- 18 -
op te brengen, vandaar dat mijn fractie tegen dit voorstel is.
De heer VAN DER KALLEN: Zou de gemeente Bergen op Zoom weten wat er elders in
het land met schouwburgen of zo men wil theaters gebeurt
De afgelopen jaren hebben we in de media herhaald kennis kunnen nemen van
gemeenten, die door de continue hoge exploitatietekorten tot sluiting en/of
verkoop van hun theater zijn overgegaan of er dolgraag van af willen en naar
stig naar een koper op zoek zijn. Nee, zegt Bergen op Zoom, daar hebben wij
geen boodschap aan, wij hebben een probleem en dat hebben we nu al zo'n dertig
jaar en dat moet nu maar eens opgelost worden.
Een probleem wat dertig jaar bestaat, is dat wel een probleem als je nauwelijks
kunt aangeven wie of wat er onder te lijden hebben gehad
De B.S.D. ziet een bloeiend cultureel verenigingsleven in Bergen op Zoom, de
B.S.D. kan in dat cultureel verenigingsleven niet ontdekken wat een dertig jaar
durend gemis aan een theater voor desastreuze verwoestingen heeft aangericht.
Heeft een dertig jaar gemis aan een theater ertoe geleid dat de Bergenaar niet
meer naar een theater toe gaat Ik denk van niet.
De Stoelemat, de Hofzaal, zij zitten regelmatig vol met cultuurliefhebbers en
ook de theater elders in de regio (in Antwerpen, Roosendaal en Rotterdam) mogen
zich regelmatig verheugen in uit Bergen op Zoom afkomstige belangstelling.
In dertig jaar is er heel wat veranderd. Wij hebben een Stoelemat en een Hofzaal
gekregen. O.K., we doen er een "houten kont" op, maar welke voetballiefhebber
doet die niet op op de tribunes bij Dosko, MOC of FC Bergen. Is dat dan echt
een reden om een miljoenenkostend theater te eisen
Bij theaterbezoek gaat het toch net als bij het bezoek aan een sportveld om.
wat er gepresteerd wordt, toch niet hoe of waar je zit
In die dertig jaar is er echter nog meer veranderd. De mobiliteit is in vrijwel
alle lagen van de bevolking aanzienlijk veranderd. We erkennen dat ook, want
als één der eerste voordelen van de nu aan de orde zijnde theaterlocatie, is de
aanwezigheid van een ruime parkeergelegenheid vermeld.
Maar diezelfde mobiliteit geeft toch vrijwel iedereen de mogelijkheid om elders,
in bijvoorbeeld de reeds genoemde plaatsen, het theater te bezoeken. Alleen de
laagst betaalden hebben die mogelijkheden niet of nauwelijks. De realiteit ge
biedt echter te memoreren, dat die ook nu niet door het voor hen rampzalige re
geringsbeleid in de financiële positie verkeren om een theater regelmatig met
een bezoek te vereren.
Het komt de B.S.D voor, dat er weinig reële argumenten zijn om nu, in deze tijd
met zovele andere noden in onze maatschappij in Bergen op Zoom een theater
te willen. In onze ogen is de wens om hier en nu een theater te bouwen vrijwel
uitsluitend gebaseerd op een ongezond chauvinisme.
Een chauvinisme met een verrekt hoog prijskaartje. Een prijskaartje, dat met
dit op zijn zachtst gezegd technisch onvoldragen plan nog wel eens aanzienlijk
hoger kan uitvallen dan de raad nu wordt voorgespiegeld. Terwijl ook de finan
ciering in de zin van de rijksbijdragen wel eens luchtspiegelingen kunnen blij
ken te zijn. Dan vreest de BSD het ergste voor zowel de stadsvernieuwing als voor
de andere restauraties in onze stad.
Een overheid dient te allen tijde te trachten eerlijk en oprecht haar cijfers
op een rijtje te zetten. Dat verlangen we ook van onze burgers als zij met hun
belastingcenten de ruif vullen, die het college nu tracht leeg te halen voor
dit plan.
Reeds in de augustusvergadering bij de behandeling van het meerjarenrestauratie-
programma heb ik het college erop gewezen dat de restauratiekosten van de Heilige
Maagd mij overdreven voorkomen. Ik heb toen dan ook uitgesproken dat daarin ver
moedelijk een deel van de inrichtingsbouwkosten van het theater zouden kunnnen
zitten.
