- 2 -
maar zij hoeft haar taak opgevat op oen wijze, die haar waarlijk tot Koning
in van Haar volk maakte» Zij heeft haar zware verantwoordolijkhcid onderkend
en volledig geaccepteerd. Zij heeft moeilijke en gedurfde beslissingen geno
men en daarbij denkon we natuurlijk, dat weten wij allen, aan de opdracht
die zij gaf aan Haar "arine om Paul Krtlger uit Zuid Afrika naar Europa te
brengen en zo zijn er vele andere. Zij is moedig geweest, een eigenschap
die ons - Haar volk - steeds weer inspireerde en die ons land steeds weer
een zegen is gev/eest. Zij heeft nooit geaarzeld in het openbaar to verschij
nen ook wanneer de omstandigheden voor haar niet gevaarloos waren. Wat zal
in Haar zijn omgegaan toen haar rijtuig op oen rijtocr..in 1918 in een gis-
tonfl Nederland werd uitgespannen op het Malieveld en soldaten onder een
''donderend go juich van de menigte het rijtuig voorttrokken van hot Malie
veld naar het Paleis Noordeinde! En tijdens de rijtoer, die de meeste van
ons zich nog wel herinneren in de moeilijke dertiger jaren, door de achter
buurten van Amsterdam. Toon kwam het einde van wat ik
zou willen noemen de le periode. In 1940 stond zij, diep ontroerd over na
meloos leed dat de oorlog over ons land bracht - een loed dat do band tus
sen haar en haar volk verstorkto cn verdiepte - voor een bijzonder moeilijke
beslissing. Zij koos Engeland, oen goed on wijs besluit, dat echter door
velen niet direct werd begrepen en dat heeft Haar zekervcol verdriet gedaan.
Achteraf zijn wij allen dankbaar voor dit besluit. Wat is onze Koningin niet
oon bezieling geweest voor ons holo volk, ja zelfs voor zeor vele niot-
NederlandersChurchill heeft onze Koningin met diep ontzag de moedigste
ondor do Vorsten genoemd. Vrij vaak richtte de Koningin zich tot Haar volk,
over do radio, door middel van de illegale pers, maar ook had Zij oen goed
contact met de Nederlanders in Engeland cn daarbij denk ik beslist wel aan
de Engeland-vaardersHaar in Engeland, was zij de vastberaden en inspire
rende Koningin van de regering in ballingschap en buiten hot overstelpende
vele werk dat Zij zich oplegde heeft Zij zich ook nog grondig voorbereid'op
de grote veranderingen die zich in ons land na de oorlog, waarvan de uit
slag voor Haar vaststond, zouden voltrekken. Intens leefde Zij mee mot
Haar volk, zo intens dat Zij hot plan opvatte om - gedurendo de hongor-
winter - eens een tijdlang te leven op ovonveol calorieën als de.Neder
landers in bezet gebied het moesten doen. Met hooi voel moeite hebben Haar
adviseurs Haar van dit plan kunnen afbrengen. Haar dagtaak was vool te
zwaar en Haar gezondheid zou c-r in deze zware omstandighoden te zeer onder
geleden hebben. Wat een feest is Haar terugkomst in het Vaderland geveest
na de oorlog! In do drie jaar na de oorlog heeft onze Koningin zich de
ore-titel verworven? Moeder des Vaderlands.
In 1948 heeft onze Koningin zich teruggetrokken. Zij wilde weer Prinses
Wilholmina zijn. Gelukkig zijn Haar nog 14 jaren gegeven waarin zij zich
kon wijden aan Haar gezin en aan de dingen die zij graag deed. Voor ons
was er de grote troost? Prinses Wilholmina onze Oude Koningin is er nog en
nog steeds heeft zij belangstelling voor alles wat er ons land gebeurt.
Er werd, volgens Haar wens, weinig over Haar gepubliceerd, maar Zij was Gr.
Hit hebben wij gemerkt op droevige en gelukkige nationale momonten. Onge
twijfeld is Zij tot een zeer grote steun geweest van zeer veel zwaar be
proefde nonsen toen Zij in 1953 naar het rampgebied trok en met velen sprak.
Nu is Zij niet meer. Wat bij ons blijft is de dankbare herinnering aan een
zeer bijzondere Vrouw die heel lang onze Koningin is geweest, die een zegen
is geweest voor ons land on volk en die do band tussen Oranje en hot Neder-
landso volk zoor heeft versterkt. Zij heeft met Haar talenten gewoekerd.
Zij heeft zichzelf nooit gespaard. Zij is gewest do Moeder, des Vaderlands.
Zij ruste in vrede.
Is er nog eon van U diG een woörd hieraan toe wil voegen. Zo.neoi>,dan ver
zoek ik U een ogenblik stilto in acht te nomen. Ik sluit deze vergadering.
He voorzitter sluit do vergadering om 19*50 uur.
