VERGADERING VAN 6 APRIL 1916.
Voorstel der gascommissie tot verhooging der gasprijzen, Mededeeling van ingekomen stukken.
len verbinden. De voorzitter der gascO'mmissie heeft ge
zegd, dat de kolenprijzen nog hooger zullen stijgen. Wan
neer dat het geval mocht zijn, dat in het najaar de prijzen
belangrijk hooger zullen worden, dan zal .liet misschien
noodig zijn andere maatregelen te nemen. Wij zouden
dan de verliezen door de gasfabriek laten opeenstapelen
en dan is het, zooals in andere gemeenten gebeurt, veej'
normaler de gasprijzen wat te verhoogen. Tot in het na
jaar wil ik graag mijne stem geven aan Uw voorstel.
De Voorzitter: Dan zou ik wenschen dit punt tot de
volgende vergadering aan te houden.
De voorzitter der gascommissie w-enscht echter om
trent het voorstel der oommissie eene beslissing te zien
vallen; ik ben dus verplicht dat voorstel in stemming
te brengen.
Da heer Heerma van Voss: Mijnheer de Voorzitter!
Zou het niet beter zijn wanneer de gascommissie haar
voorstel terugnam tot tijd en wijl het noodig zal zijn
door hoogere steenkol-enprijzen daarop terug te komen?
Dit is geen oppositie tegen het voorstel van de gascoim-
missi-e-, maar ik vind het op 't oogenblik niet noodig,..
Da heer P. Konings: Wjij hebben de zaak gewikt en
gewogen. Wij hebben den boekhouder verschillende be
rekeningen doen opmaken op welke wijzen het tekort
zou kunnen gedekt worden.. De commissie had U de
keuze kunnen laten met welke berekening de Raad zich
kon vereenigen, doch ik vind niets lafhartiger dan met
geien bepaald voorstel bij U aan te komen. Ik heb U
omtrent ons voorstel mijn gevoelen gezegd, doch ieder
kan eene methode kiezen gelijk hij wil. Daar is nietis-
tegen dunkt mij.
Het voorstel tot het verhoogen der gasprijzen wordt in
stemming gebracht en met elf tegen twee stejnmen ver
werpen.
Tegen hebben gestemd de heeren G. Konings, K. van
iWiely, E. van Wely, Van Dorst,; Heerma van Voss, Verj-
he-ijen, Voeten, Vos,- Schul, De Bruyn en de Voorzitter,
Vóór hebben gestemd de heeren P. Konings en Yan
Gastel.
De Voorzitter: Nu het voorstel, dat door mij is gedaau.
Naar aanleiding liiervani wil ik de gascommissie, welke
het bewijs gegeven heeft hare taak .goed ter harte te
nemen, zeggen',- dat mijn voorstel volstrekt niet is ge
daan uit antipathie tegen! de wijze waarop de gascom
missie zich in haar voorstel heeft uitgedrukt. Dit wil
ik hier voorop stellen. Ik heb alleen gemeend, toen ik
de stukken in mijnje handen kreeg, een voorstel te moeten
doen, zooals ik zooieven heb ontvouwd. Ik vraag der
halve machtiging om het verlies over 1916, zoo er dil mocht
zijn, te kunn'en dekken door eeine geldleening en dat
verlies in den kortst mogelijken1 termijn, hij nader raads
besluit te bepalen, af te wikkelen. De heeren zullen dus
begrijpen, dat dit gedeelte van het yoorstel nog ,nader
in den Raad aan de orde zal worden gesteld. 1
In stemming gebracht wordt hierna het voorstel van
den voorzitter met algemeene stemmen aangenomen.
Die heer Van Dorst verlaat de yergadering.
III. Mededeeling van ingekomen stukken.
De Voorzitter: Ingekomen is een schrijven d.d. 28
Maart 1916 van de Levensverzekering Maatschappij Ant-
verpia verzoekende verbetering van de Badhuisstraat, pit
schrijven zal ik in de eerstvolgende vergadering aan
de orde stellen.
Verlangt in deze zitting nog iemand het woord?
De heer Verheijen: Mijnheer de Voorzitter! Wanneer
ik thans bet woord vraag, doe ,ik dit niet alleen in mijn|e
kwaliteit als lid van den Raad, maar pok als lid van het
Burgerlijk Armbestuur.