Dit plan heeft bij mij die gevoelens versterkt. Ik wens dan ook nadrukkelijk uit
-.19 -
te spreken, dat indien dit zo is, ik dit principieel onjuist vind, ook als
dit alleen maar is gebeurd om van de rijksoverheid meer geld los te peuteren.
In de ogen van de BSD rammelt dit plan aan alle kanten. De opbrengst van de
kaartverkoop vinden wij veel te hoog geschat. Ook vinden wij het onjuist, dat
de kapitaallasten van de 7 miljoen uit de investeringsreserve niet in de ex
ploitatierekening is opgenomen. We weten toch allemaal dat als we die 7 miljoen
niet uitgeven, maar overboeken naar de algemene reserve, we bij de huidige
rentestand bijna een half miljoen per jaar, zonder pot te verteren aan andere
zaken, te besteden zouden hebben. Zelfs als dit plan met al zijn optimische cijfers
maar met de door ons op een half mijloen geschatte kapitaallasten voor de 7
miljoen, volledig gerealiseerd wordt, betekent dit dat de gemeente (dus de
Bergse belastingbetaler) straks ruim vijftig gulden per kaartje bij mag lappen.
Hoeveel we als Bergse gemeenschap voor cultuur uit willen trekken is een keuze.
Ruim 1,3 miljoen minimaal per jaar voor een exploitatietekort is niet onze keuze.
Voor de B.S.D. zijn er duidelijk andere prioriteiten.
In het licht van andere prioriteiten heb ik me verbaasd over het standpunt van
de lokale VVD-afdeling, op dit punt, dat in wezen erop neerkomt:"als het maar
goed is mag het desnoods meer kosten, cultuur is het waard."
Voor mij een merkwaardig standpunt en geheel in strijd met de door de VVD-
fraktievoorzitterde heer Voorhoeve in de Tweede Kamer op 8 oktober tijdens
de algemene beschouwingen gedane uitspraken.
Ik citeer"Waarom moetenUen ik als we naar Shakespeare gaan 20 guldens neer
tellen, terwijl de staat er 75 guldens bijpast. Waarom betalen we dat niet
zelf einde citaat,.
Dit impliceert mijns inziens dat de VVD (maar mogelijk is de lokale afdeling
recent voor zichzelf begonnen) tegen de overheid ageert die voor veel geld
bepaalde vormen van cultuur ruimhartig subsidieert. Met het nu te nemen be
sluit subsidieert de gemeente Bergen od Zoom datgene waartegen de VVD op 8
oktober ageerde. De VVD in de Tweede Kamer is klaarbliikeliik voor privati
sering, of zo u wilt commercialisering van cultuur, want hii vervolgde, en
ik citeer:"Als Jan Modaal en Mientie van de Minima naar Madonna gaan, moeten
wii - minima of niet - al gauw 100 guldens neertellen" einde citaat.
Deze citaten tonen niet alleen aan dat de VVD in de Tweede Kamer vindt dat die
cultuursubsidiering maar eens klaar moet ziin. maar ook dat de theatercultuur
voornameliik een riiker publiek trekt want "de U en ik van hem" ziin kamerleden,
die zonder uitzondering tot de beter opgeleiden en beter betaalden behoren.
Terwiil de ongesubsidieerde Madonna-uitvoeringen, naar zi.in zeggen, bezocht wor
den door Jan Modaal en de Mientie van de Minima.
Ook de BSD is van mening dat theater, maar dan om financiële redenen, nauweliiks
bezocht wordt door de minima. Maar ze leveren wel in voor de gesubsidieerde
cultuur, die daarin wordt gebracht. Kortom de armere betaalt voor de riikere.
Gezien de uitspraken in verkiezingstiid van de liisttrekker van de grootste
nartii in onze gemeente, had ik gedacht dat hooguit 5 milioen voor een theater
beschikbaar zou worden gesteld.
Merkwaardig, een oartii die landeliik altiid heeft geoleit voor duideliikheid
in verkiezingstiid, zodat de kiezer weet waaroop hij stemt, laat nu haar ver
kiezingsbeloften voor wat zij blijken te zijn: loze uitspraken. De winst is
binnen en de volgende verkiezingen zijn ver weg. De prijs van het toegangs
kaartje dat zal precies naar het verkiezingsprogramma van die partij betaal
baar blijven. Wat de gemeente daarop tekort komt zal straks de totale be
volking, dus ook diegenen die om bijvoorbeeld financiële redenen niet naar
het theater kunnen komen, wel op hun bordje krijgen.