- 5 -
de toekomstige gunstige verkeerssituatie, de stichting van Oranjestad en de
aanleg van industrieterrein.
Genoemd rapport stelt, dat Fijnaart in vele opzichten een gunstig toekomst
perspectief "biedt, dat echter ton volle moet worden uitgebuit.
Tot de taken, die op de schouders van do gemeente worden gelegd, "behoren o.a,
c) Aanleg van industrieterreinen met de daarbij benodigde voorzieningen;
e) Bestudering van de vestigingsvoorwaarden van verschillendo types industrie,
zodat voor de diverse bedrijfstakken op de uiteenlopende voor- en nadelen
kan worden gewezen;
f) Ontwerpen van een actieve voorlichtingspolitiek, die zich zowel richt op
de verbetering van de externe als do interne contacten.
In Uw inleiding bij het vijfjarenplan is U zich bewust deze taken op U te
moeten nemen, doch in het hele vijfjarenplan zelf wordt met geen woord meer
gerept over de onder e) en f) genoemde taken.
Toch lijkt hot me van groot belang, dat de activiteiten ten aanzien van het
aantrekken van industrie niot achterblijven bij de activiteiten bij het aan
leggen van industrieterreinen.
Hoewel U er zelf blijkens de toelichting bij de gemeenschappelijke regeling
industrieschap, dat zich blijkbaar in de doofpot bevindt, van overtuigd bent,
dat industrieterrein is als een industrieel product, dat mede door het voeren
van propaganda moot worden verkocht, is er op dit gebied momenteel van geen
enkele activiteit sprake.
De reden hiervan is misschien, dat U gegadigden nog niet kunt helpen, omdat
de terreinen nog niet bouwrijp zijn. Ik meen echter, dat het verkieslijker is
mogelijke gegadigden teleur te stellen dan straks misschien jarenlang met
een bouwrijp industrieterrein te moeten leuren,
Hoe is het te verklaren, .dat een gemeente als Etten, 15 km hier vandaan, meer
dere serieuze candidaten voor industrievestiging moet teleurstellen, omdat er
geen terreinen meer beschikbaar zijn, terwijl Fijnaarts deur eenvoudig voorbij
gelopen wordt.
Ik heb hier maar ëén verklaring voor, n.l, oen kleine of zelfs middelgrote
industrie zal nooit de stoot geven om zich als oorsto op het geprojecteerde
terrein bij Oranjestad, dat tot nu toe als het moest geïsoleerde gebied van
Noord-Brabant hoeft gegolden, te vestigen.
Hiervoor komt mijns inziens alleen oen grote basis-industrie, welke we hoogst-
waarschijnlijk voorlopig niet in Nederland zullen vinden, in aanmerking, ten
zij U het tweede hoogovenbedrijf naar Oranjestad kunt krijgen,
We zullen daarom het oog moeten richten op het buitenland en moe moeten doen,
als ik het zo noemen mag, aan de jacht op de dollarbedrijven.
Met een tempo van ongeveer 10 bedrijven en deelnemingen in Nederlandse onder
nemingen per jaar, ontwikkelt het Amerikaanse bedrijfsleven sedert 1950 een
investeringsactiviteitdie voor industrialiserend Nederland bijzonder welkom
is.
Deze ontwikkeling vertoont echter ook veel overeenkomsten met de wet van do
communicerende vaten. Zodra te eniger tijd do levensstandaard van West-Europa
gestegen is tot die van de Verenigde Staten, zal het niet meer aantrekkelijk
zijn voor de Amerikaanse bedrijven om de momenteel nog profijtelijke sprong
over de oceaan te wagen.
Indien Fijnaart van deze industriële immigrantenstroom zijn aandeel wil hebben,
zal het nodig zijn, dat niet getalmd wordt mot handelen. Daarom zal meer acti
viteit moeten worden ontwikkeld en zullen concrete plannen moeten worden uit
gewerkt om tot het aantrekken van een basis—industrie te komen.
Alleen dan zult U op verdere steun bij de verwezonlijking van Uw plannen inzake
Oranjestad kunnen rekenen. Dank U mijnheer de voorzitter.
De voorzitter: Bij het antwoorden van de heer van Dis zullen gelijktijdig al
verschillende punten die de andere heren naar voren brachten worden behandeld.
Ik zal dan later mijn antwoorden bekorten. Mijnheer van Dis heeft waarderende
«4crd*n over de activiteiten ven het collega van fcurgeaeeeter en «ethou-
