-29-
landelijke politiek is het niet anders. Of de basis waarop in 196J een nieuw
kabinet zal worden gevormd dezelfde zal zijn als die waarop het kabinet de Quay
tot sbandkwam, is, hóe men ook over de prestaties van dit kabinet mag denken
hoogst twijfelachtig en dat spreekt ook vanzelf.
Dit alles heeft met particuliere vriendschapsbanden niets te maken,Bekend ie,
dat politieke tegenstanders vaak op tamelijk vriendschappelijke voet met els*
Kaar staan, terwijl toch de loop der politieke gebeurtenissen hun nogal eens
m tegenstelde posities tegenover elkaar brengt.
Spreker stelt dit min of meer uitvoerig voorop, omdat het hem toeschijnt dat
ij de K.S.P» de neiging bestaat om particuliere gevoelens te vereenzelvigen
met politieke solidariteit en om particuliere gevoelens te willen doen preva
leren boven zakelijk oordeel. Vanuit dit misverstand toch. moet de gahohte voort
vloeien als zouden wij op het oritieke moment onze oude vrienden in de steek
hebben gelaten, Vanuit dit misverstand kwamen de heren Wijpels en Nijssen b|j
de heer^Ratsma bepleiten, dat deze het aanvaarden van een Wethouderszetel afh
ankelijk sou stellen van de toewijsing van zulk een zetel aan een lid der
K.b.P.j een»ns, dio voor ieder politiek geschoold mens bij voorbaat onver
vulbaar moest lijken, Wiet subjectieve overwegingen van vriendschap behoorden
de doorslag te geven, maar overwegingen van objectieve en principiële aard,
elnu, op basis van onze principiële standpunt waren vrij bereid onze stem
uit te brengen op de candidaat der K.S.P, wiens naam we niet kenden en eigen
lijk nooit officieel hebben vernomen. Dit is de heren door de heer Ratsma
uitdrukkelijk gezegd,Daarin aanleiding te vinden tot onvriendelijkheden te6en-
over de fractie van de P.v.d.A, is zeer ongemotiveerd. Trouwens, met onze
s emmen alleen had de K.S.P, er nooit kunnen komen. Bij afwezigheid van de heer
Doorman was het maximum aantal medestanders dat bereikbaar was drie. Aannemen»
her®^ van der Weegen en Akkermans bereid zouden zijn hun stem op
de K,o,P»-candidaat uit te brengen - iets dat spreker helaamal niet zeker lijkt,
maar dat niet door de P.v.d.A, behoefde te worden onderzocht of beoordeeld
■aannemende", zegt spreker, "dat de stemmen dezer heren gewonnen hadden kuri-
nen worden, zou de best bereikbare situatie zijn geweest dat bij een stemming
de stemmen hadden gestaakt. In dat geval zou het lot hebben moeten beslissen?
me andere woorden^in dat geval zou de K.S.P. 50tfo kans hebben gehad om haar
man ge ozen be krijgen. Deze 50/° kans heeft de K.S.P, niet wensen te acoep—
teren en dit heeft spreker in zijn speech van gisterenavond bestempeld als
het blazen van de aftocht voordat de strijd begon» Deze vermijding van het
gevecht staat voor spreker gelijk met ontrouw aan het woord dat men zijn kie
zers heefbgegeven, Het is trouwens ook niet te verdedigen uit een oogpunt van
parlementaire ^tactiek. Slechts door de spitsroeden tot het einde te doorlopen
kan een partij aan de kiezers duidelijk maken om welke redenen zij niet tot
inlossen van haar.verkiesings"beloften kon komen*
Over de waardeschatting van de K.Y.P, voor wat betreft de kwaliteit van de
eventuele K.S„P.-candidaat - de heer Wijpels zal dat wel zijn geweest - wil
spreker zich verder niet uitlaten, Het recht van de K.Y.P, om de gedragslijn
e volgen die zij gevolgd heeït, kan echter, zoals spreker gisterenavond al
heeft betoogd, niet betwist worden. Men kan - en spreker heeft daarop gewezen-
van mening zijn dat dit oordeel wel erg gelukkig samenvalt met een reeds vóór
dien ^bestaand voornemen, maar aaiqae andere kant moet spreker ook opmerken,dat
we niet alleen vertegenwoordigers zijn van onze partijgroeperingen. We leggen
bij de aanvaarding van onze functie de eed of de belofte af dat wij de be
langen van de gehele burgerij zullen behartigen en daaronder valt zeker niet
slechts het recht maar ook de plicht naar bepaalde waardeschattingen jvan
personen te handelen, Als het oordeel van de K.V.P,, zoals door de heer Ber
ger nu nog naderis toegelicht, is uitgevallen zoals het uitgevallen is, dan
is dat onplezierig voor de K.S.P,, onplezierig voor de kiezers die de leden
van deze fractie naar de Raad afvaardigen, maar dan is er niets in deze ge
dragslijn dat minder loyaal nag worden genoemd, niets dat met het woord hoog
moed of hoovaardij te kwalificeren zou zijn. Temeer daar de heer Berger er
terecht op gewezen heeft dat het oordeel dat hij uitsprak het oordeel was
van zijn fractie» Wanneer hij krachtens de uitspraak van zijn fractie een
candidaao van de K.S.P, niet nocht aanvaarden, dan mag men hem dat persoon
lijk niet euvel duiden. Het ca natuurlijk helemaal sprekers taak niet voor
de voorzitter van de ^K,V»P,«.f?actie op te komen, maar spreker is van mening
dat menselijke eerlijkheid hei nodig maakt te zeggen wat hij gezegd heeft.Hij
wil er nog aan toevoegen dat tv na het overleg dat hierboven in de College
kamer heeft plaats gehad tussen de fracties geëscorteerd door de eenlingen
geen contacteneer is geweest, lat er geen overleg meer is geweest tussen de
K,V.P,-fractieeen de P.v.d.A, «1 dat dus het woord "vrijage", dat de heer
Wijpels later in de plaats deec treden van het eerder door hem gebezigde woord
