterenavond zes iuur ïn mijn bezit was. In onze
vorige vergadering js Hoor U uitdrukkelijk gezegd, dat
de vastgestelde verordening regelende de oeconomie van
het gasbedrijf in deze maand nog aan een revisie zou
worden onderworpen en 'dat 'U hoopte, dat de leden welke
op ihet nieuwe Concept wijzigingen wenschten voor ts
stellen, zij die schriftelijk bij U zouden indienen. Ik geloof,
Mijnheer de Voorzitter, dat 'U van die schriftelijke jn-
diennig zelf wel 'niet veel hebt verwacht, want dit wasj
gezien den korten tijd 'die wij daarvoor hadden absoluut
onmogelijk. Maar over de aangelegenheid zelf wensch
uc iook nog iets te zeggen en dat is, dat uit de toelichting
door iU gegeven 'bij de behandeling van de begrooting
der gasfabriek .is gebleken, 'dat de gascommissie van oor
deel is, dat ook verhooging van de: gasprijzein moet meden
werken volgens het oordeel van den Minister om bezui
niging van het gasverbruik te verkrijgen. Nu sta ik op
een :ander standpunt era ik meen dat te kunnen motivee-
ren door de circulaire zelf. Daarin staat: „verhooging!
van den gas- en elactriciteitsprijs, welke verhooging zich
met het oog op het doel, n.1. bereiking: van 'bezuiniging;
op gebruik en rekening houdend met de finantieele draag
kracht der ingezetenen, zich er toe kan bepalen, het
verbruik boven een vast 'te stellen minimum zeer aan
merkelijk te belasten." Dus de Minister verwacht van
een lalgemeerae prijsverhooging heel weinig voordeel ,en
eisclit alleen, dat het verbruik boven gen vast te stellen
minimum zeer aanzienlijk 'wordt 'belast en dat wil ik heel
graag doen Mijnheer Uei 'Voorzitter, maar op mij maujkt
het nog steeds den 'indruk alsof ,de: voorgestelde verhoo
ging der gasprijzen meer een fiscaal doei heeft dan welj
bezuiniging van het verbruik. Dat is .mijn eerste bezwaar.
Het tweede .bezwaar is, 'wanneer wij eventueel de .voor
gestelde prijsv-erhoogingera zouden accepteeren, wij eigen
lijk veel verder gaan dan noodzakelijk js. Wanneer toch,
wal misschien .n'iet te verwachten is maar wel zou kun
nen met de voorgestelde maatregelen, eene bezuiniging
van 30% wordt bereikt, zal daarvan liet gevolg zijn,
dat bij de Voorgestelde prijsverhooging hefgeraamde lekort
over 1917 van 20.153.50 wordt omgezet ,in een batig
saldo van 8363.071/2. :Ik zal U maar niet vermoeien met
uit te leggen 'hoe ik aan die berekening kom, maar laat
ik zeggen, dat die cijfers zijn geput uit de begroioil|i)n$
zelve. Bij eene bezuiniging van 20% wordt bet resulLaat
nog gunstiger, omdat wij dan nog kunnen prof Heeren,
van dein toeslag, 'welke 'voor het meerdere verbruik boven
70% wordt geheven. Dan 'zou zelfs het geraamde tekort
worden omgezet in 'een 'batig saldo- .van rond ƒ18000.,
en dat Mijnheer de 'Voorzitter kan nooit de bedoel,i,n;g|
dezer verordening zijn! De gas verbruikers welke .regel-
malig 'te veel voor hun gas hebben betaald ein dit meerderei
regelmatig in de 'gemeentekas 'hebben zien vloeien, zou
den toch de 'dupe 'worden van het feit, dat zij zich altijd
hebben stilgehouden en niet hebben gevraagd om ver
laging dec gasprijzen, terwijl 'die verlaging zeer goed
mogelijk .was geweeist. 'Nu 'die verhooging1 zoover door
te voeren, ,dat daarvan het gevolg zou zijn eene winst van
ƒ20.000.— dus eene 'meierwinst van 40.000.;— ojp de be
slaande begrooting, dat 'lijkt mij toch jvel een beetje
al :te kras. i
Wanneer er werkelijk 'verhoogd 'mocht worden, moet
niet .alleen .de 'consument, 'die .toevallig ,een parlicuier
persoon of eene particuliere 'vereeniging is daarin Ljj-
dragen, maar dan lijkt 'het mij billijker, flat wij begin
nen met voor ons 'zeiven geen uitzondering le maken,
maar ook de gemeente voor de openbare verlichting en
en gemeentegehoiuwen in 'de verhooging te laten bijdragen,
om 'daardoor des le eerder te geraken tot het opnieuw'
normalis-eeren van den 'gasprijs wanneer het tekort der
gasfabriek zal zijn 'gedekt.
