XII. Onderwijs
-76-
Ilcc onderwijs in de zeer snel groeiende gemeente Etten en Leur vraagt
egelmatig de aandacht van het gemeentebestuur. Tot omstreeks 1950 waren
de onderwijsmogelijkheden zeer beperkt. Er waren vier lagere en twee
kleltfrscholen* Voor meisjes op het internaat t Uithof bestond nog de
mogelijkheid voor uitgebreid lager onderwijs en huishoudonderwijsals
mede het volgen van de kweekschool. Sinds 1950 is op onderwijsgebied veel
veranderd. De jaarlijkse kósten voor de gemeente stegen van 194-5 tot 1961
van 1>4.000, tot bijna 7. 800,000,per jaar. dus ongeveer vijf en
twintig maal zoveel.
De bestaande scholen in:Etten-Leur zijn tot dusver allen rooms-katho-
liekè scholen met uitzondering van een thans zich snel ontwikkelende
protestants-christelijke lagere school en kleuterschool.
Voor openbaar 01 protestants—Christel ijk voortgezet en middelbaar onder
wijs is Etten-Leur tot dusver op Breda aangewezen. Voor de toekomst zal
me u het oog op de samenstelling van de bevolking'de heroprichting —vóór
194-5 was er in Etten-Leur een openbare school- van een openbare lagere
school mogelijk.aan de orde dienen te komen.
Mét de snelle uitbreiding van de gemeente stijgt de behoefte aan nieuwe
schoolgebouwen voor bestaande onderwijsvormen en aan nieuwe onderwijs
vormen. In beide richtingen is in de laatste jaren belangrijke winst ge
boekt, in oeide richtingen bleef nog een groot aantal wensen onvervuld.
De lange weg, welne begaan móet worden, alvorens met de bouw van een
nieuwe school begonnen kan worden, maakt iedere planning op "dit" terrein
tot een hachelijke zaak. Zelfs wanneer eenmaal een ministeriële urgentie-
verklaring voor een nieuw schoolcomplex is verkregen en schoolbestuur,
gemeentebestuu 1 en onderwijsinspectie daarna volledig overstemming over
de ontworpen plannen hebben verkregen moet soms nog één of meerdere jaren
op de uiteindelijke rijksgoedkeuring voor de uitvoering van het bouwwerk
worden gewacht.
Kleuteronderwijs
Etten- Zui cL_
In het gebiedsdeel Etten-Zuid, ten zuiden van de verkeersweg Breda-
Roosendaal, is momenteel aanwezig één r.k. kleuterschool, p/a Bisschops
Molenstraat 162, omvattende 3 werk- en 1 speellokaal. Deze school is ge
bouwd in 1934-. Daarnaast heeft deze schooi tijdel ijk-een lokaal in ge
bruik bij de H.Hartschool en bij de St.JosephmeisjesschoolDe totale
bezetting bedroeg per 1 september 1961 187.
Bovendien is er blijkens opgave van het hoofd van de kleuterschool een
wachtlijst van maar liefst _23 kleuters.
Met ingang van 1 september 1962 zullen de lokalen in de H.Hartschool
en de St.Josephschool ontruimd moeten worden, omdat deze scholen de
lokalen zelf zullen moeten gaan gebruiken.
Vóóf 1 september 1962 moet, uitgaande van de huidige cijfers, accomo-
datie gevonden worden voor minimaal 95 kleuters. In dit aantal is niet
begrepen de aanwas van kleuters tengevolge van de uitbreiding Etten-Zuid.
Uitbreiding door nieuwbouw.
Op grond van de thans in uitvoering zijnde bouwplannen kan erop gere
kend worden dat dit schooljaar, dus vóór 1 september 1962, alleen in
Etten-Zuid ongeveer 215 nieuwe woningen betrokken zullen worden en in het
daaropvolgende schooljaar nog eens 125 woningen, in totaal dus in de
eerstvolgende twee schooljaren ongeveer 340 woningen, waarvan de gezinnen
naar wij mogen aannemen, overwegend uit andere gemeenten zullen komen en
waarvan naar schatting ongeveer G0% of ongeveer 200 gezinnen r.k. zullen
zijn en de overige 14-0 gezinnen protestant-christelijk of nier-kerkelijk.