In onze laatste vergadering van het Armbestuur is ter
sprake gebracht een schrijven van de Overste van het
Gpsticht Charitas, ^waarin het verzoek werd gedaan om
wegens de bijzondere tijdsomstandigheden de "vergoeding
voor het verplegen van twee zieken, die contractueel voor
drie en dertig cents per dag moeten verpleegd worden,
te brengen op vijfenzeventig cents, omdat die personen^
namen doen niets ter zake-, eene bijzondere verpleging^-
eene bijzondere zorg, vereischen. Het Burgerlijk Arm
bestuur was er unaniem voor aan het verlangen van ,de
overste te voldoen; wij meenden echter, dat het op de
eerste plaats niet op den weg van het Burgerlijk Arm
bestuur lag daarin zelf eene beslissing te nemen, omdat
de overeenkomst tusschen Charitas en de gemeente was
gesloten en niet tusschen Charitas en het Burgerlijk:
Armbestuur en op de tweede plaats; ,wij het niet correct
vonden in een bestaand contract wijziging te brengen
Ter oplossing meende het Armbestuur met het oog pp
de tegenwoordige tijdsomstandigheden te moeten voor
stellen dit: dat de verpleeggelden voor armlastigen, die
in Charitas waren opgenomen, en die .voor rekening der
gemeente zooals wij dat noemen ingekocht zijn, in plaats
van ©en bedrag van drie en dertig cents, zooals contriac-
tueel is vastgesteld, worden bepaald op vijfendertig cents
per dag.
Wij hebben deze kwestie met het bestuur van
Charitas besproken en ik kan de verzekering geven, dat
m©n zeer te vreden zal zijn wanneer de Raad daarmede
accoord zal kunnen gaan.
Ik meen, dat juist met het pog op het dringende jvani
dan toestand het wenscbelijk is, wanneer daartegen geen
bezwaar bestaat, in deze vergadering daaromtrent ©ene
beslissing te nemen.
Ik zou willen voorstellen, dat de Raad het Burgerlijkl
Armbestuur machtigt Charitas kennis te geven, dat vo-or-
loopig voor zes maanden en dan .telkens stilzwijgend te
verlengen van drie tot drie maanden tot het tijdstip
daar is daarmede te eindigen de verpleeggelden wordeini
gebracht van drie en dertig op vijf en dertig cents per dag.
De Voorzitter: Bestaat er bij de vergadering bezwaar
om dit punt, dat niet aan de orde is', in deze vergaderinjg)
te behandelen.
Geen der leden heeft daartegen bezwaar.
Mag ik den heer Verheijen vragen pf hij ons kan zeggen
welke financieel© gevolgen dit voorstel zal kunnen hebben,?
De heer Verheijen: Op 't oogenblik worden verpleegd
43 patiënten, die in de termen van verhooging vallen'.
Dus dat is bijna een gulden per dag.:
VERGADERING VAN 6 APRIL 1916.
Mededeeling van ingekomen stukken.
De Voorzitter: Wanneer zal die verhooging moeten
Ingaan
De heer Verheijen: Ik zou dat laten Ingaan met
1 April.
De Voorzitter: Daar bij de leden geen bezwaar bestaat,
dït punt aan de orde te stellen, zal ik het aa|n de/ go-edr
keuring van den Raad onderwerpen. Het voorstel is dus
om de verpleeggelden per man en per dag tijdelijk te
brengen op 35 cent en dien jtijdeiijkcn maatregel te doen
voortduren totdat het gemeentebestuur van,het armbe
stuur zal kennis krijgen, dat het tarief op den ouden
voet kan worden teruggebracht.
Burgemeester en Wethouders stellen derhalve voor om
de verpleeggelden voor 1916 met ingang van 1 April voor
die patiënten met twee cent per persoon en per dag
te verhoogen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt dit voorstel aan
genomen.
De heer Verheijen: Mijnheer de Voorzitter! Nadat
ik in de laatste vergadering het woord gevoerd had oven
onze verhouding tot de waterleidingmaatschappij, maakt
het op mij den indruk, dat .sindsdien het water een, n-o-g
onooglijker aanzien heeft gekregen dan het vroeger had.
Nu is liet wel eigenaardig, dat ik voor mjijzelve de over
tuiging heb, dat de slechte kleur van het water het jge-
volg is van den goeden wil van den directeur der water
leiding onf in de door 'nfij geciteerde misstanden verbe
tering te brengen.
Wanneer ik de zaak goed inzie, Mijnheer de Voorzit
ter, dan is de geheel© quaestie deze:: Toen wij onze)
waterleiding herbouwd hebben waren wij, als ik het zooi
mtag zeggen, aangespannen met de Maatschappij tot Bouw
iep Exploitatie van Gemeentebedrijven. Zooals de naam
dier maatschappij aangeeft is het eerste do-el de bouw
van gemeentebedrijven en het tweede doel is de exploi
tatie daarvan. Wanneer men de zaak in dit licht
beschouwt, dan is het de Maatschappij tot Bouw en Ex
ploitatie van Gemeentebedrijven alleen daarom te do-en,
dat zij op d-s eerste plaats d-e waterleiding bouwt ,én daar
aan blijft herbouwen gedurende den geheeleln duur van
het contract en dan wordt dei toestand deze, dat bij den
aanleg de opzet zo-o miniem mogelijk .wordt gemaakt en
gedurende eene- lange reeks van jaren de -eerstel opzet
wordt herbouwd en vergroot, zoodat regelmatig de in
komst-en bij de Maatschappij blijven vloeien, en wij op
den duur na het -eindigen van het contract met eene wai-
terleiding zitten, die dan slechts in de meest dringend,©
behoeften voorziet -en waarop zoo weinig js afgeschreven,
dat aan het einde der dertigjarige periode, de waterlejin
ding voor hetzelfde bedrag o-p d-e balans figureert waar
voor zij daarop werd gebracht.
