- 2 -
mogelijk te zijn door er een extra raadsvergadering aan te wijden
en dat zelfde moet ook in Bergen op Zoom gebeuren om tot een goede
standpuntbepaling te kunnen komen» Op een of andere manier voelt
G„S„ kennelijk toch de druk van GEP om op zeer korte termijn een
definitieve beslissing op deze manier te forceren. Het zal overigens
niemand verbazen dat de fractie van de Partij van de Arbeid in Halsteren
tegen de uitbreiding van GEP is» Zij hadden dat standpunt al eer
der ingenomen en hij moet zeggen dat dat standpunt al leen maar is
verstevigd en niet verzwakt tengevolge van de hoeveelheid infor
matie die zij daarover de laatste week hebben doorgewerkt» Op hun
argumenten zal hij straks wat dieper ingaan in de loop van de
discussie» Dit wou hij even vooraf zeggen» Hij denkt dat in de
discussie die vanavond gevoerd moet worden twee aspecten centraal
staan» Aan de ene kant de werkgelegenheid en aan de andere kant de
mi I ieuprobIematiekZij zijn niet van plan de ogen te sluiten voor
het belang van die werkgelegenheid» Zij willen dat bes I i st n i et
verdonkermanen, want dat is een ernstige zaak. Zij hebben dat
goed overwogen. Bij hun is toch het standpunt ontstaan dat ze de
milieuproblemen zwaarder moeten laten gelden $fft?rïd
voor de bewoners van Halsteren en Bergen op Zoom voor hun belang
rijker is dan de uitbreiding van GEP» Zij hebben kunnen constateren
dat er op dit moment een verschiI zou kunnen ontstaan tussen hun
standpunt en dat van andere organisaties en dan denkt hij met, name
aan de vakbewegingen» Die vakbonden achten uitbreiding gewenst in
het belang van het behoud en de uitbreiding van de werkgelegenheid.
Het is zo dat zij een specifieke verantwoorde I ijkheid hebben ten
opzichte van hun leden, een verantwoorde I ijkheid die niet altijd
evenwijdig loopt met de verantwoorde I ijkheid die de mensen in de
gemeenteraad van de betreffende gemeente hebben» Hij herinnert aan
de nota "selectieve groei" van de heer Lubbers van het vorige
kabinet» De FNV heeft daar toen ook commentaar op gegeven en hebben
toen als hun mening naar voren gebracht dat bedrijfs-economische
motieven niet altijd de boventoon mogen en kunnen voeren.
Economische groei is geen a I I es-overheersende doelstelling.
Er moet een nauwkeurige afweging plaats vinden van bedrijfs-econo-
mische factoren en factoren die te maken hebben met maatschappel ijk
leven en de veiligheid van de bevolking» Ten overvloede misschien
wil hij nog een keer wijzen op de grote hoevee I heid/die de werkgroep
de Generaal verzameld heeft» Ruim tweeduizend al leen al in de
gemeente Halsteren» In een vorige raadsvergadering heeft hij het
ook a! eens naar voren gebracht. Dat is bes!1st iets waar een ge-
meenteraadsl id de ogen niet voor kan sluiten, dat een zo groot gedeel
te van onze bevolking zich ongerust en bezorgd maakt over de uit
breiding van deze fabriek» In het pakket wat zij de laatste weken
hebben doorgewerkt staan niet de argumenten van de heren Brugman en
EinmahIdie een minderheidsstandpunt hebben ingenomen binnen het
college van Gedeputeerde Staten aangaande die uitbreiding. Hij denkt
dat ze voor de meeste mensen wel bekend zijn, maar wil ze toch even
herhalen omdat ze niet bij dat pakket zaten. Zij gaan er eerst vanuit
dat het bestaande bedrijf zoals het nu functioneert op deze plaats
eigenlijk nooit had mogen staan,-daar worden een aantal argumenten
voor gegeven-,omdat gebruik wordt gemaakt van een zodanig produktie-
