-11-
De gemeente krijgt, volgens de Financiële Verhoudingswet 1960daarvoor
van het Rijk in 1964 voor Bergen op Zoom f. 80,67 en bijvoorbeeld in Amsterdam
f. 107,Bergnn op Zoom geeft daarvan aan de scholen f. 60,_-,dus f. 20,
minder dan ze zelf krijgt en Amsterdam geeft aan de scholen f. 108,80,dus
f. 1,80 meer dan ze zelf krijgt. Beide gemeenten moeten ook artikel 72 uit
voeren.
In dit bedrag uit 's-Rijkskas -at een bedrag voor onderhoud, verlichting enz.
dat per inwonertal verschilt en een bedrag voor leermiddelen enz. dat voor het
gehele land hetzelfde is. Dat laatste is f. 59,-- per leerling. In Bergen op
Zoom is dat f. 59,--,in Amsterdam ook.
Bij voorstellen over de hoogte van dit bedrag door het College moet een ad
vies uitgebracht zijn door de Inspecteur voor.iet Onderwijs. De Schoolbesturen
kunnen over dit bedrag in beroep gaan bij Gedeputeerde Staten en zelfs bij de
Raad -.van State. De Gemeenteraad kan achteraf een aanvullende uitkering goed
keuren. "Hoe is nu de situatie in Bergen op Zoom'?, vraagt spreker.
Zowel bij de IvdtholLieke-, de Protestants Christelijke- als de Heutrale scholen
is de ernstige klacht,dat het uitkeringsbedrag per leerling voor het Lager On
derwijs reeds jaren veel te laag is. De Protestants Christelijke en Neutrale
Onderwijsinstellingen hebben hierop dit jaar de aandacht gevestigd in een brief
en in de dossiers van de gemeente bevinden zich dergelijke klachten van het
Kith.0-.Liek onderwijs van verschillende jaren.
Onmiddellijk zullen verschillende Raadsleden zich afvragen, veronderstelt
spreker, hoe ze de zaak dan laten draaien. Dit gebeurt op verschillende
manieren, maar de meeste doodgewoon door de tering naar de nering te zetten.
Netzols een mens die uit onze samenleving in een woestijn geplaatst wordt
dit zou doen door zich niet meer iedere dag te v/assen, iedere week kleren te
wassen, geen bier en weinig water te drinken, omdat er geen of weinig water is,
Andere schoolbesturen hebben onzichtbare mogelijkheden, Bij Katholieke cünder-
wijsinrichtingen zijn er religieu» congregaties en bij niet Ka tholieke.
bezittingen uit schenkingen van vroeger. Er zijn schoolbesturen, die in de
laatste 5 jaar meer dan f. 10.000,-- uit eigen middelen bijgepast hebben.
Zijfdie deze middelen niet hebben, maken soms schulden, maar de meesten doen
net als arme mensen, maar uitgeven wat ze hebben en nalaten, wat eigenlijk
in deze tijd niet nagelaten mag worden.
Waarom, zal men zich afvragen, gaan deze schoolbesturen niet in beroep.
Het R.K, Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding zegt hiervan het volgende:
*De schoolbesturen zijn te laks. Ze zijn bang de goede verhouding tussen hun
inspecteur en de besturen der gemeenten te schaden en ze zien op tegen de lange
„weg van een beroep bij Gedeputeerde Staten'.'
Maar tenslotte gaan wij als Brabantse Gemeenteraden ook niet vrij uit',1 meent
spreker"Wij zijn als Gemeenteraad van Bergen op Zoom verplicht te zorgen, dat
de Bergen op Zoomse kinderen de rechten krijgen die in de Onderwijswet
vastgesteld zijn* We hebben hier in Bergen op Zoom geen openbare school.
Hadden we er maar een, want-, vraagt hij," wat zou er dan gebeuren?"
Het volgende zou gebeuasn. Ongevraagd zouden de bijzonder0 scholen dan het
verschil bijbetaald krijgen,tussen het bedrag, dat het Openbaar Onderwijs volgens
*keningper jaar pey leaflL.rodighadenhet vooraf lagere bedrag,dat voor de bijzondere
holen toegekend is.
Wat dat kan be tekenen,moge blijken uit de volgende voorbeelden: In Haarlem
werd het bedrag per leerling op f. 79,-- vastgesteld.
Bij afrekening bij de 5-jaxige periode bleek het openbaar onderwijs f. 104,
nodig gehad te hebben. De bijzondere scholen kregen over 5 jaar nabetaald
f. 25,-- per leerling per jaar. Voor een normale zesklaSsige school met
200 leerlingen betekent dit f. 25.000,In een kleine gemeente in Zeeland
voldeed men niet aan de wettelijke verplichtingen,omdat de kosten van de
openbare school en van de bijzondere school niet op dezelfde wijze vergoed
werden. Dit had tot gevolg dat f. 15.000,aan het bijzonder onder
wijs moest worden nabetaald. Dit als gevolg van het feit, dat er volgens
de wettelijke verplichtingen geen onderscheid mag zijn tussen het bijzonder
en het openbaar onderwijs in dezelföb plaats,'1
Spreker zou de Raad dan nog enkele minuten mee willen nemen naar een tuin
van cijfers. Volgens de gegevens werd in 1958 in Bergen op Zoom uitgekeerd
59,25', het landelijk gemiddelde bedroeg f. 48,01, zodat hier f. 8,76
minder dan het landelijk gemiddelde werd uitgekeerd. In 1959 werd hier
uitgekeerd f. 40,f het landelijk gemiddelde bedroeg f. 49,49, het ver
schil bedroeg toen dus f. 9,49.
In 1960 bedroeg hier de uitkering f. 45,50, het landelijk gemiddelde was
f. 52,16; het verschil dus f. 8,66y ïa 1961 werd uitgekeerd f. 45,5