Gebleken is, Mijnheer de Voorzitter, dat de leidingca-
pacit-eit te klein is, te klein is ook de capaciteit van den
toren, van de motoren en vermoedelijk ook van den rein-
waterkeld-er; m. a. w. geheel de opzet is te klein. Dat
is «en verwijt en -een zeer ernstig verwijt, Mijnheer de
Voorzitter, dat ik o-p 't oogenblik wensch te maken aan
het adres der maatschappij, dat zij ons advise-erende over,
dein aanleg, misschien moedwillig doch in ieder geval
door haar verzuim den aanleg te klein gemaakt heeft
Het gevolg hiervan is, dat de watertoren, die feitelijk
dienst moet doen als drukregulateur der leiding, moet
di-einst -doen als reservoir voor hel bedrijf als de afname
groot-er is dan de gecalculeerde, en dat, wanneer de af
name was begroot en de po-mpe-ncapaciteit was berekend
o-p een maximum van 60 M3 per uur en tegenwoordig)
regelmatig -op het hoo-gste moment 90 M3 afgeleverd moet
worden, U zult begrijpen, dat al het water hetwelk in den
watertoren is opgenomen in de behoefte aan water niet
voorziet.
Da maatschappij wist vooruit, dat dit zou gebeuren -en
niettegenstaande dat is de watertoren, waarvan zij wist
dat deze res-ervoir voo-r de watervoorziening zou ge
bezigd worden, 'toch in haar project opgenomen. Zij heeft
niet voldoende rekening gehouden met het te verwachten
verbruik van water, zij heeft hare pompen ,..en filteren
te klein 'geprojecteerd.
Het feit Mijnheer d-e Voorzitter, dat de filter te kleiiin
is, is 'oorzaak dat een aanhoudend pompen het moet doen
dat het 'water regelmatig zijn loop kan nemen. Wanneer
de filter -eene drievoudige capaciteit had, dan kon het
wat-er bezinken -en -eene zoodanige kleur verkrijgen, dat
niettegenstaande d-e -kleinere capaciteit der pompen de
kleur van (het water o-o-k bij gemis aan chemicaliën eene
voldoende helderheid kon hebben.
D-e Voorzitter: Ik bad niet gedacht, dat de heer Ver
heijen nog zoo'n gewichtig punt als dit na afloop dei-
agenda ter sprake zo-u brengen.
D-e heer Verheijen: Mag ik U misschien even in-
terrumpeeren Mijnheer 'de Voorzitter? Ik kan mij Uwe
verbazing over 'het feit, dat ik dit onderwerp in deze ver
gadering ter 'sprake breng begrijpen. Ik heb deze zaak
alleen -en 'uitsluitend in d-eze vergadering ter tafel ge
bracht naar aanleiding van een blijkbaar officieus artikel
dat 'in leen onzer bladen is opgenomen en dat naar mijne
m'-e-ening «en 'geheel verkeerden indruk vestigt over onze
verhouding tot 'de waterleiding -en de toestand van de
waterleiding. Dat blijkbaar geinspireerd artikel do-et het
voor mij 'voorkom-en alsof het de meest eenvoudige zaak
van deiwereld was, dat de Raad zou zeggen: Maatschappijn
wij vinden U zo-o lief -e-n aardig dat wij' er heeleftnaiatl
niet -over denken, bouw alsjeblieft heel gauw een nieuwen
watertoren, -en ik vind juist niet, dat d-e ellende verbeterd
kan worden met den bouw van een watertoren alleen.
D-e Voorzitter: Naar aanleiding van hetgeen U in de
vorige vergadering -gesprok-en hebt, hebben Burgemeester
en Wethouders zich gew-end tot de waterleidingmaat
schappij, -en haar medegedeeld,- dat het o-ns gebleken 'is,
dat -een van de laatst voorafgaande Zaterdagen in een,
aangesloten kraan -op de bovenverdieping uwer woning
ge-en wat-er was te krijgen en het eveneens voorkwiam^
dat de kleur -en smaak van het wat-ér te wenschen ©ver
lieten. Wij schreven de maatschappij: Overeenkomstig
de door -onzen voorzitter gedane toezegging hebben ,wij
de eer -U met deze klacht in kennis te st-ellün. De maat
schappij heeft -geen oogenblik gedraald daarop een ant
woord te geven. Bij schrijven van 4 April kregen, wij
het volgende antwoord:
Utrecht, 4 April 1916.
EdelAclitbare Heeren,
Wij hebben de e-er U de go-ede ontvangst te bevestigejn,
van Uw-e geachte missive d.d. 3 dezer No. 10 M, onder-
