-19-
Het totaal 1.608ligt iets hoger dan het aantal woonforensenomdat een
beperkt aantal personen van meer dan een soort vervoermiddel gebruik maakt om
hun werk te bereiken.
Uit bijlage III G blijkt, dat het aantal werkforensen in Etten-Leurdie
wonen in de omliggende gemeenten met inbegrip van Breda en Roosendaal alleen
reeds voor de industriesector bijna tweemaal zo groot is dan het aantal woon
forensen uit deze gemeente, die werken in die gemeenten (ruim 1700 werkforen-
sen industrieen ruim 950 woonforensen in alle sectoren). Vanuit de genoemde
gemeenten werken echter ook een belangrijk aantal personen in de dienstensec
tor in Etten-Leur. Van de werkforensen in de industrie in Etten-Leur komen in
totaal 950 personen uit do westelijk gelegen gemeenten Rucphen - Hoeven -
Oudenbosch en Roosendaal en 850 personen uit de oostelijk, zuidelijk en noor
delijk gelegen gemeenten Breda, Rijsbergen, ZundertPrinsenbeek en Zevenber
gen. In het jaarverslag 1969 zullen deze gegevens nog aangevuld worden met de
werkforensen in de dienstensector in Etten-Leur
Volgens de volkstelling i960 waren er in onze gemeente in totaal nog slechts
990 werkforensen (werken in Etten-Leur, wonen elders); hierbij waren betrok
ken 270 vrouwen en 720 mannen. Het aantal werkforensen in de industrie in
Etten-Leur bedroeg op 31 mei i960 970 op ongeveer 1.900 werknemers in de plaat
selijke industrie.
Eind 1968 was dit laatste aantal gestegen tot 2.340 op 4.163 werknemers in
de industrie in Etten-Leur (zie specificatie op bijlage III G).
Voor het rayon van het gewestelijk arbeidsbureau Etten-Leur is op bijlage
A een overzicht gegeven van de mannelijke beroepsbevolking, bezette arbeids
plaatsen in het rayon en de mannelijke werkforensen en woonforensen naar en
vanuit dit gebied als geheel, voorzover deze althans officieel geregistreerd
konden worden.
In 1968 is het aantal mannelijke arbeidsplaatsen in het rayon in de nijver
heid wederom toegenomen.
Het aantal arbeidsplaatsen in do landbouw blijft zich in dalende lijn
bewegen, terwijl in de dienstensector dit aantal toenam en in de toekomst nog
aanzienlijk zal toenemen. De inkomende pendel is iets verminderd, omdat steeds
meer werkforensen in Etten-Leur willen wonen. De uitgaande pendel vanuit het
rayon Etten-Leur is in het afgelopen jaar verminderd door afname van de werk
gelegenheid elders. Een groot deel van de verre pendel heeft betrekking op de
z.g. "bouwnijverheid", waaronder dus ook grondwerk, wegenbouw en zuivere
utiliteitsbouw thuishoort. Deze werkgelegenheid, vooral noodzakolijk in ver
band met de opbouw havenindustrie Rotterdam, zal t.z.t. voor West-Brabantse
mensen wegvallen.
Werkloosheid
In vorige jaarverslagen werd gesteld, dat bij een recessie van enige omvang
de dure lange afstandspendelaars het aantal werklozen ongetwijfeld het eerst
zouden gaan vergroten. Dit is in de laatste jaren duidelijk bewaarheid.
Door de beperkte terugslag in het bedrijfsleven einde 1967 is de werkloos
heid aanzienlijk toegenomen. Het niet doorgaan van wegenbouw- en andere bouw
projecten als gevolg van financieringsmoeilijkheden was hierop mede van invloed.
Gelukkig herstelde de situatie medio 1968 zich, zodat het aantal werklozen een
aanzienlijke teruggang vertoonde, die echter op het einde van het afgelopen jaar
weer teniet werd gedaan, doordat een groot aantal z.g. uitleenbedrijven hun
personeel in verband met het slechte weer (waardoor vervoer op lange afstand
bemoeilijkt werd) en in verband met de komende feestdagen ontslag gaven. Door
do registratie van deze categorie tijdelijke werklozen wordt een vertekend
beeld verkregen van de juiste stand van zaken.
Bedroeg het gemiddelde aantal werklozen in 1967 s 1.110, in 1968 bedroeg dit
928 mannen (voor Etten-Leur was het gemiddelde aantal werklozen over 1968; 196
mannen). Het merendeel van deze werklozen bestaat uit ongeschoolde pendelaars
-voornamelijk in dienst van uitleenbedrijven- en uit bouwvakarbeiders, die hun
beroep niet volledig beheersen.
