Dit is een veelgebruikte term die moeilijk te omschrijven valt, doch waarvan
dr Fortmar.n zei, dat we het beste zeggen "dat het gaat om het vermogen tot persoon
lijk contact, om optimale gevoelsrelaties, om een opgewassen zi.jn tegen de normale
eisen van het leven en om een zekere innerlijke vrijheid. Ook dit is wel geen
exacte maatstaf, maar te naastenbij is hiermee wel aangeduid, vrat bedoeld wordt"'.,(64)
Dit soort aangelegenheden dienen door particuliere instanties te worden be
hartigd en door de overheid gesteund.
Reeds in Juli 1949 wees dr P.J.Oud er op, dat het tot de allereerste taak be
hoort van een gemeentebestuur, de eigen activiteit van de inwoners op geestelijk
gebied te mobiliseren en daarnaast de mogelijkheid en de voorwaarden te scheppen,
dat de opkomende activiteiten zich ook kunnen ontplooien, met name op het terrein
van alles wat het gebied der menselijke beschaving raakt, zoals sociale voorzie
ningen, jeugdactiviteiten, gezondheidszorg, ook de behuizing, etc.etc. (65)
'Jaar de gemeente zelf iets kan doen, aldus dr Oud, mag ze het niet nalaten,
zosls bijv. het organiseren van tentoonstellingen van allerlei aard. Met name vrees
hij er op dat de gemeenten alles zouden doen om eigen stad en streek en deszelfs
noden en voorzieningen goed te doen kennen. Hij achtte dit een der krachtigste
hulpmiddelen om massificatie te voorkomen.
Voor de oplossing van de moeilijkheid dat de overheid zich kwalijk zelf
op het terrein der geestelijke volksgezondheid kan gaan bewegen, dient de vraag
overwogen of het derhalve niet wenselijk is, dat een organisatie op levensbeschou
welijke, of in ieder geval christelijke grondslag in het leven wordt geroepen met
een stedelijke of streek actie radius ter bevordering van de sociale, de culturele
en desnoods ook de economische ontwikkeling van west -BrabantWe denken hier bijv.
aan "Stichting Streekbelangen, Mass, Waal en Rijk van Nijmegen" (zie Bijlage I)
Dat kan niet ineens, want genoemde Stichting heeft ook een lange incubatie
tijd nodig gehad alvorens ze ten leven kwam. M.s.w. ze is opgericht toen bleek,
dat er inderdaad een sterk stuwende kracht van kon uitgaan, nadat de personen ge
vonden waren, die het noodzakelijke élan kunnen opbrengen en over voldoende gezag
en capaciteiten van verstand en hort beschikken om deze Stichting geestelijk te
schragen.
In haar opzet lijkt deze "Nijmeegse" Stichting door haar velerlei stimu
lansen, meer geschikt om practische resultaten te bereiken, dan het overwegend
