-71-
Om enigszins een indruk te geven van de aard en de omvang van de
verenigingen en instellingen, waaraan de gemeente Etten en Leur een
jaarlijks terugkerend subsidie toekent, delen wij hierbij mede, dat in
de gemeentebegroting 1964 aan jaarlijks terugkerend subs.i.die een totaal
bedrag van ongeveer 212.000,-- is opgenomen voor plaatselijke yet-
enigingen en instellingen buiten het wettelijk geregelde onderwijs.
Hiervan is 123.000,-- bestemd voor 30 cultureel gerichte vereni
gingen en instellingen, nl9 sportverenigingen, 3 toneelverenigingen,
4 muziek-, zang- en accordeonverenigingen2 harmonieën én 2 jeugd
drumbands, een openbare leeszaal en bibliotheek, een school voor
amateuristische kunstbeoefening, levensschool, Mater Amabilisschool,
Jeugdnatuurwachtgemeenschapshuis "De Nobelaer", kunststichtingen,
oranjecomités en plaatselijk cultuurfonds.
Voor culturele verenigingen en instellingen, gevestigd buiten de
gemeenteis aan jaarlijks terugkerende subsidiën buiten het wettelijk
geregelde onderwijs in de gemeentebegroting 1964 ongeveer 6.000,--
geraamd.
Wij zullen nu enkele instellingen op cultureel terrein, die in
1963 in onze gemeente werkzaam waren, achtereenvolgens behandelen en
de voornaamste feiten van het afgelopen jaar hierbij belichten.
Mater Amabilisschool.
Dit vormingsinstituut, hier werkzaam vanaf 1953? geeft zijn
vormingslessen in de avonduren. Een deel van het leerprogramma, dat
in de r.k. huishoudschool in Etten gegeven wordt, valt onder de
Nijverheidsonderwijswet. Onder het bestuur berust de dagelijkse leiding
thans bij de leidster MejRompa. Er zijn thans 16 leerkrachten aan
de school verbonden. Er zijn drie leerjaren.
Het aantal leerlingen van de Mater Amabilisschool bedroeg in 1963
91 (in 1962: 95; I96I82). Ruim de helft van het aantal leerlingen
komt uit arbeidersgezinnen. 15 leerlingen zijn werkzaam op fabrieken,
bedrijven of ateliers, 25 leerlingen op kantoor of in een winkel,
46 leerlingen thuis of elders in de huishouding en 5 leerlingen in
andere beroepen. Van rijk en gemeente wordt subsidie voor dit werk ge»
noten. In 1963 ontvingen 19 leerlingen het einddiploma.
R.K. Levensschool voor jonge arbeiders.
Deze school is ondergebracht in een houten gebouw en heeft twee les
lokalen en nog twee vertrekken. Plannen voor een definitief gebouw
werden in 1963 in voorbereiding genomen. De thans in behandeling zijnde
wijziging van de Arbeidswet, welke beoogt voor jeugdige werknemers tot
minder werkuren en meer vorming te komen, biedt o.i. dusdanige per
spectieven, dat een definitieve voorziening op een behoorlijk niveau
meer dan tot dusver mogelijk moet worden. Onder het bestuur berust de
dagelijkse leiding bij de heer J. Quaytaal. Er zijn drie "full-time"
en één "part-time" leerkracht, alsmede een aalmoezenier aan de school
verbonden.
De vorming wordt als part-timevorming tijdens de normale werktijd
gehouden, zodat grote medewerking van de werkgevers hiervoor n°dig is»
De laatste jaren neemt het aantal industrieën, dat deze medewerking
geeft, sterk toe. Nog slechts zeven van de grotere industriële bedrijven
ter plaatse zijn hiertoe tot dusver nog niet besloten.
Het aantal leerlingen bedroeg in 1963 84 (in 1962: 82; in 1958:
32). Van het huidige aantal, leerlingen wonen er 34 in andere gemeenten.
In 1963 ontvingen 18 leerlingen het einddiploma.
-72-
School voor Amateuristische Kunstbeoefening.
Deze school is grotendeels ondergebracht in de bovenzalen van^ de
gymnastiekzaal in Etten-Oost. Onder het bestuur is directeur Locnefeer
met de dagelijkse leiding belast.
Muziek, zang, ballet en volksdansen, declamatie en jeugdtoneel,
schilderen en boetseren zijn de mogelijkheden voor de amateurs. Veertien
docenten verlenen hun medewerking.
Aantal leerlingen: in 1963290 (waarvan 31 buitenleerlingen
in 1962: 330 (waarvan 14 buitenleerlingeft
in 196I: 328 (waarvan 22 buitenleerlingen)
Het aantal leerlingen is in 19&3 wat afgenomen, door het -tijdelijk-
uitval1en van de afdeling "zang", In februari 1964 wordt hiermede echter
weer voortgegaan.
R.K. Openbare Leeszaal en Bibliotheek,
Dit instituut, opgericht in 1958, heeft zich ontwikkeld tot een der
meest waardevolle instellingen op cultureel terrein en vindt in brede
kring bij de inwoners veel waardering.
Nu het filiaal in Leur eind 1963 eindelijk ondergebracht kori worden
in éen aantrekkelijke permanente behuizing bij het nieuwe buurthuis in
Leur, mag worden verwacht, dat ook de belangstelling in Leur voor deze
openbare leeszaal en bibliotheek belangrijk groter zal worden.
In I963 is er ook een bevredigend contact ontstaan met verschillende
industriële bedrijven, waarbij via deze bedrijven uitleenfaciliteiten
kónden worden geboden, terwijl voor enkele lagere schoolklassen in
Etten-Zuid-Oost met medewerking van de leeszaaldirectie een school
bibliotheek werd ingericht teneinde voor de kleine kinderen het bezwaai
van de afstand te kunnen ondervangen.
jaar
aantal
abönnê's
waarvan
uitge-
1 leende
boeken
waa
rvan
totaal
boekenbez
volw.
jeugd
volw.
jeugd
1958
351
I69
182
2.983
1,280
1.703
4.000
1959
576
290
286
29.1C3
11.286
17.817
5.675
I960
779
403
376
29.613
12.791
16.822
7.415
1961
1123
470
647
45.981
17,210
28.771
9.325
1962
1281
464
817
59.095
18.975
40.120
IO.392
1963
1414
4-93
921
60.361
19.577
40.784
12.729
Het gemeentesubsidie nam in de jaren 1958 t/m I963 toe van ongeveer
4.500,-- tot 11,000,-- per jaar.
Onder het bestuur is met de dagelijkse leiding belast de directrice
Mej. C. Aangenendt met 2 assistenten, 1 hulpkracht en 1 leerling.
De Nobelaer.
Het cultureel centrum "De Nobelaer", eind 1958 in gebruik genomen,
is voor Etten-Leur en omgeving een begrip geworden. Dit gemeenschaps
huis is voor velen -en steeds meer- een trefpunt voor vele culturele
en maatschappelijke aktiviteitenDe Nobelaer werd gebouwd door een
stichting met steun van rijk, provincie, gemeente en van vele bedrijven
en particulieren.
Het bestaat uit een toneelzaal met ruim 540 zitplaatsen, een foyer,
een expositiezaal en verschillende vergaderruimten. Hierin is ook
ondergebracht de openbare leeszaal en bibliotheek. Voorlopig wordt het
gebouw ook gebruikt als bioscoop gedurende enkele dagen per week.
Het doel van de stichting "De Nobelaer" is het beschikbaarstellen
van ruimte voor culturele evenementen, voor grote bijeenkomsten en
vergaderingen, voor tentoonstellingen en maatschappelijk werk..
