-20 -
nog steeds zijn. Buitengewone werkzaamheden, die enerzijds gestalte
kregen in de snelle groei van Etten-Leur en anderzijds gewaardeerd
in een snelle carrière van _de man achter de schermen. Voor hen die
het nog niet wisten: op 19 jaar oud schrijver, 21 jaar klerk, 22
jaar commies, 25 jaar hoofdcommies en chef. afd. financiën, 28 jaar
hoofdcommies A en 33 jaar oud gemeentesecretaris, gekozen uit 40 solli
citanten. In die jaren van promotie had hij tevens gezorgd voor een
goede vakontwikkeling (G.A. en G.F.).
De secretaris is er trots op, dat hij nimmer heeft gedoubleerd, behalve
zijn rij-examen danl
Het is in dit illustere gezelschap niet nodig artikel 108 van de gemeen
tewet te citerenu De behulpzaamheid waarover in dit artikel wordt
gerept, straalt van de persoon Snijders op natuurlijke wijze af. Daar was
geen wet voor nodig. Die wet trouwens geeft weinig aanknopingspunten met
betrekking tot de positie van de gemeentesecretaris. In die tijd van de
opstelling van de gemeentewet zag men de functie van secretaris anders.
Thorbecke schreef in de Memorie van Toelichting op artikel 2 van de
gemeentewet: "In grotere gemeenten is het noodig, dat een afzonderlijk
ambtenaar met het houden der notulen van de Raad, het opmaken der
stukken en de zorg voor hetgeen verder met betrekking tot het plaatse
lijk bestuur te schrijven valt, zij belast." Geen van deze activiteiten
worden nu nog daadwerkelijk door hem vervuld. Ergens las ik over de
werkzaamheden van de gemeentesecretaris in 1850 over de maand juni het
volgende:
"Rapport aan den Battai1lonscommandant omtrent de veranderingen in
het personeel der schutterij; het opmaken van de Alphabetische lijst
op het Inschrijvingsregister voor de schutterij en kennisgeving daarvan
aan de belanghebbenden; eventueel herkiezing van de leden voor de Tweede
Kamer; oproeping voor de loting van de schutterij en nalotingen; herinne
ring aan de predikanten omtrent de viering van den gedenkdag der over
winning bij Waterloo; opmaken van verklaringen wegens schadelijk ge
dierte; rapport omtrent het aantal der tot dekking gebezigde hengsten;
opmaken van de maandelijkse sterflijst.
In die tijd heeft men niet kunnen bevroeden, dat de functie van gemeente
secretaris als "penvoerder" zou uitgroeien tot "manager" van het ambte
lijk apparaat.
Is de functie zoals de wetgever hem zag geëvolueerd, hetzelfde gebeurde
met de inhoudelijkheid van de functie "gemeentesecretaris van Etten-
Leur". In 1953 had Etten-Leur 10.000 inwoners en 15 ambtenaren, thans
is dat 28.000 inwoners en een kleine 100 ambtenaren.
Zoals ik heb gezegd, artikel 108 van de gemeentewet draagt hem op in
"alles" behulpzaam te zijn. De vraag rijst dan direct of hij een
"allesweter" moet zijn. Voor het antwoord op deze vraag citeer ik graag
uit het bondsb lad dd. 18 februari 1977:
"over allesweter lezend zien we het schrikbeeld oprijzen van de man die
alles kan en alles doet", van de administratieve duizendpoot, die zó
belangrijk is, dat hij niets menselijks meer heeft. Van de man van wie
Godfried Bomans met verbazing constateert, dat het verkeer op straat
gewoon doorgaat wanneer hij met verkoudheid in bed ligt." Einde citaat.
Ondanks de verbazing van Godfried Bomans en de relativeringszin van de
jubilaris, kan gezegd worden, dat de laatste dan ook geen "alles weter
maar wel een "heel-veel weter" is.
Dewetgever heeft in artikel 103 van de gemeentewet het minimum aange
geven, aan elke secretaris overlatend het maximum in te vullen. Wij
mogen ons gelukkig prijzen, dat de buitengewoon scherpe geest van de
heer Snijders in die vijf en twintig jaren ruim over het maximum uit
groeide tot welzijn van heel de gemeente. Hij heeft veel talenten en
gebruikt ze op een manier die voor velen inspirerend zijn. Als hoofd
van de secretarie legt hij het accent op zijn functie als secretaris-
coörd i natoimanager. Niet zo maar mode-woorden maar duidelijk woorden
