VERGADERING VAN 30 SEPTEMBER 1916.
Instelling levensmiddelenbedrijf en benoeming Commissie van bijstand.
samenstelling dier wet gelukkig goed ingezien, want -een-ei
tweejarige ondervinding, welke de Regeering heeft gehad,
heeft haar doen zien, dat verschillende gemeentebesturen
in zake de levensmiddelenvoorziening vrij laks zijn ge
weest. En nu de duimschroeven, zijn aangezet, nu wordt
soms het hardst geroepen door hen, die het langst hebben
gewacht om in de regeling der levensmiddeleinvoorzieniog
in te grijpen. Volgens mijne vaste overtuiging kan en mag
het niet. Burgemeester en Wethouders hebben die zaak
goed overwogen en kunnen niet medegaan met een voor
stel,- waarbij een deel van de distributiekosten wordt ver
haald ,op de consumenten.
De heer Braat: Er is eene vergadering geweest )in
den Bosch van de burgemeesters dezer provincie, ik
weet echter niet wat daar is besproken. Er zijn ook
vergaderingen geweest van burgemeesters uit andere pro
vinciën in verschillende deelen van het land. Dat is een.
bewijs, dat men nog niet goed weet hoe die taak moet
uitgevoerd worden.
Is het U ook bekend, wat in die vergadering te 's-Her-
togenbosch is besproken?
De Voorzitter: Het spijt mij te moeten zeggen, dat uit
al hetgeen op die vergadering is verhandeld, gebleken is,
dat die vergadering een groot fiasco geweest is. De bur
gemeesters, die daar geweest zijn ten getale van bijna
honderd zijn eigenlijk zoowat half en half weggezet. Wan
neer men eene vergadering oproept en men zijne collega's
daarvoor uitnoodigt, moet men zorgen beslgg-en op het
ijs te komen, en men heeft daar niets gehoord, dan dat
men eene commissie zou willen instellen. Het resultaat
van die vergadering is geweest, dat een vijftig burge
meesters voor de sluiting zijn heengegaan en da over blij
vend cn hebben goedgekeurd eene commissie in het leven
te roepen. Men is er even wijs vandaan gekomen als men
er heenging. Dat is uit de relazen in de vakbladen duider
lijk gebleken. Dat is volstrekt geene vergadering geweest
waaraan wij ons kunnen spiegelen. Het gemeentebestuur
heeft te mijner vervanging een hoofdambtenaar naar die
vergadering gezonden en ook deze heeft gelijke indruk
yan die 'vergadering gekregen als .voor geschetst, evenals
de meesten welke die vergadering bijwoonden.
Zal evenwel die commissie voeling krijgen met de Rei-
geering, dan zal het natuurlijk op den weg van de amb
tenaren belast met de uitvoering der Distributiewet lig
gen 'met die commissie -in overleg te traden, dat spreekt
van Izelf.
De heer Braat: Uit de stukken deze zaak betref
fende len die wij hier voor ons hqbben blijkt, dat de:
commissie zal benoemd worden uit leden van den Raad.
Er lis 'mij nu een stuk in handen gdko-men dat aan ver
schillende (gemeentebesturen in het Bisdom Breda is ge
richt vanwege de Hanze. De Hanze zou wenschen, dat
in die commissie zouden zitting nemen leden uit den1
handeldrij'venden middenstand. Wat is Uw gevoelen daar
omtrent?
De Voorzitter: 'Ik kan U daarop antwoorden, dat eene
aldus samengestelde 'commissie geene commissie van bij
stand is, doch eene commissie van beheer. Burgemeesr
ter en Wethouders hebben er de voorkeur aan gegevejn'
«ene commissie van bijstand in het leven te roepen. Eene
commissie van bijstand moet uit en door den Raad wor
den benoemd en daarin kunnen dus alleen leden van
den Raad zitting hebben.
Leden uit den handeldrijVenden middenstand zijn geen
verantwoordelijke personen voor de gemeente. De ver
antwoordelijke- personen voor de gemeente zitten hier.
Wij raadsleden, zijn voor de behartiging der gemeentebe
langen verantwoordelijk. Een handelaar, die geene an
dere verplichtingen 'kent dan zijne belangen te dienen,
kan het 'allicht weinig schelen of het dei gemeente goed
gaat.
De 'heer Braat: In zoo'n .commissie moeten toch wel
degelijke deskundigen, vakmannen, zitten.
De Voorzitter: Ik hoop, dat in den Gemeenteraad
voldoende deskundigen 'gevonden worden om in die com
missie tö kunnen zitting nemen. Mij dunkt, da,t dit geen,
moeilijkheid is, immers de meeste; leden van den Raad
zijn of handelslui, of zijn het geweest. Zij zijn dus vak
lui, alle 'takken van industrie zijn in den Raad vertei-
genwoordigd; zij 'behoeven toch juist geen leden te zijlui
van de middenstandsvereeniging.
