- de vermindering van de invloed van de kleine gemeenten-
- de vermindering van het aantal rechtstreeks gekozen ver
tegenwoordigers
de redenen voor vermindering van de omvang.
Vastgesteld moet worden, dat de invloed van
getalsmatig kleiner wordt Daart-» kleine gemeenten
y ieiner wordt. Daartegenover staat een aantal andere
overwegingen. enuax anaere
1. Alle gemeenten raken een zetel kwijt en worden in dat opzicht
gelijk behandeld.
2. De kleinere gemeenten behouden getalsmatig een groot over
wicht in aantal zetels. Dat overwicht is nog groter in relati
tot het aantal inwoners. De 3 gemeenten Breda, Ett'en-Leur en
Oosterhout hebben dan 18 zetels met ruim 187.000 inwoners en
de kleinere gemeenten 43 zetels met bijna 162.000 inwoners.
3. Ook in de onderlinge verhoudingen zijn de kleinere gemeenten
verhoudingsgewijs veel sterker vertegenwoordigd dan de
grotere gemeenten. Chaam met ruim 3000 inwoners heeft 2 zetel
en Breda met ruim 117.000 inwoners heeft er 9. Nog een voor
beeld: Zevenbergen met 15.000 inwoners heeft slechts één
zetel minder namelijk 3, dan Etten-Leur met 28.000 inwoners.
4. Overigens is een tegenstelling kleinere/grotere gemeenten
volstrekt onjuist. Van een blokvorming in die zin is hele
maal geen sprake. Voor zover er verschil van opvatting is
geweest over de gewestraadsvoorstellen, heeft daarbij een
tegenstelling tussen grotere en kleinere gemeenten, voor
zover bekend, nooit een rol gespeeld.
5. Verder constateren wij, dat ook'bij de voorgestelde kleinere
omvang van de gewestraad de kleinere gemeenten de 2-/3 meer
derheid in handen houden, die nodig is voor alle belangrijke
besluiten.
6. Tenslotte noemen wij als waarborg voor de invloed van elke
gemeente het handhaven van het vetorecht.
De eventuele vermindering van het aantal rechtstreeks gekozen
vertegenwoordigers achten wij geen gevolg van het voorstel,
maar een kwestie van afweging binnen alle gemeentebesturen
afzonderlijk. Het aantal door de raad aan te wijzen gewestraads
leden blijft exact hetzelfde. Het democratisch gehalte wordt
naar onze opvatting verhoogd, doordat de burgemeester niet meer
als vanzelfsprekend deel uitmaakt van de gewestraad, maar daar-
toe in vrijheid door het college kan worden aangewezen. Hij
valt nu ook onder het terugroepingsrecht
Voor een verkleining van de omvang van de gewestraad gelden
de volgende argumenten. De huidige omvang steekt ver uit boven
de bij andere gewesten voorkomende omvang. Ook het niet bezetten
van een kwaliteitszetel door de burgemeester is gebruikelijk
bij andere gewesten. Ter illustratie vindt u op bijlage 3 een
overzicht van-een aantal gewesten. Voor wat de gang van zaken
in de gewestraad betreft is niet te voorspellen in hoeverre
daarin verandering optreedt. Wellicht komt een verkleining de
levendigheid van de vergaderingen ten goede. Vergadertechnisch
zijn er in ieder geval wel voordelen. Voor wat de samenstelling
van de commissies betreft verwachten wij, gelet op de vergader
frequentie daarvan, geen problemen. Overigens is ook daarvan
Op de vraag over de kwaliteitszetel van de burgemeester
reageren 16 van de 21 gemeenten, dat deze kan vervallen
Van deze gemeenten willen er wel twaalf een kwaliteitszetel
voor het college van burgemeester en wethouders mogelijk maken
De vijf overige gemeenten zijn geheel of in meerderheid voor
stander van handhaving van de kwaliteitszetel van de burge
meester
Op de vraag over de omvang van de gewestraad hebben zeven
gemeenten niet gereageerd. Van de overige gemeenten zijn er
tien zondermeer voor verkleining, waarbij 50, 51 en 61 als
gewenst aantal gewestraadsleden worden genoemd. Twee gemeenten
willen de huidige omvang geheel of in meerderheid handhaven
Van een gemeente mag de huidige omvang blijven, een andere
gemeente wil een zo doelmatig mogelijke omvang-;
3.2. Voorstel
Rekening houdend met deze reacties, hebben wij ons vooral
laten leiden door het streven naar een doelmatig aantal, even
wichtig gespreid over het gebied. Het huidige aantal van 82
gewestraadsleden achten wij aan de hoge kant.
Bi] het bepalen van de omvang zijn verschillende mogelijkheden
denkbaar, naar aantal, maar ook naar verdeelsleutel en manier
van aanwijzing. Op bijlage 2 hebben wij de mogelijkheden ge
schetst. Wij geven de voorkeur aan mogelijkheid 2.
Deze mogelijkheid houdt in, dat de kwaliteitszetels voor
de burgemeester en voor een wethouder worden vervangen door
eén kwaliteitszetel voor het college van burgemeester en wet
houders, maar dat overigens de verdeelsleutel wordt gehandhaafd.
De omvang van de gewestraad wordt hiermede verminderd tot 61
leden
Onze overwegingen daarbij zijn de volgende geweest. Wij vinden
et een praktische oplossing om de kwaliteitszetel voor de
burgemeester en die voor een wethouder te vervangen door één
kwaliteitszetel voor het college van burgemeester en wet
houders. Wij achten het daarbij niet juist onderscheid te maken
an gemeentegroottes. Het aantal gewestraadsleden willen wij
oppelen aan het aantal inwoners en niet aan een aantal raads
leden, omdat daartussen geen evenredig verband bestaat. Het
aantal inwoners, dat als norm dient moet wel zodanig zijn, dat
een redelijke verhouding bestaat tussen de aantallen leden van de
gemeenten.De voorgestelde norm achten wij het meest aanvaard-
Gezien het vervallen van de kwaliteitszetel van de burgemeester
achten wij het niet noodzakelijk de deelname van de burgemeester
in de aanhef van de regeling te handhaven.
3.3. Behandeling gewestraad
De gewestraad heeft aandacht besteed aan:
cl 3.2T