-77-
In het eerstkomende jaar is daarom vermoedelijk aan de kleuterschool
Etten-Zuid een aanwas door nieuwbouw te verwachten van ongeveer 26 xdeuuors
en het 2e jaar (1963) een aanwas van 15 kleuters, in totaal in 2 jaar dus
^Jifbëïïent derhalve dat
in gebruik genomen moet worden, omvattende minimaal 3 werk- en 1 sp.ee 1-
lokaal Aangenomen kan worden, dat deze school in 1962/1963 zijn «ximale
bezetting bfreiken zal. Als bouwplaats is gedacht een perceel, gelegen
achter de r.k. H.Hartkerk, dat volgens het uitbreidingsplan voor oen bij-
Z°nvolgens°een^recente^mededeling van do inspectrice is voor 1962 voor
Etten-Zuid een r.k. kleuterschool met twee
kl knal voor de protestants-christelijke schooi geplaatst. Overwogen
;:r«1hSsZ meteen een drieklassige school te bouwen me é'én klas de
-nrotpd-tants-christelijke school en over enkele jaren een protestants
christelijke kleuterschool in Etten-Zuid-West te bouwen. Een bouwplan voor
de drieklassige kleuterschool wordt nu voorbereid.
Protestants-christelijk kleuteronderj/ojs^
7 TTTTtT vnnmpn+eel 'één semi-permanente n.h. kleuterschool.
Onze gemeente u gelegen in Etten-Noord-Oost, Heiblokstraat
omvattende een speelwer^ioKaai
A Dri7D crhnnl wordt thans bezocht door 36 kleuters.
Zoals hierboven reeds gezegd is, moet tengevolge van de uitbreiding met
140 niet katholieke gezinnen rekening worden gehouden. Hiervan zullen in
1962 85 wringen betrokken worden en in 1963 55 woningen. Het staat
vri1 we1 vast dat van de woningen, die in 1962 opgeleverd zullen worden,
50 -woningen betrokken zullen worden door werknemers van A. Zwanenburg en
'verwacht moet worden, dat vóór 1 september 1962 accomoöatie gevonden
moet worden voor 35 kleuters. Ook voor deze kleuters moet ten spoedigste
een school gesticht worden. Een semi-permanente school van voorlopig.één
speelwerklokaal in Etten-Zuid zou hier uitkomst bieden. Zoals reeds mede
gedeeld is dit lokaal op de urgentielijst 1962geplaatst en kan m samen
werking met de r.k. kleuterschool in Etten-Zuid een practische oplossing-
worden bereikt. Mede in verband met de uitbreiding van de woningbouw in
Etten-Noord-Oost zal over enkele jaren ook de bestaande kleuterschool daar
met één speelwerklokaal moeten worden uitgebreid.
Etten-Noord-Oost
Aanwezige scholen^ In dit gebiedsdeel, ten noorden van de, Bredaseweg, is
.momenteel aanwezig:
a. de MariakleuterschoolLambertusstraat 7, omvattende 3 werk- en 1 speel
werklokaal, gebouwd in 1955;
b. de in aanbouw zijnde kleuterschool aan de Noordwiek, omvattende 5 speel
werklokalen.
De Maria-kleuterschool omvat 3 werk- en 1 speelwerklokaal. Daarnaast
heeft deze school het speellokaal als werklokaal in gebruik en nog een
lokaal in de Gerardus Majell a-jongensschoolDeze school wordt thans e-
zocht door 18? kleuters.
Het lokaal van de jongensschool moet met ingang van 1 September y
ontruimd zijn, omdat deze school het lokaal zelf nodig heeft, gezien e
uitbreiding in Etten-Noord-Oost. Ook het speellokaal moet hoognodig on
ruimd worden, omdat de kleuters niet meer buiten kunnen spelen, Bij^de
aanvang van 1962 is de nieuwe kleuterschool in Etten-Noord in gebruik ge
nomen en is het lokaal in de jongensschool dus ontruimd kunnen worden.
Uitbreiding.
Op grond van de huidige in uitvoering zijnde bouwplannen worden in het
schooljaar 1961/1962 in Etten-Noord-Oost 150 woningen betrokken, waarvan
naar wij .aannemen, ongeveer 75% of 100 woningen door r.k. gezinnen bewoond
zullen worden en 50 door protestants-christelijk of niet-kerkelijke gezinnen.