proces, onder andere tussenopslag van fosgeen, gebruik van zodanige
/handteken i ngen
grondstoffen, chloor o»a„, en dusdanige tussenprodukten fabriceert,
kooImonox yde en weer fosgeen, en dat er ook een zodanig groot
transport door de woonbebouwing moet plaats vinden, dat dit bedrijf
er op deze plaats eigen! ijk niet had mogen staan. Als men daar
vanuit gaat is het natuur I ijk al een belangrijk argument als men
het gaat hebben over een eventuele uitbreiding van dit bedrijf» Die
uitbreiding zal met zich meebrengen een aanzienlijke vergroting
van de doorstroomsneI hed van grondstoffen en tussenprodukten. Ook
een grote toename van transport van grondstoffen. Het toevoegen
van een expI osie—gevaar I ijk produktieproces en het samengaan van
explosie-gevaarlijke processen met processen waarbij gebruik ge
maakt wordt van zeer giftige stoffen. Nog een argument dat door
de heren Brugman en EinmahI wordt aangevoerd om de beoogde uit
breiding voorlopig niet toe te staan is dat er weinig aanleiding
bestaat tot een gerechtvaardigd vertrouwen in de mensen van het
bedrijf» Zij vinden nog steeds dat General Electric zich in het
verleden op een bepaald moment een onbetrouwbaar onderhandel ings-
partner heeft getoond» In eerste instantie wil hij het hierbij laten.
Het I id van den Bos-Beckmann zegt dat zij in het omvangrijke pakket
toch wel wat informatie hebben gemist en met name het rapport
van het bezoek van provinciale waterstaat aan Selkirk in Amerika,
alwaar een ppofabriek al een acht tot tien jaar draait Deze
ppofabriek zou in de gedachte uitbreiding ook gerealiseerd moeten
worden. Dit is een fabriek die een voor ons nieuwe stof gaat gebrui
ken, xylenol, waarvan nog zeer weinig bekend is» De vraag is of dat
geen kankerverwekkende stof is» Verder vinden zij dat het materiaal
dat zij konden bestuderen voor driekwart ongeveer van GEP afkomstig
was. Zij vragen zich af waarom er geen onafhankelijke deskundigen
gevraagd zijn om hun mening te geven» Met name de heer Kuijpers
en mensen van de universiteit om de chemische middelen te onderzoeken
en daarin te adviseren»
Het I id Sinke zegt dat het te verwachten was dat er een keer een
vergadering als deze belegd zou moeten worden» In feite leven we
dagelijks met deze materie en wij zijn gewend geraakt aan de body
die dit concern heeft, niet al leen op provinciaal niveau, maar naar
wij denken op landelijk niveau. Het is bijzonder spijtig dat andere
organisaties die de tegenspraak daartegen zouden moeten vormen óf
op een bepaalde tijd uit de circulatie verdwenen, óf dat hun adviezen
niet meer op prijs worden gesteld» Zoals ook al door zijn collega's
is opgemerkt is het bijzonder treffend dat de documentatie die zij
zo royaal gekregen hebben, grotendeels van het concern zelf afkom
stig is en dat het weerwoord van Gedeputeerde Staten vaak al leen maar
bestaat uit een reactie daarop» Het is weer een keuze tussen welvaart
en welzijn en hij wil graag onderschrijven wat de heer Priems zo-
ju st gesteld heeft dat het in het kader van de werkgelegenheid een
verheugend verschijnsel is, we leven wel in een tijd dat er ook
aktiecomitë's zijn, die vechten tegen de sluiting van de raffinade-
rijen» In deze tijden leven wij» Wij weten dat dit een materie is
voor de toekomst» Persoonlijk is hij als leek van mening dat wat de
Hoogovens aan problemen hebben zich hier in een uitbreiding manifes
teert» Een verschuiving tussen de gronstoffen en de materialen in
onze tijd die manifesteert zich hier.