-14-
In 1969 komt er een keerpunt en treedt er een aanmerkelijke
teruggang in, welke in het afgelopen jaar zelfs resulteerde
in een absolute daling van het aantal inwoners, laatstelijk
heeft zich een dergelijk verschijnsel voorgedaan in het midden
van de crisisjaren nl. in 1935 toen de bevolking absoluut
daalde met 12 inwoners.
Op zich zelf heeft zo'n daling niet alles te betekenen omdat
het toeval hier een rol kan spelen Beziet men echter de vijf
jaarsgemiddelden, waarbij het toeval nog nauwelijks van invloed
kan zijn, dan blijkt daaruit dat we wel degelijk in de neergang
zitten.
Deze neergang is te meer opmerkelijk, omdat de bouwaktiviteit
de laatste jaren toch niet gering is geweest.
In mijn nieuwjaarsrede van 1970 heb ik dit probleem reeds ge
signaleerd, o.m. als volgt: "Zolang Halsteren geen grond kan
aanbieden aan elk bouwplan dat zich aandient, ongeacht origine
of soort van het bouwplan, gaan er ontwikkelingskansen verloren.
In feite bestaat er reeds sedert jaren een relatief tekort aan
bouwgrond. Het kan Uw raad niet ontgaan zijn dat reeds sedert ja
ren geen premieverkoopwoningen meer worden gebouwd door aanne
mers van buiten de gemeente, terwijl de groei van de gemeente juist
irgj grote mate afhankelijk is van de aktiviteiten in de premiebox
sector.
Aan deze latente behoefte aan bouwterreinen kan alleen worden vol
daan bij een ruim en gevarieerd pakket beschikbare bouwpercelen.
Een dergelijk pakket brengt uiteraard renteverliezen met zich mee,
welke echter bewust als risico aanvaard moeten worden en voor zo
ver mogelijk in de grondprijzen moeten worden gecalculeerd."
Ik heb daarmee niet willen zeggen dat elk plan dat zich aandient ooi
meteen uitgevoerd zou moeten worden, maar wel dat er ruimte moet
zijn om in principe elk plan te bekijken en dat er grond toegewezen
moet worden als het plan goed is. Er moeten echter nog steeds plan
nen zonder meer worden afgewezen, zonder dat de plannen op hun kwa
liteit of passendheid voor Halsteren bekeken konden worden, omdat
er nu eenmaal geen grond beschikbaar is.
-15-
Wel heeft de voorraad bouwgrond in Rode Schouw wat verruiming opge
leverd, waaruit in het thans lopende jaar vrijwel zeker een gunsti
ger bevolkingsontwikkeling zal resulteren. Nieuwe aanvragen voor
bouwgrond in Rode Schouw van enige omvang kunnen nu echter al niet
meer gehonoreerd worden. Het in voorbereiding nemen van een gedeel
te van het plan de Schans moet derhalve urgent worden geacht.
Naast de ontwikkeling van het bevolkingsaantal is ook de ontwikke
ling in de samenstelling van de bevolking van belang.
Uit een vergelijking van de uitkomsten van de algemene volkstelling
1960 en de voorlopige uitkomsten van de volkstelling 1971'kunnen
interessante conclusies worden getrokken. Voor insiders bieden de
ze conclusies slechts nieuws voor zover er iets bekend wordt over
de mate waarin een bepaald verschijnsel zich voordoet. Voor de be
oordeling van de conclusies manen twee omstandigheden tot voorzich
tigheid:
1. De binnen de vergelijkingsperiode plaats gevonden hebbende grens-
cdrrectie|leidde op zich zelf reeds tot een andere samenstelling
van de bevolking, omdat een bevolkingsgroep van gemiddelde samen
stelling werd "geruild" tegen een bevolkingsgroep van bijzondere
samenstelling t.w. de gestichtsbevolking;
2. in de cijfers van 1960 is de gestichtsbevolking van circa 200
personen wel inbegrepen, in die van 1971 van circa 900 personen
niet.
Uit de eerste conclusie"sterke toename van de gestichtsbevolking"
volgt de noodzaak om in het vervolg vrijwel alle cijfers die geda
teerd worden aan het inwonertal kritisch te bezien. Door de gesticht
bevolking wordt immers het aantal geborenen per 1000 inwoners ge
drukt, terwijl in wezen niet gesproken kan worden van een geringe:^A
vruchtbaarheid der gevestigde bevolking.
Evenzo wordt het sterftecijfer opgeschroefd, hoewel de gemiddelde
levensduur van de vanouds gevestigde bevolking helemaal niet ver
slechterd behoeft te zijn.
Doordat de gestichtsbevolking zelf weinig geboorten oplevert en
naar verhouding veel sterfgevallen zal per saldo de natuurlijke aan-
was met een sprong naar beneden gaan.