Ik heb U het gevoelen van Burgemeester en Wethou
ders gelgeven en nu wil ik U wel zeggen, dat Burge
meester en Wethouders niet zo,o ge-makkelijk met alle
voorstellen zijn méde,gegaan. Heit werk, dat hier is ge
daan, wil 'ik volstrekt niet voor mijne rekening nemen,
dat is nu het werk van den gemeentesecretaris in overleg
met een 'ambtenaar, die da geheele distributie tot hierb
j£oe behandeld heeft. Wij hebben het na ampele bespref-
kingen zoo aan de orde gesteld. De Secretaris heeft ,ons
waaromtrent ingelicht, alle brieven zijn van hem .uit
gegaan, -alleen 'hebben Burgemeester en Wethouders ie;r
hunne sanctie aangegeven.
De- verantwoording, die de te benoemen commissie zal
dragein is even groot als die van Burgemeester en Wet
houders en 'wanneer nu eene commissie wordt benoemd
uit niet-leden 'van den Raad, ,is het geene commissie van
bijstand, ddch gewoon -eene- commissie van beheer.
Tk meen nu een en ander voldoende te hebben to-e'glej-
li'cht en zal zoo vrij zijn wanneer niemand nader .het
woord verlangt aan te nemen, dat dei gemeenteraad tot in
stelling va|n ieielni commissie- van bijstand besluit en tot
behandeling der verordening op het beheer van het le
vensmiddelenbedrijf overgaan.
De 'artikelen 1 tot en m-et 10 dezer co-ncept-ver-orde{-
ning gevcin ge-en aanleiding tot bespreking.
Aaln de orde is artikel 11 d-er concept-verordening. Naar
aanleiding daarvan zegt:
De heer 'Braat: Mijnheer de VoorzitterHier staat:
De Dinelcteur do-et geein betaling dan op door den vo-orl-
zitter va-n dei Commissie van bijstand voor bet bedrijf
voor gezien geteekende loonstaten, enz. enz.
Zou het niet beter zijn, Mijnheer de Voorzitter, in
dien bet zooi werd gelezen: De Directeur doet ge-en be
talingen dan op door den voorzitter -en een lid van de
Commissie van bijstand voor gezien geteekende loonsta
ten, 'enz.
De Voorzitter: Wanneer U wilt toelichten waarom U
aan die 'redactie de voorkeur geeft, zal ik U daarop ant
woorden. Ni-et ik maar U doet hiertoe het voorstel. U
moet dus aantoonen waarom die wijziging gewenscht is.
De 'heer Braat: Dit is een heel verantwoordelijk ,be-
VERGADERING VAN 30 SEPTEMBER 1916.
Instelling levensmiddelenbedrijf en benoeming Commissie van bijstand,
drijf, iets geheel nieuw sn ik stel mij voor, dat er kolos
sale moeilijkheden zullen voorkomen. Nu was het mis
schien niet ondienstig, dat kwitanties en dergelijke gei-
teiekelnd werden door den voorzitter en een lid van da
commissie.
De Voorzitter: 'Maakt U er een voorstel van?
De heer Braat: Ja Mijnheer de Voorzitter.
Het voorstel wordt ondersteund door de heeren E.
van Wely en Voeten.
De VoorzitterHetgeen de heer Braat voorstelt pan
artikel 11 toe te voegen, .heeft alleen dit tegen, dat bet
stagnatie in de werkzaamheden kan veroorzaken. Dat
is het eenige bezwaar aan die wijziging verbonden. Wan
neer de directeur van een rekenplichtig" bedrijf geend
betalingen doet dan die welke gesahetio-neerd zijn door
de,n voorzitter van de commissie .van bijstand, achten
wij dit voldoende zekerheid, dat de zaken regeilm!ati|g,
hun verloop hebben. Wanlneer nu nog een tweede lid
moet meeteekenen 'is dit nog ,een grootere zekerheid. Ik
geef toe 'hoe meer zekerheid ,hoe beter doch als alle vijf
leden-verplicht zijn te teekenen dan geeft bet nog meerdere)
zekerheid. All-een vrees ik, dat daardoor stagnatie,- zal
veroorzaakt worden.
De h-eier Braat: Wij' kunnen ons de zaak nog zofcï
moeilijk voorstellen. Wanneer het iets was, dat wij reeds
kenden, dan zou ik zeggen het is niet noodig.
W,at stagnatie in de werkzaamheden .aangaat, daar is
m. i. geen gevaar voor. ,U begrijpt toch wel, dat de voor
zitter e|n dat lid der commissie niet elk oogenblik moetenj
worden geroepen om te teekenen. Dat zou op bepaalde
tijden moeiten gaan niet waar.
De Voorzitter: De betalingen, die worden gedaan ge-
s'chiedein uitsluitend voor levensmiddelen, welke vooraf
met voorkennis van de Commissie zijn aangekocht. Nu
is het naar mijne meening beter één persoon te belasten,
dan twee personen om die be-talingsstukke-n te; teeken-eln.
