-109-
Naast het voorbereide streekkoopcentrum in Etten blijft de noodzaa*
van 'een beperkt aantal winkels in de verschillende wijken, primair voor
dagelijkse consumptiegoederen, bestaan. In de nog in aanbouw zijnde en de
nog te vormen wijken zal de bouw hiervan slechts in bescheiden mate door
het gemeentebestuur mogelijk gemaakt worden.
Ten aanzien van het bankwezen deden zich in 1962 geen belangrijke
veranderingen voor na de grote ontwikkeling, die de voorafgaande jaren
te zien hebben gegeven.
In deze gemeente zijn thans gevestigd in in het algemeen modern -in
gerichte gebouwen: de Amsterdamse Bank, de Boerenleenbanken te Etten en
te Leur, de fa. Luykx, N.Vvan Mierlo en de Rotterdamse Bank. De Boeren
leenbank in Leur, sterk in ontwikkeling, heeft groot -gebrek aan ruimt
maar hoopt in 1963 een nieuw kantoor te kunnen bouwen.
Industriële werkgelegenheid
Sinds april 1959 is ter bevordering van de industrialisatie een
rijksbouwpremie- en grondprijsreductieregeling van toepassing voor onze
gemeente als aangewezen kerngemeente Kaast structurele werkloosheid
speelt vooral in de laatste jaren het streven naar industriespreiding
-de randstad Holland is overvol- hierbij een zeer grote rol. best-Brabant
of een deel daarvan werd tot dusver niot als probleemgebied aangewezen.
De aanwijzing van Etten als kerngemeente, de enige'in West-Brabant,'bleel
echter gehandhaafd, kennelijk omdat gebleken was, dat de industrial'ise
in Etten goed was aangeslagen en deze kern bijzónder geschikt was om een
aandeel te leveren in 'het- industriespreidingsbelëid
fn de afgelopen jaren maakten de ondernemers hier gaarne gebruik ah
van de potentiële ruimte op de arbeidsmarkt in deze streek én van de
rijkspremieregeling. Dit is ook in 1962 nog in sterkere mate het geval
geweest'dan ooit tevoren, zoals uit de, hierna beschreven industriële
aktiviteiten moge blijken. Ondanks de gespannen arbeidsmarkt, welke in
het gehele land aan de dag treedt Jbleef dé latente ruimte op de arbeids
markt in het rayon Etten nog steeds zorgwekkend groot (abnormale omvang
van de lange afstandspendel naar Rotterdam en omgeving -meer dan 1500
uit dit' rayon-, bijzonder grote jaarlijkse aanwas van ae mannelijke
beroepsbevolking in deze streek -in het rayon Etten reeds 400 per jaar-
enz .enz.) (Zie ook hoofdstuk XIII).
Ondanks 'alle hoopgevende cijfers in dit verslag -de ontwikkeling 1962
is inderdaad opvallend en de verwachtingen voor 1963 zijn heel goed-
blijft een geleide voortgang van de industrialisatie zeer beslist gebeden
én met het oog op de arbeidsmarkt én als voorwaarde voor het bereiken an
die noodzakelijke voorzieningen, waarop de ondernemers zich bij hun aan
zienlijke investeringen- mochten instellen en waarop de tot een ander
levenspatroon omgeschakelde bevolking recht heeft In 1963 zal het
regionaal industrialisatiebeleid voor de eerstvolgende jaren door het rijk
opnieuw worden bezien.
Gezien het bovenvermelde en de zeer vele gegadigden, waaróver wij in
het relaas over de industriële aktiviteiten in 1962 verdere mededelingen
zullen doen, werd aan de Minister'het verzoek gericht tot aanwijzing van
nieuw premieterrein in het ten zuiden van de Rijksweg geprojecteerde
industriegebied. In afwachting van nadere regelingen kan voor vestigingen
op dit nieuwe complex toekenning van ri jksbouwpremie- en' toepassing van de
grondprijsreductieregeling 'door het rijk van geval tot geval onder ogen
worden gezien. Ook het gemeentebestuur past een zekere selectie toe bij
de aantrekking van nieuwe bedrijven; hierbij wordt o ,mnage-gaan of een
bepaalde onderneming kan bijdragen tot verbreding of verdieping van hei
industrialisatiepatroon.
