Meneer de voorzitter, mijn sollicitatie, de inlichtingen en de gesprekken
die erop volgden gaven het college van burgemeester en wethouders kennelijk
voldoende redenen om mij op de aanbeveling te plaatsen. Ook voor de raad
waren de motieven blijkbaar essentieel genoeg om mij te benoemen.
Maar wat voor U essentieel was, i.e. de resultaten van het vooronderzoek,
zal voor mij eerat nu essentieel gaan worden, n.l. gestalte en inhoud
geven aan de functie van secretaris.
De gemeentewet kent de secretaris als de actoinistratieve ambtenaar. Over
het ambtenarencorps wordt eigenlijk niet gesproken, althans niet anders
dan omtrent benoeming en bezoldiging.
U, mevrouw, mijne heren, begrijpt dat een secretaris zonder een goed ambte
narencorps beperkt wordt in zijn mogelijkheden de burgemeester, het college
van burgemeester en wethouders en de raad en de commissies van advies te
dienen. Natuurlijk speelt de omvang van de gemeente en haar problematiek
hierbij een grote rol.
Daarom hecht ik grote waarde aan een goede samenwerking, met alle ambtenaren,
zowel ter secretarie alsook van de technische dienst.
Meneer de voorzitter, ongetwijfeld zult U het oen en ander van mij verwachten,
waarbij ik meteen opmerk dat mijn aandeel in de vergadering van Uw college
zal bestaan uit een adviserende stem, die slechts gesouffleerd wordt.
Ik hoop en daarmede wil ik tevens het vertrouwen uitspreken jegens de ambte
naren, dat U in die adviserende taak eveneens het aandeel van het ambtelijk
apparaat zult onderkennen.
Naast de adninistratieve verwerking van Uw bestuurlijke arbeid vervracht U
ongetwijfeld de nodige inventiviteit van de ambtenaren om bestuurlijke
beslissingen te ontlokken. Meneer de voorzitter, daarom vind ik het van
belang het functioneren van de ambtenaar te schetsen.
Vroeger werd die ambtenaar in de eerste plaats gezien als vertegenwoordiger
van de overheid en aan de andere kant werd hij gezien als de trouwe uit
voerder van datgene waartoe de overheidsorganen haddBn besloten.
Dit beeld van de anbtenaar is veranderd. Veranderd vooral onder invloed van
de zich snel wijzigende opvattingen in de maatschappij. De ambtenaar wordt
nu door velen gezien als vertegenwoordiger van een organisatie of instituut
dat de bestaande machtsstructuur wil handhaven. De werkelijkheid is echter
anders. Wanneer U die organisaties of instituten waarover ik sprak, vertaalt
door gemeente- of provinciebesturen, dan blijkt, dat ook die besturen zich
aangepast hebben aan het verandere maatschappijbeeld. Dit geldt zowel voor
de besturen alsook voor de ambtenaren.
Er is in de loop der jaren een duidelijk beeld gevormd in de verantwoorde
lijkheden van zowel het bestuur alsook van het ambtenarencorps. Vooral door
de specialisatie, ook in het ambtelijk vlak, komt de ambtelijke deskundig
heid om de hoek kijken.
En deskundigheid, vooral gebundelde deskundigheid, kan gemakkelijk tot het
innemen van machtsposities leiden. De betiteling van 4e macht voor het
ambtelijk apparaat is er een voorbeeld van.
Meneer de voorzitter, er valt lang en breed over de discussiëren over het
al dan niet toelaatbaar zijn van deze 4e macht, reëel is echter te accep
teren dat die er is. Nog reëler is het na te gaan wat de oorzaak is van die
omzetting van deskundigheid in macht. Het meest voor de hand liggend is
de conclusie te trekken, dat de oorzaak ligt in de onmacht van het bestuur,
hoewel deze conclusie discutabel is.
Meneer de voorzitter, ik heb mij met het hiervoor gezegde niet willen ver
stoppen achter Ben ontwakende ambtelijke machtspositie, Evenmin wil ik
waarschuwen voor een ambtelijke coup. Mijn bedoeling is vóór alles geweest,
duidelijk te maken dat wij niet kunnen werken los van elkaar, daar wordt
de gemeente Fijnaart en Heijningen niet mee gediend. Wij zullen onze arbeid
gezamenlijk moeten inbrengen in hst welzijn van Fijnaart en Heijningen.
