1
Vncie
111 tijdnood.
lat ging er
jan vooraf?
De regering
lieeft haast.
Slecht ont
haal in ge
melijke
kring.
Nog maar een handvol jaren geleden (men leze de nota bestuurlijke
organisatie) werd de alom noodzakelijk geachte versterking van
het lokaal bestuur beoogd langs twee wegen:
a. door samenvoeging van gemeenten;
b. door gewestvorming qp basis van een daartoe gewijzigde wet ge
meenschappelijke regelingen.
Teneinde het gewest meer een eigen accent te geven en meer reliëf
aan te brengen in de rol van de centrale overheid, werd in 1971
gekozen voor een afzonderlijke wettelijke regeling, waarin zou
worden voortgebouwd op de in de nota bestuurlijke organisatie ge
legde basis: gewestvorming van onderop. In een door de Kroon vast
te stellen struktuurschets voor de bestuurlijke indeling zouden
de gebieden worden aangegeven, waarvoor in beginsel een eenheid
van bestuur op gewestelijke schaal zou dienen te worden gevormd.
Het ontwerp van een wet op de gewesten vond in de Tweede Kamer
geen goed onthaal. Als voornaamste bezwaren werden aangevoerd:
a. het "gevaar" van een vierde bestuurslaag;
b. de afhankelijkheid van de wil van de gemeentebesturen m.b.t.
de instelling, de taken en bevoegdheden, alsook de financiering
van het gewest;
c. de onzekerheid over de taken en bevoegdheden van het gewest;
d. het ontbreken van een perspektief op een meer onvattende be-
bestuurlijke reorganisatie, met name qp de decentralisatie van
taken van rijk en provincie.
Zonder haar visie te toetsen aan het rapport van het Instituut
voor Bestuurswetenschappen en het advies van de Raad voor de
Territoriale Decentralisatie heeft de regering thans gekozen
voor de oplossing, die in het concept-ontwerp is neergelegd. De
regering is namelijk van mening, dat het probleem te nijpend is
en het uitblijven van een visie tot te grote bestuurlijke on
zekerheid zou leiden. Deze haast heeft de regering voorts ener
zijds genoopt tot een beperking in de tekst van het memorandum
en tot het aangeven van intenties, waar nog geen verwoording in
wettekst gereed kon zijn, anderzijds tot het stellen van een be
trekkelijke korte termijn voor advies en inspraak. De advies
termijn sluit qp 15 november van dit jaar, behalve voor wat be
treft de territoriale indeling en begrenzing van de nieuwe pro
vincies. Hiervoor is de sluitingsdatum 15 december a.s. Het con
cept-ontwerp is door de regering inmiddels cm advies gezonden
naar de provinciale besturen, de Raad voor de Territoriale Decen
tralisatie, de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening, de
Raad voor de Gemeentefinanciën en de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten.
In gemeentelijke kring heeft het concept-ontwerp in het algemeen
een slecht onthaal gevonden. Als eerste heeft de Vereniging van
Nederlandse Ganeenten reeds op 15 juli j.l. ernstige bezwaren ge
uit tegen de wijze, waarop het kabinet de reorganisatie van het
binnenlands bestuur heeft uitgewerkt. De regeringsplannen beteke
nen naar het oordeel van de vereniging een eenzijdige versterking
van de provincies ten koste van de gemeenten en derhalve een "no
deloze breideling" van de lokale democratie. In haar advies aan
de regering zal de vereniging dan ook op ingrijpende amendering
aandringen.
Als een van de weinige provincies heeft het provinciaal bestuur
van Noord-Brabant gemeend zich eerst nader te moeten oriënteren
over de opvattingen, zoals die ter zake bij de besturen van ge-
