Daarnaast is ook het drempelbedrag een reden om geen aanvraag in te dienen. Iemand die
voor f. 200,00 bijzondere kosten heeft en na aftrek van het drempelbedrag nog maar
f. 14,00 krijgt uitgekeerd, zal niet gauw de moeite nemen een aanvraag te doen. Ook dit is
een vorm van onderbenutting.
Volgens het Gronings' onderzoek is de grootste oorzaak van onderbenutting te vinden bij
mensen die relatief kleine onkosten hebben en voor wie de moeite van het aanvragen niet
opweegt tegen de baten.
Er staat de gemeente dus twee dingen te doen wanneer men wil dat iedere inwoner van
zijn of haar rechten gebruik kan maken: extra voorlichting en verlaging dan wel opheffing
van het drempelbedrag.
Qua voorlichting is de gemeente in het kader van Abw wettelijk verplicht om actief
voorlichting te geven over het lokale bijstandsbeleid (inclusief de bijzondere bijstand).
Wel of geen toepassing van het drempelbedrag is in de Abw facultatief gesteld. De
gemeente kan dus zelf bepalen of zij het drempelbedrag wel of niet toepast. Gezien het
bovenstaande luidt het voorstel dan ook om tot afschaffing van het drempelbedrag over te
gaan.
Bijzondere Bijstand na invoering van de nieuwe Algemene Bijstandswet
Het karakter van de bijzondere bijstand verandert met de inwerkingtreding van de Abw niet. Dit
blijft de laatste voorziening voor mensen met noodzakelijke bijzondere kosten. De gemeente
bepaalt het recht, de noodzaak en de hoogte van de bijzondere bijstand.
Voor de financiering van de bijzondere bijstand moet de gemeente zelf zorgdragen.
Concreet verandert het volgende.
1. Het bereik van de bijzondere bijstand is uitgebreid. Daarbij gaat het om:
- aanvullende bijstand aan jongeren van 18-21 jaar;
- vergoeding voor een particuliere verzekering tegen ziektekosten voor mensen die niet in
aanmerking komen voor het ziekenfonds;
- vergoeding voor een particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen;
- woonkostentoeslag;
- toeslag voor alleenstaanden met een inwonend niet meer ten laste komend kind
(toeslag voormalige één-oudergezinnen).
2. De gemeente heeft in de Abw de verplichting om actieve voorlichting te geven over haar
lokale bijstandsbeleid.
3. In de Abw is het hanteren van het drempelbedrag niet meer wettelijk verplicht.
Het voorstel luidt dan ook om het drempelbedrag af te schaffen.
Budgettaire kaders
Het kabinet heeft het voornemen om in de jaren 1996, 1997, 1998 en structureel vanaf 1999
respectievelijk de volgende bedragen over te hevelen naar het Gemeentefonds: f. 46 min, f. 91
min, f. 91 min en f. 90 min. Van de structurele toevoeging is ca. f. 47 min. bedoeld ter
compensatie van de kostenposten en f. 43 min. voor de aanvullende bijstand aan 18-21 jarigen.
Het bedrag in 1996 is in verhouding veel lager, omdat het hier een overgangsjaar betreft waarin
een herbeoordeling van de lopende uitkeringen moet plaatsvinden.
Verschillende gemeenten hebben gesignaleerd dat deze bedragen volstrekt onvoldoende zijn
gezien het huidige uitgavenniveau. Naar aanleiding hiervan heeft Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (V.N.G.) een brief gestuurd aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
waarin wordt aangedrongen op herziening deze toevoegingen aan het gemeentefonds.
Een algemene beleidsnotitie Abw
8
