Het heronderzoek heeft tot doel:
- het controleren van het recht op bijstand in de voorliggende periode;
- het opnieuw toetsen van het recht op bijstand voor de komende periode en
- het nagaan of er wijzigingen gekomen zijn in de eerder verstrekte gegevens.
Het is daarom van belang om -naast het volledig door de cliënt ingevulde heronderzoekformulier
en de daarbij overlegde bewijsstukken- een rapport te vervaardigen met vaste toets- en
controlepunten. Hierdoor wordt het rapport overzichtelijker en voor een volgend heronderzoek
makkelijker te raadplegen. Op deze wijze kunnen alle ontwikkelingen als het ware op de voet
worden gevolgd. De cliënt moet worden geconfronteerd met de eerder door hem verstrekte
gegevens. Hij kan dan zelf aangeven welke veranderingen er hebben plaatsgevonden. Het is dan
weer aan het uitvoeringsorgaan om tot verificatie over te gaan.
Ook t.a.v. de heronderzoeken geldt, dat het aanhouden van een vaste frequentie een onderdeel
is van het visitekaartje van de organisatie. Daartoe wordt jaarlijks een heronderzoeksplan vast
gesteld door burgemeester en wethouders.
Bij de uitvoering van een heronderzoek is zowel de voorbereiding als de afwerking belangrijk. De
medewerker moet zich voorbereiden op de cliënt, die hij voor zich krijgt en weten:
welke aspecten de specifieke aandacht nodig hebben;
welke afspraken er in het verleden zijn gemaakt en
welke nieuwe afspraken er moeten worden gemaakt, waarna deze (schriftelijk) worden
vastgelegd.
Het verifiëren van de bevolkingsgegevens alsmede het controleren van de uitkeringsgegevens
behoren tot de standaard werkzaamheden bij het heronderzoek. Ook bij het heronderzoek dienen
de bewijsstukken controleerbaar aanwezig te zijn in het dossier.
Met betrekking tot de controle van bank- en giroafschriften wordt aanbevolen minimaal vijf
voorlaatste afschriften door te nemen.
Huisbezoek
De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZaWe) heeft er in een eerder
stadium op aangedrongen om het huisbezoek weer in te voeren als middel bij de reguliere
controle en verificatie. De praktijk is dat bij de meeste gemeenten het huisbezoek alleen wordt
uitgevoerd op verzoek van de cliënt (indien bijv. slecht ter been etc.).
De positieve effecten van een -al dan niet aangekondigd- huisbezoek vallen niet te ontkennen.
Het huisbezoek kan in het kader van de fraudepreventie een belangrijke ondersteuning zijn en
deel uit maken van het proces van verificatie, heronderzoek en bijzondere controle. Gezien
recente uitspraken is het huisbezoek weliswaar een vorm van inbreuk op de privacy van betrok
kene, maar wel één die is geoorloofd. Voor toepassing van de Abw kan de medewerking van de
cliënt worden verlangd.
Het huisbezoek kan zonodig onaangekondigd worden uitgevoerd. Een reden daartoe kan zijn
wanneer er twijfel bestaat over de door de cliënt verstrekte gegevens omtrent de woonsituatie.
Bij niet meewerken aan het huisbezoek kan op grond van artikel 65, lid 3 Abw een sanctie
worden toegepast of een maatregel worden genomen.
Het huisbezoek kan dus -zowel in de preventieve als in de constaterende sfeer- zeer nuttig zijn.
De aanbeveling wordt gedaan om dit instrument weer een regulier onderdeel van de uitvoerings
praktijk te laten zijn.
Informatieverstrekking
In Abw is aangegeven welke instellingen in het kader van de uitvoering van deze wet verplicht
zijn om informatie te verstrekken. Het is voor een goede uitvoering dan ook noodzakelijk dat
gebruik wordt gemaakt van de, in die wet geboden middelen en mogelijkheden, zoals: bij de
belastingdienst, het ziekenfonds, de bedrijfsvereniging, andere sociale diensten, werkgevers en
de afdeling bevolking. Voor de diverse andere mogelijkheden van verificatie wordt verwezen naar
het Handboek Verificatie, uitgegeven door het Ministerie van SoZaWe. Met het -tijdig- inwinnen
Fraudebeleidsplan ingevolge Abw
7