Nu 65 ha netto-industrieterrein praktisch zijn uitverkocht -11/2 ha
premieterrein aan het spoorwegraccordement is nog beschikbaar- wordt
tegenover het huidig industriepark ten zuiden van de Roosendaaïseweg op
nieuw ruim 20 ha op korte termijn bouwrijp gemaakt, terwijl' voor kleinere
-110-
- -ï van 5ha nabij de Grauwe Polder
industriële bedrijven een comp w x - wordt een terrein van
bouwrijp wordt gemaakt, aan de n- --- aansluiting op een
10 ha als industrieterrein aangeweze rd wordt voor even-
bestaand fabriekscomplex-, waarvan 5 ha geiese^
tue'le overplaatsing van een besmmc. uitvoerige mededelingen
In de hoofdstukken V VI en ^J/^^/tndustriecomplexen
gedaan over de voorbereiding van -e kiein_industrieterrein Grauwe
Voor hot industrieterrein lil bouwrijpmaken aangevraagd en
Folder werden in 19o2 credieten, Fpn dcel van de benodigde gronden
kostprijsberekeningen vastgestei - bebouwing ongetwijfeld
kón reeds worden aangekocht, ion aeie sneivoorradig krijgen van
reeds'mogelijk gemaakt kunnen, wordex ur t. Bij het beoordelen
nieuw bouwrijp industrieterrein niet uit het oog verloren
van de situatie op een bepaald o J op -verlopen (meestal drie
worden, dat er in het algemeen mee - thans nog aan te
tot vijf), voordat dageerste Sed op do plaatselijke
leggen industrieterrein werkelijk em0c
arbeidsmarkt kunnen uitoeieiien* continuatie -geen stopzetting of
Ook bij een zekere temporis -ustrialisatie is het met het oog op
langdurige onderbreking- in nieuw industrieterroin gereed
het hierboven vermelde ieit nouj.g - ie
te maken met mogelijkheid van rijxsp - "rete industriële aktivitei-
'Wanneer wij n-u het oog richterpop feit, dat in dit jaar twee
ten in 1962 dan is wel net meest op_t, Zwanenburg ten dele
grote fabrieken, de 'conse^ve^f; ~r/_ verbel praktisch geheel in bedn i
en de glaswolfabriek vm e lalcte vtn neer dan 40 .000 rn2
werden genomen op een bebouwde PP- iet minder belangrijk, is- hei
Mogelijk minder opvallend, maar aa door bestaande bedrijven werd
groot aantal uitbreidingen, ^^voorbereiding werd .genomen Degroei
uitgevoerd öf in uitvoering o 1962' beduidend .groter dan m enig
van; het aantal arbeidsplaa sen pnise tegenwerkende factoren
voorafgaand jaar En dit aii<m on afstandsn'endel met ongelijke
als hoedanig wij' reeds noe^door de "pendelversierselen» en
kansen voor de plaa^sel-O-- Rotterdam en omstreken.
de hogere loonclassificaoie v, jvestiging van de N .V Isoverbel
Juist in deze-situatie achten^ j.dezQ. onderneming als contmu-
ook hierom zo bijzonder dg angr-j hiervoor productieve arbeid-
bedrijf praktisch 'Bojterdamso A°"®or™a4rdoI1 uiteraard belangrijk
kan bieden, terwijl depgo-rdko - vrote wervingen in 1962 11
minder conjunctuurgevoelig zijn- o delaars voor dit bedrijf
inmiddels danook reeds geb:lokendienst zijR getreden.
veel belangstelling hebben en_nie j conServenfabriek Zwanenburg,
Ook de tweede, grote vestiging, hgt oplossen Van het
vertoont enkele bijzonderebelang kunnen zijn. Ondanks
werkgelegenheidsprobleem van zee d er nog steeds een be-
meerdere goede vestigingen in ai o de pendel? moeilijk in te
langrijke groep werknemersproduktie, zoals de meeste
schakelen in de typische mdu.tr ig Q geiegen in de geaard-
fabrieken hier bieden. De oorzaa deel nog bestaat uit de
beid van date groep, die De conservenfabriek
typische seizoenarbeiders en 10 - bijzonder goed moet liggen
Zwanenburg kan nu werk bieden, op conservenfabrieken in Breda,
door hun'seizoenwerk in het ver dit soort werk overwegend ale
De winst is uiteraard, dat Zwan Het gemeentebestuur heeft danovk
permanente werkgelegenheid an arbeiders kunnen worden aan-.-
goede hoop, dat met deze vestigi g ësine.sïïlopelijkhQid boden en waar-
getrokkendio tot dusver »«nig Plaat 3J,oien
door ook hun een betere bestaa. blijkt ieder jaar weer uit
Hoe kwetsbaar deze groep ans ode'" jaarwisseling on dit .toch
het vrij aanzienlijk aantal werxlozen r
bij een overigens overspannen arbeidsman