Eind 1968 bedroeg het totaal aantal werklozen in het rayon Etten-Leur 889
ofwel 6,4% van de afhankelijke mannelijke beroepsbevolking.
Voor Noord-Brabant en voor geheel Nederland zijn deze percentages respec
tievelijk 3,2% en 2,5% van de afhankelijke mannelijke beroepsbevolking.
-20-
Aanvuliendc werkgelegenheid.
In 1968 waren gemiddeld 27 personen op aanvullende werkobjecten in Etten-
Leur. werkzaam (in 1967: 22, 1966: 26 en in 1965: l4).
4C. w. -iifprkpn in uit voering of opengeste3.d.
Als sluitstuk van het reeds jaren lopende project "het verbeteren van
secundaire waterlossingen" werd in 1968 nog gewerki, aan de dijkverzwaring
langs de Laakse Vaart, welk werk begin 1969 afgesloten kan worden.
2. Eind 1966 werd begonnen met de aanleg van het recreatiepark in rtten-Leur/
Zuid, uitvoerig beschreven bij hoofdstuk IV onder B xll. Dit object is in
1968 gereed gekomen.
3. Begin 1968 is begonnen met het aanbrengen van recreatieve voorzieningen in
de gemoentebossen (geraamde kosten 182,210,--).
Het object is inmiddels afgewerkt (zie ook hiervoor hoofdstuk IV onder B
III).
4. Eveneens werd in* uitvoering genomen de aanleg van een aantal trap— en speel
veldjes. De uitvoering hiervan vindt plaats in fasen, een en ander zoals
is beschreven bij hoofdstuk IV onder B III (kosten 280.400,—in totaal).
5. Met de uitvoering van de uitbreiding van het cultureel centrum "De Nobelaer"
met veelsoortige functies, nader beschreven bij hoofdstuk IV onder B.I, met
een totaal bedrag van 1.500.000,- waarvan 278.000, in aanmerking
gebracht kan worden voor A.C.W.-subsidie,is in 1968 begonnen en komt ver
moedelijk begin 1970 gereed.
6. Tenslotte werd eind 1968 begonnen met de bouw van een protestants-christe
lijk centrum in Baai-Lage Banken (kosten 125.000, zie hiervoor
hoofdstuk II).
Jngediende A.C.W.-objecten; andere dan bouwprojecten.
7. In dit verband kan~genoemd worden een reeds eerder ingediend plan tot over
kluizing van een volgend deel van de Leurse Haven. Dit plan is nader in
studie genomen.
6. Voorbereid wordt een plan tot uitbreiding van het sportpark voor een totaal
bedrag van 500.000,--, zo mogelijk geheel of ten dele als aanvullend
werkobject uit te voeren.
9. Reconstructie Heul in samenwerking met de gemeente Hoeven.
Niet als A.C.W.,-projecten, maar wel mede ter bevordering van de werkgelegen
heid werden in 1968 goedgekeurd, in uitvoering genomen of voltooid als
mfrastructuurwerk
a. een volgende fase in de rijbaanverdubbeling van rijksweg 56 op het traject
Roosendaalseweg (totaal bedrag 9.000.000,--) een ri jkswaterstaatobject
waarmede voor wat betreft de aanleg van de parallelweg tussen de Dreef en
de Heistraat eind 1968 werd begonnen;
h. een verbinding tussen Hoge Neerstraat eh rijksweg 56 als provinciaal pro
ject, mede ter verdere ontsluiting van Etten-Leur/Zuid. Dit object is
inmiddels voltooid;
c- de aanleg van het gedeelte Concordialaan vanaf Hoevenseweg tot parkeerplaats
sportpark (kosten 402.500,--)inmiddels begonnen;
het mechanisch (ko'sten 1.800,000,--) en het biologisch (kosten
1.500.000,--) deel van de rioolwaterzuiveringsinstallatie, waarvan het
mechanisch deel in 1968 gereed kwam, nadat reeds eerder het pompgemaal en
de zandvang als A.C.W,-projeet afgebouwd waren. Het volledige project komt
vermoedelijk april 1968 gereed (zie hoofdstuk VI onder I C)
G' in 1968 werd aangelegd oen persleiding vanaf het Industriepark naar de
Laakse Vaart (kosten 400. 000...zie ook hoofdstuk VI onder I C)
f* voorbereid is als infrastructuurwerk de aanleg van het raadhuisplein met
bijkomende voorzieningen en de aansluitende reconstructie van Markt en een
deel van de Oude Bredaseweg.