Nog een enkel bezwaar ïs dit: bezuiniging is wel noodig,
maar die bezuiniging moet verkregen kunnen worden. Nu
kan .ik mij levendig 'indenken, dat speciaal voor Roosen
daal herhaalde malen voorkomt, 'dat door verandering,
in 'de inkwartiering 'de vergelijking met eene maand
van het vorige jaar 'tot zeer onaangename gevolgen leidt.
Ik kan mij h.v. 'denken, dat in de maand December van-
het .vorige jaar een zekere Mijnheer X. geen inkwartiering
had, inu kan diezelfde 'Mijnheer door toevallige omstan
digheden 'misschien een of twee officieren in kwartier
hebben, die eene zeer eigenaardige wijziging iin de be-
woningverhoudingen van zijn 'huis 'teweegbrengen, waar
door men genoodzaakt is 'meer licht te verbranden. Di-c
heeren 'gaan roet licht naar bed, er moet licht in den
gang branden enz. en alle dergelijke factoren zijn van
meer invloed op het gasverbruik. En nu is mij nergens
uit gebleken speciaal 'niet uit de toelichting1 weike dooit
U is gegeven, :dat 'in dergelijke gevallen Burgemee-ster en;
W-etliouders met de 'gewijzigde 'omstandigheden zal wor
den rekening gehouden. Wanneer dat het geval is, ga,
ik im-et de voorgestelde verordening geheel accjpord. En
misschien Zou ik 'in het uiterstei geval met deze prijsver-
hoogingen 'kunnen medegaan, wanneer die verhooging
niet wordt toegepast op bedrijfsgas en op de tweede plaals
-exprissis verbis ook 'de clausule wordt gemaakt, dal
de gascommissie maandelijks aan den- "Raad zal over
leggen een finantieel verslag waaruit bij raming voor zoo
ver het noodzakelijk was het resultaat dezer verhöogin-
gen aan den Raad 'wordt medegedeeld, ein ten slotte,
dat die verordening 'zoodra 'mogelijk zal worden ingetrok
ken wat betreft de 'fiscale verhooging van den gasprijs,
wanneer het .blijkt, 'dat 'het 'tekort over 1917 zal zijn:
gedekt.
De heer E. van Wely: Mijnheer de Voorzitter! Indien
ik mij niet vergis, dan ineen ik,, dat U gezegd heeft,
dat de verbruikers van muntgas niet aan banden zijn
gelegd.
De .Voorzitter: .Niet laan handen gijn gelegd wil zeggen
wanneer zij over eene, maand niet meer gebruiken dan;
over dezelfde maand in het vorige jaar, anders >vo-rdl
de prijs .ook -voor hen verdubbeld. Als ik het zoo /njet,
gezegd heb, heb ik mij in dat opzicht niet juist uitgedrukt
of wel heb ik mij vergist. i
De heer Braat: Mijnheer de Voorzitter! Het is .moei
lijk de cijfers, die de heer Verheijen gegeven heeft, op
•t .oogenblik na te gaan, maar ik geloof, dat het bijna on--
7
VERGADERING VAN 29 DECEMBER 1916.
