-102-
De objecten van deze gemeente t.w. het verbeteren van 35 km. secuntfan'®
waterleidingen in Etten en. .Leur en de bouw van een rioolgemaal met zand
vang in Leur werden reeds bijandere hoofdstukken toegelicht.
In 1962 werd andermaal aangedrongen op uitvoering van de tweede
phase van de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Leur, waardoor biolo
gische zuivering mogelijk wordt. Met het huidige deel kan slechts mecha
nische zuivering worden toege-past, hetgeen bepaald onvoldoende is.
Voor de tweede phase werd reeds een principiëele subsidiebeschikking ont
vangen, maar het object werd tot dusver niet opengesteld.
halve dit object zijn thans nog de navolgende plannen in voorbe
reiding voor eventuele uitvoering in D.A .C verband:
- de aanleg van een centraal sportpark in het uitbreidingsplan Baai-
Lage Banken;
- de. aanlag .van een openzwembad in Etten-Zuid-Oost, nabijhet nieuwe
tracée voor de rijksweg 56;
- het recreatief en instructief SBrabantpark"eveneens in Etten-Zuid-
Oost nabij het nieuwe tracée voor rijksweg 56.
De mogelijkheden voor de verschillende objecten voor uitvoering in
D.A.C verband werden regelmatig nagegaan, mede in verband met het
tijdstip van mogelijke uitvoering. Onze verwachtingen zijn voor de toe
komst in dit opzicht beperkt.
Ofschoon de werkloosheid in dit rayon bij een enigszins overspannen
arbeidsmarkt in het gehele land betrekkelijk laag is - hoewel relatief
nog hoger dan bijna overal elders in het land - wordt een goed inzicht
in het werkloosheidsvraagstuk belemmerd door enkele verschijnselen van -
latente werkloosheid, welke én het bijzonder in dit' rayon van grote om
vang en betekenis, zijn.- zonder dat dit in de werkloosheidcijfers, onder
de huidige omstandigheden tot uitdrukking komt.
In dit rayon is namelijk nog steeds een weliswaar afnemende, doch
nog niet onbelangrijke latente structurele werkloosheid aanwezig door
een teveel aan mankracht op een aantal kleine agrarische bedri j.vor.
Van veel bedenkelijker aard en omvang is in dit rayon het grote aan
tal werkkrachten in delange afstandspendel, welke pendelaars voor hun
werkgevers door vergoeding van reiskoste en andere!'versi,3ringen!' de
duurste arbeidskrachten vormen bij veel improductieve uren, zodat deze
werkkrachten zelfs bij een kleine depressie als eersten door get bedrijf
afgestoten zullen worden en dan in dit rayon het werkloosheidscijfer
weer belangrijk zullen vergroten. In de laatste maanden van 1962 deden
zich reeds enkele verschijnselen voor, welke geheel overeenstemden met
deze verwachting.
Gezien dus de samenhang tussen lange afstandspendel en werkloosheid
zullen wij dan de pendel in dit gebied in dit hoofdstuk in het hierna
volgende onderdeel nadere aandacht wijden.
B Pende 1
In aansluiting op hetgeen bij het vorige onderdeel over de pendel werd
gesteld moet worden opgemerkt, dat de bedenkelijke kanten van een bepaal
de pendel - o.i. aan te mekken als pseüdo-werkloosheid - uiteraard pri
mair gelden voor de z.g. langeafstandspendel - en dat het werken op
een afstand van niet meer- dan 10 a 15 km. van de woonplaats in het alge
meen als normale vorm van gezonde werkgelegenheid kan worden gezién.
Van oudsher hebben- bijvoorbeeld vele werkkrachten uit dit rayon in
Breda of Roosendaal goede werkgelegenheid gevonden en ook thans is dit
nog,zij het in belangrijke mindere mate dan voorheen,het geval. Ander
zijds is bijvoorbeeld de industrialisatie in Etten als object van regio
naal ontwikkelingsbeleid bedoeld om werkgelegenheid te verschaffen ook
aan de bevolking van de gemeenten in de omgeving.
-103-
Voor het rayon van het arbeidsbureau utten, datr^Qfr^het na-
en Leur. Hoeven en Rucphen omvat, kan voor het einde van 1961 he
volgende overzicht worden opgesteld van de ^nneUjlc0 pendeibewegi .g
- -1 n „..hnoi T)p nnd,-rlmeen penael tassen ützt
naar en vanuit dit gebiea a s 'yoe 1 'werknemers uit Hoeven
drie gemeenten - vooral m ntten wensen.., ,,.o1„ pn
en Rucphen- is dus in dit overzicht buite-n bescnouw g 5
inkomende pendel van elders maa:
Etten-LeurHoeven en Rucphen
samen in 1961
vanuit Breda: 250
vanuit Rsd 100
vanuit Ouden-
bssch
vanuit Rijs-
bergen en van
uit Zundert 100
vanuit andere
plaatsen 155
mannen
mannen
95 uimannen
mannen
mannen
uitgaande pendel vanuit de gemeenten
Etten—Leur, Hoeven en Rucphen samen
in 1961
450
650
naar Breda:
n 'ar Rsd
naar de rest
van Brabant
naar de rest
van Nederland1500
mannen
mannen
200 mannen
mannen
Totaal
700 mannen
Totaal
2800 mannen
ij- 31 „nnv Et-ten en Leur alleen het cij
Hierbij kan worden opgemerkt, aMere plaatsen in 1961
fer voor de uitgaande mannelijk p -n ig62 teruggelopen
900 bedroeg en dat dit cij de N ,V .Isoverbel met zijn drie-
was tot ongeveer 500. De invloed en een vrij groot aar-
ploegestelsel is hierop onbetwij - y .v.Isoverbel in dienst
tal voormalige pendelaars zijn m 1962 bij a-
getreden. biina 1000 werknemers (op bijna
Eind 19b2 werkten m Etten en Leur Dijna iuwu
3000 werknemers) van elders (752 ~it Piaatsen buiten het
ongeveer 400 mannen en 125 wouwen o. Rucphen, Hoeven of Etten)
rayon van het arbeidsbureau Etten Ju, niet uxt u buiteQ R
te weten: 165 personen attjMtig -n Noord_Brabant220 personen
en Hoeven, 140 personen uit a - |sen buiten Noord-Brabant)
(135 mannen en 85 vrouwe Foeven kan nog het volgende overzicht
Voor de werknemers uit Rucpne
gg-geven worden:
mannen
en 325 vrouwen). Hiervan waren
op het ind.park
werknemers uit
Rucphen
uit Hoeven
mannen
214
110
324
vrouwen
132
26
158
buiten het ind.park
mannen
21
7
28
vrouwen
21
21
4-2
Totaal 196;
mannen
235
117
352
vrouwen
153
47
200
552
totaal in Etten
en Leur uit Ruophï
en Hoeven werkzaam
Volgens de laatstgenoemde cijfers van^het^arbeidsbureau^^t^^^^^ Hoever.
f„ *2786 innen! ««van ongeveer 1500 in da iangeaf-
standspendel komende jaren in steeds sterkere mate aan de
Wij vertrouwen dat inde komend gebeden, .elke ao
bevolking in onze omgevingwer«.g
stabiel en permanent mogelijk is.
Ljlld