-3-
herstel van rampschade, gedeeltelijk misschien ook in deze streek
door het nemen van werk aan de andere zijde van de grens.
De werkgelegenheid is in 1953 in Bergen op Zoom waarschijnlijk^
uitgebreid. Exacte cijfers daaromtrent zijn niet of moeilijk.te krij
gen, maar het is bekend dat in metaalbedrijven verschillende belang
rijke uitbreidingen hebben plaats gevonden.
Een andere vorm van welvaartsbron is de tuinbouw rond Bergen op
Zoom en de toestand in dit bedrijf kan waarschijnlijk het best worden
afgeleid uit de omzet aan de veiling. Men had verwacht dat als ^gevolg
van de watersnood de omzet belangrijk minder' zou zijn^dan het jaar te
voren, maar 1953 heeft een omzet gegeven van 2,6 millioen tegen 2,3
millioen in 1952,
De middenstand in Bergen op Zoom is een zeer belangrijke groep en
het winkelbedrijf is hier van bijzonder grote waarde. Men weet het.
Bergen op Zoom is een centrum van winkelnering voor een geheel gebied,
voor een welvarend gebied in het algemeen en hoe meer in Bergen op
Zoom door dit gebied wordt gekocht, hoe groter de welvaart zal zijn van
de gemeente» Aanvankelijk dacht men dat de watersnood ook hier ernsti
ge nadelen zou berokkenen en ongetwijfeld hebben de inkopen in de maan
den Februari en Maart ernstige lacunes vertoond en zijn deze ^ongetwij-
feld achter gebleven bij overeenkomstige maanden van andere jaren,doch
daarna is een ruime compensatie gevonden en over het algemeen mag men
aannemen dat de situatie in het winkelbedrijf zeker niet slechter is
geweest dan in 1952. Er was een betrekkelijk grote vreesdat de ope
ning van het groot winkelbedrijf in Bergen op Zoom ernstige schade
zou berokkenen aan de zelfstandige middenstand en de zelfstandige
winkelier. Het is zeer moeilijk hier exacte gegevens voor vast te stel
len, Uit inlichtingen welke spreker heeft kunnen krijgen mag echter
wel worden besloten dat de vrees grotendeels ongemotiveerd is geweest
en ernstig nadeel er zeker niet het gevolg van is geweest. Spreker ge
looft zelfs dat door de opening van het groot winkelbedrijf Bergen^op
Zoom als centrum voor inkopen belangrijk heeft gewonnen en belangrijk
meer belangstelling heeft gekregen.
De middenstand van Bergen op Zoom heeft op verschillende wijzen
de aandacht op deze stad weten te trekken en speciaal de aandacht op
de stad als winkelcentrum» Hij noemt de openluchtmarktop Pinkster-
drie, de daarop-volgende binnenmarkt in Thalia en de bijzondere actie
ter gelegenheid van het Sint Upcolaasfeest,
Evenals andere jaren is de aankoop door onze Zuiderburen, de Bel
gen, in Bergen op Zoom van groot belang geweest. Ofschoon omtrent de
ze factor ook weer geen exacte gegevens -beschikbaar zijn, heeft spre
ker zich toch laten voorlichten en dan blijkt wel dat de aankoop dit
jaar zeker niet minder is geweest dan in 1952.
Het verkeerswezen is ook een indicatie- van welvaart. Spreker kan
hier melden dat de Nederlandse Spoorwegen over de eerste- 9" maanden van
1953 een reizigersverkeer hadden op Bergen op Zoom dat 11,1> groter
was dan het jaar te voren, Hij meent wel te mogen aannemen dat dit
voor een zeer groot deel moet worden toegeschreven aan militair ver
voer. De kazernes en legerplaatsen in deze omgeving zijn in de loop
der jaren ruimer bevolkt en men weet het allen dat het vervoer in de
week-ends zeer belangrijk is.
Het goederenvervoer nam af wat het uitgaande verkeer betreft, aocn
het inkomende verkeer was bijna 25^ groter dan in de overeenkomstige
periode in 1952. Dit is'echter voor een zeer groot deel toe te schrij
ven aan het zandvervoer voor herstel van de rampschade en men moet
daarom die 25niet beschouwen als een directe indicatie van hogere
welvaart. Dit is een zeer bijzondere aanvoer van materiaal geweest.
Ook het particuliere vervoersbedrijf is belangrijk in. Bergen op
Zoom en het breidt zich nog steeds uit. Hel schijnt dat de gevolgen
van de watersnood in het eerste halfjaar nadelig zijn geweest, omdat
grote omwegen moesten worden gemaakt wegens het ontbreken vandever
binding over de Moerdijk en hot ontbreken van de normale verbinding
naar de Zeeuwse eilanden. Haar hij vernomen heeft konden de extra kos
ten die daarvoor gemaakt moesten worden niet worden vergoed door hoge
re tarieven.
