u
I
Wy moderne mensen hebben dat gevoel niet meer voor een op het
sakrale gerichte symboliek; vrij denkèj| volledig decimaal. Wy
vieren OKtsse jubilea op veelvouden van™ 10, om dan bij 25 ongeduldig
en inkonsekwent daarvan af te wijken met de overigens zeer aan
vaardbare drogreden, dat dit een kwart van 100 is, om dan bij 30 en
kO en 50 en 60 weer in het decimale straatje te komen. De gemeen
te Oud en Nieuw Gastel en hier kom ik op myn Gastelse pootjes
terecht, viert dit jaar 1975 haar zevenhonderdjarig bestaan.
Hieif jcomt onze zucht naar decimalen volledig tot haar recht, om
dat het zoveel eeuwen, zoveel tijdperken van 100 jaren zijn0 Maar
het heilige getal zeven geeft aan dit feest een bijzondere klank,
omdat datzelfde getal reeds op de eerste bladzijde van het boek
der mensheid op zo'n bijzondere manier naar voren springt.
Per toeval zijn de samenstellers van dit gedenkboek in dezelfde
symboliek vervallen. In zeven hoofdstukken verhalen zij feiten
en beschouwingen uit de geschiedenis van de gemeente. Het is
een anders merkwaardig toeval - het betreft mij tenminste bij
zonder - dat ik deze paraphrase op de zevende mei mag uitspreken.
Tot nu toe is weinig over Oud en Nieuw Gastel gepubliceerd. Her
en der verspreid vindt men enige brokstukken, die over het alge
meen in de oudere literatuur staan en derhalve aan slechts wei
nigen bekend zijn. By velen bestaat de indruk, dat over het ver
leden van de gemeente nauwelijks iets te vertellen valt. Het kan
valse bescheidenheid zijn, als men diep in zijn hart denkt en
hoopt, dat het w&l de moeite waard was. Het kan ook een uiting
zijn van het veel voorkomend misverstand, dat de geschiedenis be
staat uit spektakulaire en gewelddadige feiten0 Grote figuren en
machtige rjjken hebben diepe sporen in de historie getrokken, meest
al helaas van bloed. Een kleine gemeente als de onze, die over
het algemeen een vry rustig bestaan heeft geleid van hard werken
en weinig gewin, heeft evenveel geschreven als grotere gemeenten
of steden. Wy hebben geen fier opgetuigde koopvaardij er s naar
Oost-Xndi'é gezonden, doodgewoon omdat wy geen haven hadden, maar
wij vieren met evenveel trots samen met Amsterdam ons 700-jarig
bestaan. Onze geschiedenis is uiteraard kleiner van formaat, met
de griffel gebast inplaats van in sierlijke krullen geschreven
met de ganzenpen, veel be scheideaar van aard en toon en juist
hierom wellicht beter te verwerken.
Een feest als dit is de gelegenheid by uitstek om de geschiedenis
van de streek en van de eigen plaats eens naar boven te halen.
By de herdenking van het bestaan gedurende zeven eeuwen reali
seert men zich, dat dit toch wel een respektabele ouderdom is
voor een overigens bescheiden gemeente, die zich nooit aan zelf
overschatting te buiten ging. Toen het feest in zicht kwam, gaf
het college van burgemeester en wethouders allereerst opdracht
tot het samenstellen van een gedenkboek alvorens het zich be
raadde over een passende feestviering. Hieruit blijkt wel, dat
het gemeentebestuur eenieder zjjn feest gunt, maar dat het toch
de nadruk wenst te leggen op de historische herdenking.
De schrijvers - en ik meen, dat ik namens mjjn drie medewerkers
mag spreken - bieden de jubilerende gemeente en haar inwoners
deze hoofdstukken aan. Zy hebben de symboliek niet zover door
getrokken dat elk een eeuw behandelt, maar onderwerpen gekozen,
die op een andere manier door de zeven eeuwen geweven zijn.
Tot zover de inleiding.
Ik heb zojuist gezegd, dat wy niet over morgen spreken.