Herziening van de verordening bëtreffende de bezuiniging van het gasverbruik.
mogelijk is,, dat bij eene bezuiniging! van 20%, zoo-als de
heer Verhéijen zégt, ƒ:18000.'wordt gewonnen.
De heer Verheijen: Ja, dat is zoo.
De heef Braat: De heer. Verheijen heeft zijne bereke
ning gebaseerd op eeri prijs va;n 'tien cent per M3 zoci-
ais deze op 't oogenblik wordt voorgesteld. Nu heb ik
Mijnheer de Voorzitter, nog een staatje, dat ik indérljijdi
van den directeur der gasfabriek heb gekregen era daarna
is vermeld, dat, wannéér de prijzen voor alle sooritenj
gas met 2 cent worden verhoogd, dan het tekort van!
ƒ20.000.zal zijn gédekt. Daar is. evenwel geen kwestie
van winst. Hoe de heer Verheijen nu aan dies winst
komt, is mij een beetje' onduidelijk.'
De heer Verheijen: De steenkolen kunnen nog dhur-
der worden ook!
De lieer De Brüyri: Mijnheer de Voorzitter! Na fle
cijfers te hebben gehoord, welke de lieer Verheijen pnsj
hééftvoorgelegd, ik vertrouw, dat deze juist zijn
vind ik, dat wij1 te vér gaan, vvanneer wij deze verhoo-gin-
gën zouden doorvoeren. Daim verlaten wij ook het stand
punt, dat door den Voorzitter is ingenomen en door den
heer Verheijen nogmaals vastgelegd en waarmede- ik het
volkomen ééns ben, dat hét tekort niét gehaald moet
worden weer maar in eens uit den zak der consumenten.
En dat zullen wij dan toch zekér g'aain doen./ Laat oins
daarom dén prijs wat minder zetten en ook eene ver
mindering geven voor hel bedrijfsgas waarvoor de prijs
ook wordt voorgesteld op 8 cent.
De Voorzittel'Dat is de prijs, die ƒ1 et gas aan de ge
meente kost. Daarom is' dé prijs voor Jjet bedrijfsgas op
8 cent gebracht.
De'heer De Bruyn: Ik vind er wel wat voor te zeggen,,
dat de.prijs yan 10 cen;t, welke te betalen is voo-r eeln
verbruik tot 70%', iets lager wordtg esteld.
De 'heer Verhéijëit: IZou hét niet het besté zijn Mijn
heer de' Voorzitter dit aan te ho-ud'en, jk geloof, dat en
weer verkeerde dingen uit zul'lén voortvloeien en' dat
vin'd ik gevaarlijk;
De' VoorzitterAls U toelichting geeft op' Uw voor
stel tot aanhouding, dan vind ik (dat goed. De heeren,
die voorstellen doen, geven hun-ne toelichting. Wanneer er
dus contra-voorstellen worden! gedaan, dan moeten ook
die voorstellen toegelicht worden;
De heer Van Gastel: Ik kan niet vertrouwen op die
cijfers, ik zou meer vertrouwen op de cijfers gegeven door
dengene', die daar a'ltijd mede te maken heeft.
De' he'e'r Verhei jen'Ik hoor stemmen' uit de vergade
ring opgaan, waaruit blijkt, dat aan de door mij gegeven
cijfers, wordt getwijfeld.Nu is het (heel eenvoudig Ri'e
even1 te oontrcleefién1. Walmeer U even de vergadering
wilt schorsen, Mijnheer (de Voorzitter, kunnen wij die
cijfers even voorleggen' aan1 den comptabelen' ambtenaar
der gasfabriek, welke hier niet ver vandaan: is'. Dfli»|
kunnen, vVij ©ogenblikkelijk dié controle hebben;
De' Voorzitter: Wanneer de vergadering met Uw ge
voelen instemt, heb ik er geen bezwaar .tegen de vergader
ring een oogenblik, maar liefst niet langer dan pëni
kwartiertje, te schorsen'. Runnen de leden zich daarmede
vereenïgen? Dan schors ik op verzoek gedurende jeemf
kwartier de openbare vergadering.
