h*,' r.
-10-
die voor de Provinciale Staten, dan zon dat aantal zijn gestegen tot vijf.
Hetzelfde geldt, met andere cijfers uiteraard, voor de K.V.P., die op grond
van de Provinciale Statenverkiezingscijfers met goede grond op een meerderheid
in deze Raad mocht rekenen, maar die zich in 1962 zag teruggebracht totde rang
van minderheid, de grootst mogelijke minderheid weliswaar, maar toch een
minderheid.
Het ligt voor de hand om tussen deze "beide uitslagen, die voor de P.v.d.A, en
die voor de K.V.P,, een zeker verhand, althans een gemeenschappelijke oorzaak
te zoeken. Men behoeft dan niet ver te speuren ©m deze gemeenschappelijke oor
zaak te ontdekken,
Twee factoren van weliswaar ongelijk gewicht en betekenis moeten deze uit
komst hebben bepaald, te weten het optreden van de K.S.P, en dat van twee
eenmanspartijtjes. Dat van deze twee factoren de K.V.P. de meeste last heeft
ondervonden, zeker voor zover het de genoemde eenmanspartijtjes betreft,ligt,
meent spreker, voor de hand. De stemmen die zij aan deze groepjes heeft ver
loren, waren Katholieke en geen socialistische stemmen, Het kan niet worden
ontkend, dat in deze afval zowel buurtbelangen als persoonlijke sympathieën
een voorname rol hebben gespeeldf factoren, waaraan tenslotte geen principiële
waarde behoeft te worden toegekend. Het verschijnsel zelf is zo oud als de
befaamde weg naar Kralingen en behoeft verder geen reden tot politieke kopzorg
te zijn.
Wanneer hij spreekt over de invloed die het in de ring treden van eenmans-
partijtjes op de samenstelling van deze Raad heeft gehad, dan heeft hij natuur
lijk niet het oog op een ander tweetal eenlingen in deze kring, de Protes
tants Christelijke en de Liberale afgevaardigden. Zij toch zijn vertegenwoor
digers van erkende politieke groeperingen, die als zodanig al vele tientallen
jaren zowel in de landelijke als in de plaatselijke politiek een rol spelen.
Terwijl de beide eenlingen die spreker het eerst noemde niets anders vertegen
woordigen dan zichzelf, vertegenwoordigen laatstgenoemden wel degelijk om
lijnde en omschreven politieke beginselen, beginselen waarmee men het al dan
niet eens kan zijn, maar waarvan men het politieke bestaansrechts niet kan
loochenen en op grond waarvan bepaalde normen van samenwerking dus zeer wel
mogelijk zijn.
Hiermee komt spreker dan aan de Katholieke Stadspartij en aan het succes dat
deze partij heeft vreten te boeken. Hij moet dan vaststellen dat van het optre
den van deze partij zowel de K,Y,P, als de P.v.d.A. voelbare schade heeft
ondervonden. Het opstandige, critische karakter van deze partij heeft vele
Bergse kiezers blijkbaar de gelegenheid gegeven om hun politieke onlustge
voelens bot te vieren en als zodanig geeft dit verschijnsel toch wel reden
tot nadenken. Spreker meent te mogen aannemen, dat deze onlustgevoelens zich
uitsluitend hebben gericht tegen de K.V.P, en niet tegen zijn eigen partij,
want deze kan toch kwalijk aansprakelijk worden gesteld voor hetgeen men in
ons gemeentelijk bestel verkeerd acht, Hij kan het." echter niet anders zien
dan dat een aantal kiezers de vernieuwingsmogelijkheden die de K.S.P,scheen
te bieden hoger hebben aangeslagen dan die welke de P.v.d.A, in zich bergt,
"Ten onrechte", durft hij te beweren. De P.v.d.A, zal er nog zijn en op basis
van haar politiek programma deel hebben aan het bestuur dezer gemeente wanneer
de K.S.P, zichzelf zal hebben overleefd,
Eet is bovendien een troost dat de befaamde wet van Gresham volgens vele
sociologen niet alleen op monetaix1 gebied maar ook op geestelijk en politiek
gebied werkt.
Spreker stapt hiermee af van de verkiezingen, om een blik te werpen op de
constellatie zoals die zich in deze Raad heeft gecristallisseerd,
In het verleden zijn in deze zaal nogal oens warme woorden gewisseld over
de wijze waarop een .College van Burgemeester en Wethouders behoort te worden
samengesteld. Van P.v.d.A,-zijde - en zowel de Protestant* Christelijke
als de Liberale collega's hebben zich daarbij steeds van fyarte aangesloten
is daarbij steeds het volgende standpünt ingenomen i De Raad is het bestuu^
der gemeente. Hij is krachtens kiezereuitspraak samengesteld uit diverse
politieke groeperingen. Het dagelijks bestuur - College van Burgemeester en'
"Wethouders - wordt samengesteld uit en door de Raad en behoort dots zoveel
mogelijk een afspiegeling te zijn van de groeperingen waaruit de Raad is samen
gesteld.
Dit beginsel is geen uitvinding van de Bergse P.v.d.A-fractie, maar wordt
in geheel Nederland, ook in Gemeenteraden waarin één partij de meerderheid
heeft, toegepast; aanvankelijk vrijwel uitsluitend boven de Moerdijk, sedert
de oorlog echter ook in toenemende mate in Brabant en Limburg, In Bergen op
Zoom trekken Protestants Christelijken en Liberalen te dezen aanzien één
lijn met de P.v.d.A, Samen hebben deze drie fracties iets meer dan een kwart
r;:" V-,-; 7'