De heer Braat: Teekenen alleen .is niet voldoende. Wan
neer -men die stukken teekent, moet men ze nageizite'n.-
hebbein. Dat vindt ik met twee wel zoo- secuur als alleen.
De Voorzitter: Ik heb mijn .gevoelen daaromtrent ge
zegd en zal thans het genoegzaam ondersteunde; amen
dement van den heer Braat in stemming .brengen.
In stemming gebracht wordt het .amendement op ar
tikel 11 door den heer Braat voorgesteld aangenomen met
negen -tegen vijf stemmen.
Vóór het voorstel hebben gestemd de heeren: Jongenee
len, Heierma van Voss, Voeten, Van Gastel^ Van Dorst,-
Backx, Braat, 'E. v. Wely en De Bruyn.
Tegen het voorstel hebben gestemd de heeren: G. Ko>-
nings, S'chul, P. Konings, K. yan Wely en de Voorzitter.1
Aan de orde is artikel 12.
De heer Braat: Mijnheer de Voorzitter! Nu ik ge
hoord heb, dat de gemeente als inkoopster zal optre-delnj
nu dunkt mij, dat er to'ch i,n de- verordening ook sprake
zou moeten zijn van een inkoo-pboek. Er staat hier ,ean
dagboek van ontvang en -een dagboek van uitgaaf, maar
er is geen sprake van een inkoopboek.
De Voorzitter: U moet mij niet kwalijk nemen, maar
dat alles 'kan niet in eene verordening worden opgeno
men of 'voorzien. Ik ben geen koopman, de eene zou dit
boek wenschen een ander dat. Wanneer de Commissie
meent, dat er bij dit artikel niet voldoende boeken voor
gesteld zijn, dan kan zij later twee of drie boeken meer
doen aanleggen, maar dat allemaal in eene concept-ver
ordening opgeven, 'gaat hiel. Zet wat mij betreft: pn
verder alle: hoeken, die de Commissie zal aanwijzein.i
De heer Braat: Omdat de hoeken met name- genoemd
worden, meende ik, dat het misschien niet ondienstig
was het inkoopboek er bij te plaatsen.
De Voorzitter: In de- verordening pp het gasbedrijf
staat eveneens alleen een dagboek van ontvang en een
dagboek van uitgaaf voorgeschreven. Mij: is het totaal
onverschillig hoeveel boeken er moeten gehouden worden.
Mijnbeeren! De Secretaris maakt er mij opmerkzaam
op, dat de redactie van dit artikel aldus dient gewijzigd
te worden: De. Directeur opent op den dag der instelling
voor het levensmiddelenbedrijf voor het loope-nde jaar
en voorts op dein eersten Januari, enz.
Zonder hoofdelijke stemming wordt het artikel aldus
gewijzigd.
De artikelen 13 tot en met 16 der concept-verordening
gevein geien aanleiding tot bespreking. Naar aanleiding
van artikel 17 zegt:
De beer Braat: Mijnheer de Voorzitter! De aanhef
van dit .artikel luidt: D-e boeken en de kas van den Div-
relcteur worden tenminste eenmaal in elk kalenderkwar
taal door Burgemeester en Wethouders opgenomen.
Drie maanden is dat niet wat lang Mijnheer de Voor
zitter? Het zal een kolossale handel worden, en over
kolossale sommen loopen. Zo-u h-e-t misschien niet beter
zijn dit per maand te doen in plaats van elk ka-lendler-
kwairtaal
De Voorzitter: Daar kan ik .alleen dit op antwoorden,
dat zulks geheel van d-e- .inzichten der Commissie af
hangt; er staat immers bij, ,dat Burgemeester en Wet
houders de; kasopname kunn-ein opdragen .aan da Com
missie of aan een der leden van hun College en ook
deze kunnen het zoo dikwijls do-en als zij verkiezen.
Aan de orde is artikel 18.
Do beer Braat: Mij'nh-e-er de .Voorzitter! Zo-u het niet
beter zijln dit artikel aldus ,t-e lezen: Do Directeur zendtl
voor elk kwartaal aan de Commissie van bijstand voop
hei bedrijf -en jaarlijks op 1 April eten verslag betref
fende den toestand van het .bedrijf over het afgclo-oipan
jaar?
Do Voorzitter: U bedoelt, dat den Dire'cte-ur zal wor
den opgedragen -een maandelijks'ch verslag: ,o-ver zijn be
heer te geven. Wanneer U dat strikt noo-dig acht, kunt!
U trachten deze bepaling in ,de verordening te- doen;
opnemen.
De heer Braat: Ik spreek yan elk kwartaal, maar
hier staat: da Directeur zendt vóór 1 April, enz. Dat
is maar eens per jaar.
De Voorzitter: Die- gem-eenterekening wordt o-ok maar
eens per jaar overgelegd.
De h-e-er Braat: Maar, Mijnheer de Voorzitter, dat is
toch werkelijk heel wat anders! De gem een ter ek eui ngj
is een-e- zaak, die heel gewoon is, maar dit is een heel
speciaal iets.