Na heropening der vergadering zegt
De'VoorzitterIk begin wederom met hét aan' de ordè
stellen van punt 4 onzer agenda. Vinden de leden goed,
dat hetgeen omtrent dit punt straks is gezegd, niet wordt
genotuleerd?
De heer Verheijen: Ik zou hetgeen ik in eerste in
stantie heb gezégd gaarne in dei notulen opgenomen zien.
De Voorzitter: Verlangt omtrent de verordening in
haar geheel een der leden nog het woord? Niemand:?
Dan ga ik over tot artikelsgewijze behandeling.
De heer Verheijen: Is het Dagelijksch Bestuur hel
eens met hetgeen ik omtrent de inkwartiering heb ge
sproken? 1
De Voorzitter: Hel Dagelijksch Bestuur moet onllief-
fing kunnen verleenen. Wanneer dergelijke zaken hu 11
billijk voorkomen, dan zal het Dagelijksch Bestuur daar
mede rekening houden. Gaarne zullen wij hij de desbe
treffende besprekingen in onze vergaderingen rekening
houden met de mededeelingen, welke ons door dei leden
van den Raad zullen worden gegeven.
De heer E. van Wely: Dan, kan men wel met alles
aankomen. Iemand die een zieke heeft h.v. enz.
Naar aanleiding van artikel 1, eerste alinea zegt
De heer De (Bruyn: Mijnheer de Voorzitter! Na de
besprekingen, welke wij zoo juist hebben gehouden, ge
loof ik nog te kunnen voorstellen om den voorgesLef/lo
prijs yan 10 cents iets te verlagen. Ik vind dat wij anders
het principe loslaten, dat het tekort niet verhaald moei
worden op de consumenten, doch door eene tijdelijke geld-
leening moet worden gedekt. Wanneer wij deze prijzen
vaststellen betalen de gasconsumeraten het tekort en .niet
de gelieele gemeenschap.
De Voorzitter: Wènscht U daar een bepaald voorstel
van te dóen?
De heer De Bruyn: Ik zou daarvoor willen bepalen
9 cent.'
De Voorzitter: Kan een der leden dit voorstel onder
steunen?
Hét voorstel wordt, ondersteund door de heeren Voeten
en Schul en kan derhalve een pun't van bespreking!
uitmaken.
De heer Braat: Mijnheer de Voorzitter! Het zal juist
gaan als de vorige keer! Wanneer deze alinea gewijzigd
wordt, moeten noodwendig ook alle andere van dit arti
kel gewijzigd worden. Als daar maar op gerekend is!
Het gaat niet aan alleen den prijs van hef lichtgas te
verminderen. Door U is gezegd, den prijs van hel gas
over den muntmeter volgens verordening een cent duur
der moet zijn dan het lichtgas. Men moet er dus wel
om dénken wanneer het eene veranderd wordt ook in
het andere nood\Veridig eene wijziging moet gebracht
worden.'
De heer De Bruyn: Dan komt de prijs van muntgims
natuurlijk óp 10 cent.
De Voorzitter: Ik zal het voorstel o-m den prijs o-p
10 cents te bepalen, als zijnde van de verste sLrekki.ngi
in omvraag brengen.
Dit voorstel wordt aangenomen mét 9 tegen 6 stemmen.
Vóór stemmen de heeren: K. van Wely, A. E. Vos,
Baclcx, Braat, G. Konings, Jac. Vos,- Van Gastel, Jour
geneelen en P. Konings.
Tegen stemmen de heeren: 'Schul, Voeten, E. van
Wely, De Bruyn, Verheijen én de Voorzitter.
